Diolch i Peter Fox am y cwestiynau yna. Rwy'n falch iawn bod y briff a gafodd ei ddarparu gan swyddogion wedi bod yn ddefnyddiol. Rwy'n edrych ymlaen yn fawr at y broses graffu fanwl, a fydd yn dechrau ar 22 Rhagfyr, fel anrheg Nadolig cynnar i bob un ohonom ni, yn y pwyllgor. Ac rwy'n gwybod y byddwn ni'n edrych yn fanylach ar lawer o'r agweddau hyn, ond rwy'n falch iawn o nodi fy ymateb cychwynnol i rai o'r cwestiynau hynny y prynhawn yma o leiaf.

Un o'r materion sylweddol y gwnaethoch ei godi, yn y bôn, oedd beth am ddefnyddio Bil cyllid, ac rwy'n gwybod bod hyn wedi bod yn fater o ddiddordeb i bwyllgorau cyllid yn y Senedd flaenorol. Fy safbwynt i o hyd yw nad wyf i'n ystyried bod yr amseru'n iawn i gyflwyno cyllideb flynyddol na Bil cyllid y gellir ei ddefnyddio i wneud newidiadau i Ddeddfau trethi Cymru. Un ystyriaeth allweddol i Ddeddfau trethi Cymru yn benodol yw nad yw nifer yr is-ddeddfwriaeth y mae'r Deddfau hyn wedi eu creu hyd yma yn arwyddocaol o gwbl, ac wrth i ni ddatblygu trethi mwy datganoledig, yna rwy'n credu, o bosibl, y gallai fod dadl gryfach dros Fil cyllid blynyddol, ond byddwn i hyd yn oed yn dadlau pe bai gennym ni Fil cyllid blynyddol, byddai dal angen y pwerau arnom ni y mae'r Bil hwn yn darparu ar eu cyfer, oherwydd eu bod nhw'n galluogi Gweinidogion Cymru i ymateb i ddigwyddiadau allanol na fydden nhw o reidrwydd yn cyd-fynd â chylch Bil cyllid Llywodraeth Cymru. Er enghraifft, nid yw cyllideb y DU, lle gall newidiadau ddigwydd, ar gylch sefydlog, ac mae'n digwydd yn aml fwy nag unwaith y flwyddyn, ac mae digwyddiadau cyllidol eraill hefyd pan fo modd cyhoeddi newidiadau, er enghraifft, mae cyfraddau treth dir y dreth stamp ym mis Gorffennaf 2020 yn enghraifft o hynny, rwy'n credu. At hynny, bydd y Bil yn galluogi Llywodraeth Cymru i fod yn llawer mwy ymatebol i newidiadau ehangach, fel penderfyniadau llys a gweithgarwch osgoi, nag sy'n wir am ddull Bil Cyllid Llywodraeth y DU neu ddull gweithredu Llywodraeth yr Alban, lle caiff newidiadau eu gwneud yn aml drwy Fil cyllid yn unig.

O ran pam nad ydym yn defnyddio pwerau presennol—felly, gan feddwl am ddeddfwriaeth sylfaenol, er enghraifft—nod y Bil yw darparu offeryn hyblyg ychwanegol i ganiatáu i Weinidogion ymateb yn gyflym i amgylchiadau allanol sy'n effeithio ar ein trethi datganoledig. Yn gyffredinol, mae deddfwriaeth sylfaenol yn cymryd tua 12 i 18 mis i ddatblygu a chwblhau'r cylch hwnnw o graffu gan y Senedd, felly ni fyddai'n ein galluogi i ymateb mewn modd ystwyth pe bai angen i ni wneud hynny ar fyr rybudd, er enghraifft, i atal gweithgarwch osgoi treth.

Ac yr oedd cwestiwn hefyd o ran pam, er gwaethaf ymgynghori yn y dogfennau ar glo y Senedd, ein bod ni wedi dileu hynny o'n cynigion. Cafodd y clo ei gynnig yn wreiddiol i alluogi'r Senedd i ddynodi ei chymeradwyaeth o ddefnydd y weithdrefn gadarnhaol a wnaed, ac roedd y polisi gwreiddiol yn cynnig defnyddio pŵer y byddai modd ei ddefnyddio pryd bynnag y byddai Gweinidogion Cymru o'r farn ei bod yn hwylus er budd y cyhoedd i wneud hynny. Bwriad y clo oedd ymateb i bryderon y byddai'r pŵer yn anarferol o eang, ond mae'r Bil bellach, fel y mae wedi ei ddrafftio ar hyn o bryd, wedi lleihau cwmpas y pŵer yn fawr i'r pedwar prawf diben hynny, nid oes modd eu defnyddio ond pan gaiff ei ystyried eu bod yn angenrheidiol neu'n briodol. Ac felly mae hynny, yn fy marn i, yn cyfyngu'n ddigonol ar y pŵer fel na fyddai clo y Senedd, a fyddai ei hun wedi bod yn anghonfensiynol ac a allai osod cynsail di-fudd ar gyfer pwerau cadarnhaol a wnaed yn y dyfodol, yn briodol, oherwydd ein bod ni wedi lleihau pethau gyda'r Bil hwn gymaint.

Ac yna i gwblhau hynny, mewn gwirionedd, hoffwn i dynnu sylw at y ffaith bod cwmpas y pŵer wedi ei gyfyngu i'r pedwar diben penodol: yn gyntaf, sicrhau nad yw treth gwarediadau tirlenwi a threth trafodiadau tir yn cael eu gosod lle y byddai gwneud hynny yn arwain at beidio â chydymffurfio ag unrhyw rwymedigaethau rhyngwladol; diogelu rhag osgoi treth mewn cysylltiad â threth gwarediadau tirlenwi a threth trafodiadau tir; ymateb i newidiadau i drethi blaenorol y DU sy'n effeithio neu a allai effeithio ar y swm sy'n cael ei dalu i gronfa gyfunol Cymru; ac yna ymateb i benderfyniadau llysoedd a thribiwnlysoedd sy'n effeithio neu a allai effeithio ar Ddeddfau trethi Cymru neu reoliadau a gaiff eu gwneud oddi tanyn nhw. Felly, yn dilyn yr ymgynghoriad, rydym ni yn wir wedi lleihau cwmpas y Bil, sydd, yn fy marn i, yn dileu'r angen hwnnw bellach ar gyfer clo y Senedd, a oedd yn ein hymgynghoriad gwreiddiol. Ond rwy'n edrych ymlaen yn fawr at archwilio'r materion hyn yn fanylach yn yr wythnosau i ddod.