Part of 1. Cwestiynau i’r Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol – Senedd Cymru am 2:01 pm ar 12 Ionawr 2022.
Weinidog, fel y dywedwch, mae llawer o'n hetholwyr ledled Cymru bellach yn profi argyfwng costau byw o ddydd i ddydd. Maent yn gwneud dewisiadau—gwirioneddol—rhwng gwresogi a bwyta, naill ai bwydo eu hunain neu fwydo'r mesuryddion rhagdalu. Rydym wedi gweld effeithiau COVID-19 ac ôl-Brexit ar gadwyni cyflenwi; rydym wedi gweld oedi wrth gludo nwyddau; ffatrïoedd yn cau neu arafu cynhyrchiant yn fyd-eang; absenoldeb staff sy'n effeithio ar bethau yn enwedig pethau fel deunyddiau crai; mae prisiau bwyd wedi codi oherwydd y tarfu ar gadwyni cyflenwi ac rydym wedi gweld cyflogau gyrwyr HGV yn codi ar ôl i filoedd o bobl adael y DU i fynd adref i'w gwledydd eu hunain yn yr UE. A hyn i gyd, Weinidog, cyn y prisiau ynni cynyddol a'r cynnydd yn yr yswiriant gwladol a ddaw i rym ym mis Ebrill. Disgwylir i'r biliau ynni godi wrth i gap prisiau'r Llywodraeth gael ei ddiwygio ym mis Chwefror a'i weithredu ym mis Ebrill, heb sôn am y toriad creulon i'r credyd cynhwysol. Ac eto, am ryw reswm, mae'r Prif Weinidog a Changhellor y DU i'w gweld yn analluog neu'n anymwybodol, a'u sylw i'w weld ar faterion eraill pwysicach megis dal eu gafael ar allweddi Rhif 10 doed a ddelo. Felly, mae'r ymyrraeth ar dlodi tanwydd gan Lywodraeth Cymru i'w groesawu'n fawr, yn enwedig o gofio'r argyfwng costau byw gwirioneddol ac uniongyrchol. Sut y gallwn sicrhau, Weinidog, fod cynifer o bobl gymwys â phosibl yn gallu defnyddio'r gronfa hon a chael y cymorth gwerthfawr hwn?