Diolch yn fawr iawn i Peter Fox am y cwestiynau pwysig yna ac am roi'r cyfle i mi ddweud ychydig mwy am ymateb Llywodraeth Cymru i her diwygio caffael gan ein bod ni bellach wedi ymadael â'r Undeb Ewropeaidd. Tirlun cymhleth iawn yw caffael ac yn un newidiol erbyn hyn, ac fe geir cyfleoedd i ni ddefnyddio Bil Llywodraeth y DU ar un ystyr, ond yna i ategu hwnnw hefyd, oherwydd rydym ni bob amser wedi bod yn eglur iawn mai dim ond yng Nghymru y dylid gwneud y penderfyniadau ar y canlyniadau polisi yr ydym ni'n awyddus i'w cyflawni o ran caffael, ac mae gennym ni safbwyntiau gwahanol iawn i rai Llywodraeth y DU ynglŷn â rhai o'r materion hynny, fel pwysigrwydd gwaith teg a'r swyddogaeth y gall ac y dylai caffael fod â hi wrth ysgogi hyn. A dyna pam y bydd ein Bil partneriaeth gymdeithasol a chaffael cyhoeddus (Cymru) ni mor bwysig o ran cynnwys y rhain yn y gyfraith.

Fodd bynnag, rwyf i o'r farn fod hwn yn gyfle i ni ddefnyddio deddfwriaeth Llywodraeth y DU i ddiwygio'r prosesau sylfaenol, ac fe nodwyd y prosesau hynny ym Mhapur Gwyrdd Llywodraeth y DU yr oedd Peter Fox yn cyfeirio ato, 'Transforming public procurement'. Fe roddwyd y dewis i ni ddefnyddio deddfwriaeth San Steffan i ddiwygio'r prosesau sylfaenol hyn. Fe wnaethom ni bendroni llawer iawn ynghylch beth oedd y peth iawn i'w wneud, ac roeddem ni'n ymgysylltu yn eang iawn ag awdurdodau contractio Cymru a'u barn nhw oedd y dylem ni fod yn mynd gyda Llywodraeth y DU ar y Bil hwn, serch hynny, fe ddylem ni fod yn edrych ar Fil i Gymru o ran yr hyn yr ydym ni'n awyddus i'w gyflawni. Felly, mae prosesau o'r fath a'r gweithrediadau i'w cael ym Mil Llywodraeth y DU, ac yna fe fydd y canlyniadau yr ydym ni'n awyddus i'w datblygu yn cael eu cyflawni yn ein deddfwriaeth ni ein hunain. Rwy'n credu bod hynny'n cyd-daro yn ymarferol iawn wrth ddiwygio caffael wedi ymadael â'r Undeb Ewropeaidd.

Fe gyfeiriodd Peter Fox at y pandemig, ac un o'r pethau da sydd wedi dod, mae'n debyg, os gellir ystyried bod unrhyw ddaioni wedi dod o'r pandemig, yw'r ffordd y mae caffael wedi cael ei ddiwygio a'r ffordd y mae'r proffesiwn caffael yma yng Nghymru wedi ymateb yn wirioneddol i'r heriau. Mae swyddogion wedi gweithio ar draws Llywodraeth Cymru i gaffael eitemau brys hanfodol, ac mae'r rhain yn cynnwys, er enghraifft, y blychau bwyd ar gyfer y rhai a oedd yn gwarchod ledled Cymru, ac ymestyn cymorth gydag iechyd meddwl i'r holl weithwyr yn y GIG, a llety i'r troseddwyr hynny a ryddhawyd yn gynnar yn ystod cyfnod y cyfyngiadau symud, ac yna fe fu contractio gyda'r Post Brenhinol ar gyfer dosbarthu presgripsiynau, a darparu cymorth i dimau gofyniad cyfarpar hanfodol a'r podiau ymweld i gartrefi gofal. Felly, fe geir enghreifftiau gwych o ffyrdd y mae'r proffesiwn caffael yma yng Nghymru wedi grwpio gyda'i gilydd, mewn gwirionedd, i fynd i'r afael â phroblemau a heriau'r pandemig, ac rwyf i o'r farn iddyn nhw wneud gwaith rhagorol iawn, hefyd, gan weithio'n agos, er enghraifft, gyda Chymdeithas Llywodraeth Leol Cymru i sicrhau bod gorchuddion wyneb ar gael ym mhob un o ysgolion Cymru. Yn gynnar yn ystod y pandemig, fe fuom ni'n gweithio gyda gwneuthurwr o Gymru i ddarparu gorchuddion wyneb achrededig o ansawdd uchel, y gellir eu hailddefnyddio, a gyflwynwyd i ysgolion wedyn. Yn ogystal â hyrwyddo amgylcheddau gweithio mwy diogel, fe wnaethom ni lwyddo i greu swyddi o ganlyniad i ehangu'r cwmni hwnnw. Felly, lle bynnag y bo modd gwneud hynny, roeddem ni'n ceisio, drwy gydol y pandemig, cefnogi busnesau Cymru ond yn chwilio wedyn hefyd am y bylchau hynny yn y gadwyn gyflenwi y gallem ni eu llenwi. Ac mae hwnnw'n ddarn pwysig o waith yr ydym ni'n ei wneud nawr a thu hwnt i'r pandemig—gan ystyried ein cadwyni cyflenwi ni a lle ceir cyfleoedd i ni lenwi'r bylchau hynny yn y fan hon gan gefnogi busnesau newydd yng Nghymru.

Roedd adroddiad comisiynydd cenedlaethau'r dyfodol yn bwysig iawn. Fe fuom ni'n gweithio'n agos iawn gyda chomisiynydd cenedlaethau'r dyfodol ac roedd hi'n ein holi ni a'n swyddogion ni am y gwaith yr ydym ni'n ei wneud ynglŷn â chaffael, ac mae'r adroddiad wedi bod yn ddefnyddiol iawn, rwy'n credu, o ran canolbwyntio ein meddwl ar y ffordd ymlaen. Mae'r awgrym gan y Ganolfan Ragoriaeth Caffael wedi bod o gymorth mawr, ac, fel roeddwn i'n sôn yn y datganiad, cafodd yr ymarfer darganfod hwnnw ei lansio ar ddiwedd y llynedd, gyda chyfraniadau oddi wrth randdeiliaid unwaith eto o bob rhan o'r sector cyhoeddus yng Nghymru. Mae'r canfyddiadau hynny'n dod at ei gilydd ac fe fyddaf i'n eu hystyried nhw nawr dros yr wythnosau nesaf wrth i ni gael popeth yn ei le, ac fe fyddaf i'n gallu rhoi diweddariad pellach i gydweithwyr ynglŷn â hynny wrth i ni symud ymlaen. Ond, unwaith eto, rwyf i o'r farn fod meddu ar gyrchfan i'r rhagoriaeth honno, a bod â chartref i'r rhagoriaeth honno, yma yng Nghymru, yn bwysig. Rydym ni wedi edrych ar batrwm y Ganolfan Gwasanaethau Cyhoeddus Digidol, sydd, unwaith eto, yn ystorfa o ragoriaeth a gwybodaeth ac yn y blaen, ac mae hwnnw wedi bod yn batrwm defnyddiol ar gyfer yr hyn yr ydym ni'n gobeithio ei gyflawni drwy'r ganolfan ragoriaeth caffael.

Fe geir llawer o ddiddordeb yn yr hyn yr ydym ni'n ei wneud o ran caffael bwyd. Fe wn i fod Peter Fox wedi cynnal trafodaethau defnyddiol gyda rhai o fy nghyd-Weinidogion ynglŷn â hynny hefyd. Mae ein rhaglen lywodraethu ni'n ymrwymo i ddatblygu strategaeth bwyd cymunedol i Gymru yn ystod y tymor Seneddol hwn, ac fe wn i fod y potensial yn hynny i sicrhau llawer o fanteision a allai ein helpu ni ar hyd y ffordd sy'n arwain at y nodau hynny o ran llesiant cenedlaethau'r dyfodol. Wrth gwrs, y ffactor cyffredin yn hynny yw bwyd, ond yna fe all manteision cymdeithasol fod yn eang iawn, gan gynnwys manteision economaidd, ac o ran adfywio cymunedau lleol, gwella lles, iechyd meddwl ac iechyd corfforol yn ogystal â'r amgylchedd, a manteision o ran cynaliadwyedd hefyd. Felly, mae llawer i ni ei drafod yn ei gylch yn y dyfodol, rwy'n credu, wrth inni fwrw ymlaen â'r gwaith hwnnw, oherwydd fe wn i fod hwn yn faes sydd o ddiddordeb arbennig i Peter Fox.