3. Datganiad gan y Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol: Y wybodaeth ddiweddaraf am gaffael

Part of the debate – Senedd Cymru am 2:49 pm ar 25 Ionawr 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Peter Fox Peter Fox Conservative 2:49, 25 Ionawr 2022

(Cyfieithwyd)

A gaf i ddiolch i chi, Gweinidog, am eich datganiad? Rwy'n croesawu rhai o'r datblygiadau a amlinellwyd yn flaenorol gan Lywodraeth Cymru ac y gwnaethoch chi ymhelaethu arnyn nhw heddiw. Er enghraifft, rwy'n falch bod Llywodraeth Cymru wedi penderfynu gweithio gyda Llywodraeth y DU ynglŷn â'i chynigion i drawsnewid caffael cyhoeddus gan ein bod ni wedi ymadael â'r UE erbyn hyn. Rwyf i o'r farn y bydd defnyddio un cyfrwng deddfwriaethol yn ogystal â chydweithredu trawslywodraethol yn helpu i sicrhau y bydd y dull o gaffael yn y DU yn fwy cyson ac yn symlach. Fe fydd hynny'n cynnig cyfleoedd newydd i fusnesau yng Nghymru, yn ogystal â galluogi Llywodraeth Cymru i fynd ar ôl ei hagenda ei hun.

Gweinidog, a wnewch chi ymhelaethu mwy ar eich datganiad chi ynglŷn â thrafodaethau gyda swyddogion y DU ynghylch datblygiad y Bil, yn ogystal â'ch barn chi ynglŷn ag ymateb Llywodraeth y DU i'r ymgynghoriad a gyhoeddwyd ym mis Rhagfyr y llynedd? Sut fydd eich Bil partneriaeth gymdeithasol a chaffael cyhoeddus arfaethedig chi'n sicrhau cydlyniad deddfwriaethol â Bil caffael y DU yn y dyfodol? Hefyd, pa drafodaethau a gawsoch chi gyda sefydliadau yng Nghymru ynghylch y cymorth, ar wahân i'r canllawiau statudol a'r cyllid capasiti yr ydych chi'n cyfeirio atyn nhw yn y datganiad, y gallai fod angen iddyn nhw addasu i'r fframwaith deddfwriaethol newydd sydd yn yr arfaeth?

Fe fyddai hi'n dda gennyf ddeall hefyd sut mae'r ymateb i'r pandemig wedi llywio meddylfryd y Llywodraeth ynghylch y tirlun caffael yng Nghymru. Mae COVID wedi rhoi pwysau aruthrol ar systemau a orfodwyd yn aml i addasu ar gyflymder mawr, gan arwain at heriau sylweddol. Gweinidog, pa gynnydd sydd wedi bod o ran cryfhau'r sector caffael ers cyhoeddi eich datganiad 'Esblygiad Caffael Llywodraeth Cymru' yn ôl ym mis Mawrth 2021? At hynny, a wnewch chi roi'r wybodaeth ddiweddaraf am y cynnydd a wnaeth comisiynydd cenedlaethau'r dyfodol yn ei hadroddiad adran 20 diweddar hi, y mae gan rai ohonyn nhw oblygiadau pwysig i Lywodraeth Cymru, yn enwedig o ran arweinyddiaeth?

Ac yn olaf, Gweinidog, mewn unrhyw drafodaeth am gaffael, ni allaf wrthsefyll y demtasiwn i gyfeirio at fy Mil i fy hunan, sef Bil bwyd (Cymru), sydd, yn ei hanfod, yn ceisio cynyddu cyfleoedd i gynhyrchwyr bwyd lleol werthu mwy o'u cynnyrch rhagorol yma yng Nghymru. Nawr, mae eich cytundeb cydweithredu â Phlaid Cymru yn cyfeirio at hybu prynu cynnyrch a gwasanaethau a wnaed yng Nghymru, pa waith a gafodd ei wneud hyd yma i gynyddu swm y bwyd a gaiff ei gynhyrchu yn lleol y mae'r cyrff cyhoeddus yn ei brynu? Diolch.