Part of the debate – Senedd Cymru am 5:02 pm ar 25 Ionawr 2022.
Diolch yn fawr iawn, James, am y geiriau caredig hynny, y croeso i'r datganiad ac am gydnabod y gwaith cadarnhaol, a hefyd am eich cwestiynau. Mae'n galonogol iawn eich clywed yn dweud eich bod chithau hefyd yn awyddus iawn i fabwysiadu dull sy'n canolbwyntio ar yr unigolyn ac sy'n gysylltiedig ag iechyd o ran materion sy'n ymwneud â chamddefnyddio sylweddau. Dyna'r ethos sy'n llywio ein gwaith yng Nghymru. Nid ydym ni'n credu mai troseddoli pobl yw'r ffordd iawn ymlaen, rydym ni eisiau cefnogi pobl wrth symud ymlaen.
O ran y materion yr ydych chi wedi'u codi ynghylch cyllid, mae'n swm sylweddol iawn o arian ychwanegol, fel yr wyf eisoes wedi tynnu sylw ato. Mae'r arian ar gyfer byrddau cynllunio ardal yn codi i £31 miliwn, cynnydd o £6 miliwn. Mae'r arian ar gyfer byrddau iechyd lleol yn codi £1 miliwn, ac rydym hefyd wedyn yn cynyddu'r cyllid ar gyfer y gwasanaethau adsefydlu yr ydych chi wedi cyfeirio atyn nhw, felly bydd hynny'n gynnydd o £1 miliwn i £2 miliwn i gydnabod y galw am wasanaethau.
O ran ansawdd y gwasanaethau hynny, sy'n cael ei lywodraethu, mewn gwirionedd, gan y fframwaith sydd wedi'i ddatblygu, a phan fydd angen i rywun fynd i leoliad adsefydlu, y fframwaith yw—[Anhyglyw.] —y ffordd o sicrhau gwasanaeth o safon sy'n diwallu eu hanghenion, ac, yn wir, i'w gosod rywle y tu allan i'r fframwaith, rhaid gwneud achos arbennig dros hynny, felly.
Nid wyf mewn sefyllfa i roi'r union leoliadau i chi o ble mae'r holl leoedd hyn, ond rwy'n hapus iawn i ysgrifennu atoch chi gyda manylion pellach, ac, yn wir, gallwch chi ddod o hyd i'r wybodaeth honno ar-lein, oherwydd mae Rehab Cymru ar-lein. Rwy'n credu ar gael i'r cyhoedd hefyd.
Rydych chi yn llygad eich lle i dynnu sylw at y pryderon am alcohol, ac rwy'n credu ein bod yn cydnabod bod hynny'n rhywbeth sydd wedi dod yn fwy o broblem yn ystod y pandemig, ac, yn wir, mae ymchwil wedi awgrymu taw rhieni â phlant yw un o'r grwpiau o bobl sydd wedi gweld y lefelau uwch o yfed mwy o alcohol, sydd, yn fy marn i, yn adlewyrchu peth o'r straen y mae pawb wedi bod oddi tano.
Soniais am isafbris uned ar gyfer alcohol. Mae hynny'n fesur allweddol yr ydym ni'n ei gymryd i geisio mynd i'r afael nid yn unig â niwed alcohol i unigolion, ond hefyd i leihau derbyniadau i'r ysbyty o ganlyniad i alcohol. Mae atal niwed a achosir gan gamddefnyddio alcohol yn rhan allweddol o'n hagenda camddefnyddio sylweddau ac mae ein nod cyffredinol yn parhau i fod i sicrhau bod pobl yng Nghymru yn ymwybodol o beryglon ac effaith camddefnyddio alcohol ac i wybod ble y gallan nhw gael gafael ar wybodaeth, cymorth a chefnogaeth os oes ei angen arnyn nhw. Rwyf hefyd wedi gofyn i swyddogion archwilio unrhyw gyfleoedd sydd ar gael drwy bethau fel SilverCloud, oherwydd roedd modiwl alcohol ar SilverCloud, ond, yn anffodus, yr hyn yr oeddem ni'n ei ganfod oedd bod anghenion y bobl a oedd yn ceisio cael gafael arno yn rhy uchel ar gyfer y math hwnnw o therapi gwybyddol ymddygiadol ar-lein, felly roedden nhw wedyn yn cael eu cyfeirio at ffynonellau eraill o gymorth. Ond rwy'n awyddus iawn, os gallwn ni, i weld rhyw fath o ddewis ar-lein cyffredinol, hygyrch i gynorthwyo pobl. Ac, wrth gwrs, rydym yn ariannu Alcohol Change UK yng Nghymru hefyd, ac mae ganddyn nhw wefan ac adnoddau ardderchog yno.
Dim ond o ran y sefyllfa o ran tai, dim ond pwysleisio ein bod yn falch iawn o'r gwaith a wnaethom ar draws y Llywodraeth i sicrhau nad oedd neb yn aros ar y strydoedd yn ystod y pandemig, ac mae buddsoddiad pellach yn y gyllideb ar gyfer y flwyddyn nesaf i sicrhau y gellir parhau â'r gwaith hwnnw ac adeiladu arno.