Part of the debate – Senedd Cymru am 3:58 pm ar 26 Ionawr 2022.
Nid wyf yn credu mai diben dadl Aelodau bob amser yw dangos unfrydedd ymhlith aelodau meinciau cefn ar draws y Siambr, oherwydd bydd gwahaniaethau bob amser rhwng unigolion. Nid wyf am ymddiheuro i James Evans am gefnogi'r gwelliant gan Alun Davies ac yn wir, am ei gyd-lofnodi, oherwydd mae'n tynnu sylw at fater hanfodol.
Mae'r holl enghreifftiau a ddarparwyd—ac rwy'n edrych ar draws y sgrin yn awr a gallaf weld Aelodau Ceidwadol, gallaf weld Democrat Rhyddfrydol, Aelodau Llafur—yn dangos methiant y farchnad, ac mae methiant y farchnad yn digwydd oherwydd nad yw'r farchnad wedi'i rheoleiddio. Dyna'r rheswm am y problemau hyn a dyna pam y mae'r gwelliant yn rhoi asgwrn cefn gwleidyddol i'r cynnig. Wrth wrando ar Carolyn Thomas, rwy'n credu mai dyma lle gallech deimlo'r wobr i rywun sydd wedi ymladd y brwydrau hyn i gael gwasanaethau bws yn eu cymuned, fel aelod o gabinet, i gael y gwasanaethau bysiau hyn yn weithredol. Gallwch weld a chlywed rhwystredigaeth Carolyn wrth iddi geisio sicrhau bod hyn yn digwydd, a dyna'n union pam rwy'n cefnogi'r gwelliant hwn. Ac rwy'n ddig iawn, James Evans—edrychwch arnaf, James Evans, edrychwch i fyny ar y cyfrifiadur—rwy'n ddig iawn am yr hyn a ddywedoch chi pan ddywedoch chi fod dadreoleiddio wedi digwydd 40 mlynedd yn ôl, fel pe bai hynny'n amser pell i ffwrdd yn y gorffennol pell. Wel, rwy'n 45 eleni ac roeddwn i'n dal y bysiau hynny, James Evans; roeddwn yn dal y bysiau a gâi eu rhedeg gan gyngor dosbarth Cwm Rhymni. Ac roeddent yn ddibynadwy, roeddent yn mynd ar lwybrau nad ydynt yn cael eu rhedeg mwyach, a chaent eu rhedeg gan wasanaeth cyhoeddus. Yn 1986, ar ôl y Ddeddf y soniodd Jack Sargeant amdani, crëwyd Inter Valley Link fel cwmni lled braich—rwy'n gwybod oherwydd roedd fy nhad, fel cynghorydd, yn gyfarwyddwr ar y sefydliad. Ac ar ei ben ei hun, byddai'r cwmni wedi bod yn llwyddiannus, ond y broblem oedd bod llwyth o newydd-ddyfodiaid eraill wedi ymddangos yn y farchnad a dechrau rhedeg gwasanaethau rhatach ar yr un llwybrau. Ac yn 1990, aeth Inter Valley Link i'r wal. Nawr, y rheswm pam yr aeth Inter Valley Link i'r wal oedd oherwydd bod cwmnïau a oedd yn codi prisiau is wedi ymdreiddio i'r farchnad. Ond a ydych chi'n gwybod beth a ddigwyddodd wedyn? Gwnaethant roi'r gorau i redeg y llwybrau hynny. Gwnaethant roi'r gorau i redeg y llwybrau hynny, a gwelsom yr holl lwybrau hynny'n diflannu.
Nawr, drwy fuddsoddiad gan Lywodraeth Cymru a thrwy fuddsoddiad gan y sector cyhoeddus, rydym wedi gweld rhywfaint o bontio ar y bylchau hynny yn y farchnad. James, a ydych chi am ymyrryd? A ydych chi am ymyrryd? Iawn. Ewch amdani.