6. Datganiad gan Weinidog yr Economi: Cymru ac Ewrop — Rheoli perthynas newydd

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:21 pm ar 1 Chwefror 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Jane Dodds Jane Dodds Liberal Democrat 5:21, 1 Chwefror 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch, Gweinidog, a gobeithio y byddwch yn gwella'n fuan.

Ar 29 Ionawr, dywedodd Minette Batters, llywydd Undeb Cenedlaethol yr Amaethwyr, a dyfynnaf:

'Roeddwn i'n ofni y byddai ffermwyr yn cael eu defnyddio fel gwystl mewn cytundebau masnach—a dyna beth ddigwyddodd.'

Fy nghwestiwn clir i'r Ceidwadwyr hynny sydd wedi siarad yw hyn: a ydyn nhw'n credu nad yw hi'n cynrychioli barn ffermwyr os ydyn nhw'n parhau i ddweud bod y cytundebau masnach hyn yn gamau cadarnhaol?

Rydym ni hefyd wedi sôn am borthladdoedd yng Nghymru, ac mae o leiaf 1,000 o swyddi yng Nghaergybi a thua 4,000 yn sir Benfro wedi'u cysylltu â'r porthladdoedd. Felly, mae'n bosibl bod teuluoedd yn cael eu heffeithio'n uniongyrchol gan y materion sy'n ymwneud â'r dirywiad mewn llongau o Iwerddon. Mae'r tâp coch wedi arwain at nifer o gludwyr yn penderfynu osgoi'r DU a Chymru yn gyfan gwbl, ac gwnaeth y defnydd o lwybrau fferi uniongyrchol rhwng Ffrainc ac Iwerddon gynyddu yn 2021. Yn 2020, roedd llai na 12 llwybr uniongyrchol, ac erbyn hyn mae'n 44, ers mis Hydref 2021. Maen nhw'n osgoi Cymru'n gyfan gwbl, felly mae'r symudiadau ym môr Iwerddon yn uchel, ond mae Cymru'n cael ei hosgoi.

Gweinidog, ar yr holl faterion hyn sy'n effeithio ar fywydau pobl Cymru—a gallaf glywed yr angerdd yn y Senedd—boed yn ffermwyr neu'n bobl sy'n gweithio mewn porthladdoedd, beth fyddech chi'n ei ddweud wrth bob un ohonom ni ar draws y Senedd, pa bynnag blaid yr ydym ni ynddi, i sicrhau a gweithio'n galed i weld bod ein cymunedau gwledig ac arfordirol yn parhau i fod yn iach ac yn fywiog? Diolch yn fawr iawn.