Part of 1. Cwestiynau i’r Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol – Senedd Cymru am 1:51 pm ar 2 Chwefror 2022.
Byddai’r Aelod wedi fy nghlywed yn dweud mewn ymateb i gwestiwn blaenorol fy mod wedi ysgrifennu heddiw at arweinwyr awdurdodau lleol i gadarnhau £70 miliwn o gyllid ychwanegol ar gyfer y flwyddyn ariannol hon, ac roedd hynny’n rhannol mewn ymateb i’r trafodaethau a gefais mewn perthynas â'u pryderon ynghylch cynnal a chadw ffyrdd. Rwy’n cydnabod pwysigrwydd cynnal a chadw ffyrdd, ac rwy’n aml yn rhyfeddu pan glywaf Weinidogion Llywodraeth y DU yn awgrymu bod Cymru’n cael ei gorariannu. Rwyf hyd yn oed yn clywed hynny yn y Siambr hon ynghylch y fformiwla sy'n seiliedig ar anghenion ac sy’n darparu cyllid i Gymru. Un o’r rhesymau pam fod gennym gyllid ychwanegol yma yng Nghymru yw oherwydd ein patrwm anheddu gwasgaredig. Cefais fy atgoffa pan oedd Laura Anne Jones yn siarad am y ffaith bod 6.7 milltir o ffyrdd ar gyfer pob 1,000 o bobl yng Nghymru a 3.4 milltir yn Lloegr. Felly, mae bron ddwywaith cymaint o ffyrdd fesul y pen o’r boblogaeth i ni eu cynnal yma yng Nghymru nag yn Lloegr. Ac yn amlwg, mae ein poblogaeth wasgaredig yn golygu costau uwch mewn perthynas ag addysg a gwasanaethau eraill. Felly, roeddwn am roi hynny fel enghraifft i ddangos pam fod y fformiwla ariannu'n gweithio fel y mae. Credaf fod cymunedau ledled Cymru ar eu hennill o ganlyniad i’r hyn y cytunodd Mark Drakeford arno pan oedd yn y swydd hon.