Part of 3. Cwestiynau Amserol – Senedd Cymru am 3:10 pm ar 2 Chwefror 2022.
Diolch yn fawr, Sioned Williams, a diolch am dynnu sylw at y pwysau sydd ar eich etholwyr, y pwysau costau byw sydd mor real ac sydd mor fyw ac y clywir amdanynt bob dydd mewn adroddiadau gan Sefydliad Resolution, Sefydliad Bevan. Mae awdurdodau lleol yn chwarae eu rhan. Credaf fod y nifer sydd wedi manteisio, o ystyried yr amser rydym wedi'i gael—. Rydym wedi ymestyn yr amser ar gyfer hyn, wedi ymestyn y dyddiad cau, fel y dywedodd Mark Isherwood, i ddiwedd mis Chwefror. Yr awdurdodau lleol a fydd yn gwneud y taliadau. Mae'n rhaid imi ddweud fy mod wedi cael cefnogaeth gref iawn gan etholwyr, gydag enghreifftiau go iawn o beth y mae hyn wedi'i olygu iddynt hwy. Ac rwyf am ddyfynnu un o ogledd Cymru, a ddywedodd yr hoffai imi rannu hyn â'r Senedd:
'Wrth gwrs, fe wnaeth y £100 cyntaf leddfu fy nhlodi caled ar gyfer y mis hwn, a bydd hefyd yn fy nghadw'n gynnes am fis ac ychydig, o leiaf. Bydd £100 arall yn golygu y gallaf gadw'n gynnes ym mis Mawrth, mis Ebrill a hyd at ganol mis Mai, ac erbyn hynny, bydd fy ngwres i ffwrdd tan ddechrau mis Hydref o leiaf, ac wedi hynny, gobeithio.'
Dywedai fod yn rhaid iddo fwyta’r bwyd rhataf, o’r ansawdd gwaethaf. Y £200 hwn yw’r hyn rydym yn ei wneud fel Llywodraeth Cymru i estyn allan at ein hetholwyr.
Nawr, fel y gwyddoch, yn dilyn y ddadl a arweiniwyd gennych yn ddiweddar iawn, rydym yn trefnu uwchgynhadledd bord gron ar 17 Chwefror, ar draws y Llywodraeth, gyda’n holl bartneriaid, a bydd yn cynnwys llawer o’r partneriaid yn y grŵp trawsbleidiol, ar fynd i’r afael â’r argyfwng costau byw. Ond dywedaf eto, nid yn unig o ran yr hawliau sydd gennym a'n cronfa cymorth dewisol, a gaf fi apelio hefyd at bobl nad ydynt ar y grid mewn perthynas ag olew—a gwn fod hyn yn effeithio ar lawer o Aelodau'r Senedd yma—fod y gronfa cymorth dewisol ar gael i helpu gyda’r costau hynny o ran mynediad at olew fel ffynhonnell ynni allweddol? Dyma ble mae'n rhaid inni fynd i'r afael â hyn. Ond nid oes a wnelo hyn â chymorth gennym ni yn unig, mae'n rhaid cael cymorth Llywodraeth y DU hefyd, sy'n cadw'n ddistaw ar hyn—yn gwbl ddistaw—pan ydym yn gweld y costau ynni hyn yn codi. Ond dylid dweud hefyd fod hwn yn gyfle gwirioneddol i Lywodraeth y DU ddangos eu bod yn mynd i'r afael â’r argyfwng costau byw, sy’n cael effaith mor andwyol a chreulon ar bobl ar hyn o bryd.