6. Dadl y Ceidwadwyr Cymreig: Profiadau niweidiol yn ystod plentyndod

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:32 pm ar 2 Chwefror 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Peredur Owen Griffiths Peredur Owen Griffiths Plaid Cymru 4:32, 2 Chwefror 2022

(Cyfieithwyd)

Deallaf fod dadleuon bob amser o blaid ac yn erbyn gosod targedau, yn enwedig mewn perthynas â rhywbeth mor gymhleth â phrofiadau niweidiol yn ystod plentyndod. Yr wrthddadl yn erbyn targedau yw bod y data a gyhoeddir yn seiliedig ar lefelau adrodd, ac nad yw niferoedd uwch yn beth drwg o reidrwydd, gan y gall olygu lefelau uwch o ymwybyddiaeth a mwy o amddiffyniad i blant. Yng nghyd-destun plant, fodd bynnag, dylem wneud yn well. Gall targedau ddarparu cyfeiriad a chymhelliant ar gyfer newid a gwneud gwelliannau y mae eu hangen yn daer. Byddai angen darparu cyllid ychwanegol i alluogi monitro, coladu a chymharu effeithiol dros amser. Byddai hyn, wrth gwrs, yn creu heriau, ond nid ydynt yn rhai anorchfygol.

Ar yr alwad i osod targed o 70 y cant ar gyfer lleihau cam-drin plant, esgeulustod a phrofiadau niweidiol eraill yn ystod plentyndod erbyn 2030, roedd hyn yn seiliedig ar arweiniad gan gynghorwyr arbenigol. Roeddent yn cytuno bod modd ei gyflawni pe bai'r polisïau a'r camau cywir yn cael eu cymryd gan y rhai sy'n gwneud penderfyniadau ac yn rheoli'r arian. Mae’n siomedig gweld Llywodraeth Cymru yn dileu’r pwynt hwn heb wneud unrhyw awgrymiadau adeiladol. Rwy'n gobeithio y gall y Gweinidog egluro’r rhesymau dros hyn yn ystod y ddadl hon.

Hoffwn hefyd godi mater Confensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau'r Plentyn, fel y clywsom gan Jane Dodds yn gynharach. Mae'r gwaith o'i weithredu'n parhau i fod yn araf ac yn ddatgymalog. Mae anghydraddoldebau dwfn wedi cynyddu mewn rhai meysydd, gan gynnwys iechyd meddwl a thlodi plant. Mae oddeutu traean o blant Cymru yn byw mewn tlodi. Mae marwolaethau plant 70 y cant yn uwch ymhlith y grwpiau mwyaf difreintiedig yng Nghymru. Mae hyn yn warth cenedlaethol, ac rydym yn galw ar Lywodraeth Cymru i ddod â Chonfensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau'r Plentyn yn rhan lawn o gyfraith Cymru. Yng Nghymru, mae gan Weinidogion ddyletswydd sylw dyledus i Gonfensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau'r Plentyn o dan Fesur Hawliau Plant a Phobl Ifanc (Cymru) 2011, ond nid oes dyletswydd sylw dyledus ar gyrff cyhoeddus.

Hefyd, hoffwn grybwyll y gyfradd uchel o blant sy’n derbyn gofal ac sydd dan ofal y wladwriaeth yng Nghymru. Y gyfradd ym mhob 100,000 yng Nghymru yw 102, sy’n llawer uwch na’r ffigur o 64 yn Lloegr. Mae'n rhaid sefydlu rhaglenni ymyrraeth gynnar amlasiantaethol i gefnogi teuluoedd. Dylai gwella iechyd a llesiant ein plant fod yn brif flaenoriaeth i’r Llywodraeth hon a’r sefydliad hwn rydym i gyd yn perthyn iddo. Mae plant yn agored i niwed ac yn werthfawr. Hwy hefyd yw ein dyfodol, ac mae'n rhaid inni gofio hynny bob amser. Diolch yn fawr.