Diolch, Ddirprwy Lywydd. A gaf fi ddechrau drwy ddiolch i Blaid Cymru am gyflwyno'r cynnig pwysig hwn i'w drafod heddiw? Mae'n amserol iawn eich bod wedi cyflwyno hyn i'w drafod yn y cyfnod cyn Wythnos Genedlaethol Ymwybyddiaeth o Gam-drin Rhywiol a Thrais Rhywiol, digwyddiad blynyddol sy'n ceisio dod â phobl at ei gilydd i gondemnio'r ymddygiad hwn ac i bwyso am newid. Rwyf hefyd yn falch o gefnogi gwelliannau'r Ceidwadwyr Cymreig heddiw. Credaf fod tynnu sylw at effaith erchyll stelcio ar fywydau dioddefwyr yn cryfhau ac yn darparu neges unedig gan y Senedd hon. Ond mae hefyd yn rhoi cyfle inni dynnu sylw at y gwaith hanfodol sy'n cael ei wneud gan Lywodraeth Cymru i fynd i'r afael â thrais yn erbyn menywod, cam-drin domestig a thrais rhywiol. A gaf fi ddweud wrth bawb sydd wedi cyfrannu heddiw y bydd yr holl gyfraniadau a wnaethoch yn cael eu hystyried? Byddant yn helpu i lywio'r ffordd ymlaen o ran cryfhau'r camau y mae angen eu cymryd ar bob lefel o'r Llywodraeth hon a phob Llywodraeth sydd â phwerau a chyfrifoldebau.

Mae stelcio'n drosedd wrthun, ac mae'n enghraifft bwysig o'r camddefnydd o bŵer a rheolaeth sy'n nodweddu trais yn erbyn menywod a merched. Nod stelcio yw achosi ofn, braw a gofid i ddioddefwyr. Mae'n barhaus, mae'n ymyrrol—rydym wedi clywed enghraifft go iawn y prynhawn yma—ac nid yn unig y mae'n difetha bywydau, mae'n cael effaith hirsefydlog, fel y dywedwyd, ar iechyd meddwl ac anhwylder straen wedi trawma. Yn ofnadwy, fel y nodwyd, mae'r data hefyd yn dangos ei fod ar gynnydd.

Felly, rwyf hefyd am osod y ddadl hon ochr yn ochr â'r datganiad ysgrifenedig a gyhoeddais fis diwethaf ar ôl marwolaeth drasig Ashling Murphy, datganiad a ddilynodd ddatganiadau a wneuthum ar ôl llofruddiaethau Sabina Nessa a Sarah Everard. Mae'r menywod hyn, a llawer mwy, yn ddioddefwyr trais gan ddynion. Cafodd eu bywydau eu torri'n fyr am nad oeddent yn ddiogel ar ein strydoedd: nid yn ddiogel i gerdded adref, nid yw'n ddiogel i ymarfer corff, nid yw'n ddiogel i fod yn fenywod yn byw eu bywydau. Rydych wedi fy nghlywed yn dweud hyn o'r blaen, ac nid wyf yn ymddiheuro am ailadrodd, ond rwy'n gobeithio eich bod hefyd wedi clywed lleisiau menywod sy'n codi mewn ymateb i droseddau creulon a thrasig o'r fath, troseddau sy'n digwydd yn gyson gwaetha'r modd, a dweud, 'Dyna ddigon.'

Byddwch wedi clywed lleisiau'r rhai a fynychodd yr wylnos i Ashling yng Ngerddi Grange yng Nghaerdydd fis diwethaf, er enghraifft. Yn dilyn yr wylnos, crynhodd Sara Robinson hyn mor berffaith yn ei cholofn yn y Western Mail, gan ein hannog i gyd i,

'adeiladu byd lle nad oes arnom angen y gwylnosau hyn'.

Fel menyw ifanc sy'n hoffi mynd i redeg, daeth i gymryd rhan yn yr wylnos honno, a chredaf fod llawer o fenywod a dynion wedi mynd i gefnogi, i wneud y pwynt ac i wneud safiad y noson honno. Felly, credaf fod dadleuon fel hyn yn rhoi cyfle i ychwanegu ein lleisiau ni at eu lleisiau hwy, i bawb gytuno ei fod yn anghywir, fod yn rhaid iddo ddod i ben, a chyda'n gilydd mae'n rhaid inni greu byd lle nad oes angen gwylnosau oherwydd y gweithredoedd ffiaidd hyn.

Felly, dyna pam ein bod yn cryfhau ac yn ehangu ein strategaeth trais yn erbyn menywod, cam-drin domestig a thrais rhywiol i gynnwys y ffocws ar drais ac aflonyddu yn erbyn menywod mewn mannau cyhoeddus yn ogystal ag yn y cartref, a sicrhau bod y strategaeth honno ar ei newydd wedd yn cael ei datblygu ochr yn ochr â phartneriaid allweddol—ac adlewyrchir hyn yn y cynnig—gan gynnwys yr heddlu, comisiynwyr yr heddlu a throseddu, ac wrth gwrs y sector arbenigol sydd wedi bod yn gweithio ers blynyddoedd mawr, yn enwedig y rhai sy'n darparu cymorth lloches ar gyfer cam-drin domestig a chanolfannau atgyfeirio ymosodiadau rhywiol, ac wrth gwrs maent yn darparu cymorth mor anhygoel ac amhrisiadwy i ddioddefwyr a goroeswyr stelcio yn ogystal â mathau eraill o drais yn erbyn menywod, cam-drin domestig a thrais rhywiol.

Felly, cydweithio—ac mae'r neges honno wedi ei chlywed ar draws y Siambr hon—gydag asiantaethau fel yr heddlu a phartneriaid cyfiawnder troseddol, i wneud i ddeddfwriaeth weithio—yr hyn a amlygwyd yw'r methiant mewn gwirionedd, mewn perthynas â phrinder gorchmynion stelcio—i'w dwyn i gyfrif a gweld beth arall y mae angen inni ei wneud. Ond rydym yn cydnabod bod rhaid i ni, wrth wraidd y strategaeth ddiwygiedig hon—