Diolch. Felly, ie, fe wnaf i redeg drwy rhai o’r rheini, yn gyflym iawn. Felly, cafodd Jane Hutt a minnau gyfarfod da iawn gydag Ofgem. Mae'n ddrwg gen i, mae pob diwrnod yn cymysgu â'i gilydd—rwy'n credu mai dydd Gwener yr wythnos diwethaf oedd hi. Yn hwyr yr wythnos diwethaf beth bynnag. Efallai mai yn hwyr iawn ddydd Iau oedd hi, ond dydw i ddim yn gallu cofio. Ond, beth bynnag, roedd yn gyfarfod da iawn, er bod tipyn o densiwn, oherwydd nid ydym yn hapus o gwbl am y ffordd mae hyn wedi cael ei drin, ond fe wnaethom ni godi nifer o bwyntiau. Roedd y pwynt am y mesurydd rhagdalu yn sicr yn un a oedd yn uchel ar ein hagenda. Mae rhai materion gwirioneddol dechnegol ynghylch os yw eich cyflenwr yn methu, beth sy'n digwydd i'r taliadau presennol sydd gennych chi, ac a oes rhaid i chi dalu taliadau balŵn ai peidio. Felly, cafodd hynny ei wyntyllu'n dda yn y cyfarfod. Cawsom ein sicrhau hefyd gan Ofgem eu bod wedi gofyn i'r cwmnïau ynni roi mesurau ar waith a fydd yn nodi pobl sy'n hunan-ddatgysylltu, gan nad ydyn nhw’n defnyddio unrhyw ynni mwyach, oherwydd eu bod nhw wedi diffodd eu gwres ac yn y blaen. Oherwydd yn amlwg gallan nhw weld hynny o'r mesuryddion, yn enwedig ar fesuryddion rhagdalu—gallan nhw weld nad yw pobl yn talu i mewn iddynt. Felly, byddwn yn parhau â'r sgwrs honno, wrth y bwrdd crwn a gydag Ofgem. Mae nifer o bethau mae angen i ni eu rhoi ar waith i sicrhau nad yw pobl yn hunan-ddatgysylltu, fel maen nhw’n ei alw—rhoi'r gorau i ddefnyddio ynni.

Rhan o'r mater ynglŷn â'r bwrdd crwn yw casglu gwybodaeth a syniadau o bob cwr o Gymru ar yr hyn y gallwn ni ei wneud, a rhoi'r mesurau hynny ar waith. Mae fy nghyd-Weinidog Jane Hutt mewn gwirionedd yn gyfrifol am y bwrdd crwn a'i ddosbarthiad, ac rwyf i’n bresennol hefyd. Fodd bynnag, byddaf yn codi'r pwynt am brofiad byw; rwy'n siŵr y bydd ganddi hynny mewn llaw, ond byddaf yn dod yn ôl atoch chi ar hynny. Yn sicr, byddwn yn sicrhau bod Gweithredu Ynni Cenedlaethol yno fel llais y sector wrth gynrychioli hynny, felly byddaf yn sicr yn dod yn ôl atoch chi ar hynny.

Un o'r pethau rydyn ni’n awyddus iawn i'w wneud, ac rydyn ni eisoes wedi ariannu ein hasiantaethau cynghori i wneud hyn, yw sicrhau bod pobl yn gallu cael y cyngor cywir. Felly, ar y pwynt oddi ar y grid, er enghraifft, nid yw pobl bob amser yn deall bod y taliadau tanwydd—. Rydych chi’n gymwys ar gyfer y rheini hyd yn oed os ydych chi ar olew oddi ar y grid. Does dim rhaid i chi fod yn ddefnyddiwr nwy. Felly, os ydych chi’n bodloni'r meini prawf cymhwysedd, byddwch chi ar y trywydd iawn ar gyfer hynny.

Byddwch wedi fy nghlywed i, Delyth, nifer o weithiau yn y Siambr hon yn sôn am y problemau sydd gennym ni yng Nghymru lle gallwch chi weld fferm wynt allan o'ch ffenestr, ond rydych chi ar olew oddi ar y grid ac yn y blaen. Byddwn yn gweithio gyda'n gwasanaethau cynghori ar ynni i sicrhau bod cymunedau sy'n cynnal ffermydd gwynt, er enghraifft, yn gallu cymryd buddion cymunedol y gellir eu defnyddio i insiwleiddio eu cartrefi, a sicrhau eu bod ar gael ar gyfer gwresogi trydan. Ni fyddai hynny'n wir nes eich bod wedi gwneud cryn dipyn o waith. Gellir defnyddio manteision cymunedol ar gyfer nifer o bethau. Mae angen i'r gymuned eu hunain ddewis y budd-daliadau hynny, ond gallwn ni eu cynorthwyo gyda dewislen o ddewisiadau y gallai pobl ddewis ohonynt, ac annog y defnydd o'r budd-daliadau hynny ar gyfer pethau fel inswleiddio, ôl-ffitio ac yn y blaen, i sicrhau bod y tai'n cyrraedd y safon. Mae'n amlwg er budd y cwmnïau ynni hefyd, oherwydd mae hynny'n rhoi mwy o gwsmeriaid iddynt am eu hynni, ond hefyd rydych chi’n defnyddio llai o ynni drwy insiwleiddio eich cartref yn y ffordd honno. Felly, mae nifer o bethau sydd gennym ar y gweill i wneud hyn, ond, yn amlwg, maen nhw ar gyfer y tymor hwy, nid ydyn nhw’n mynd i ddatrys yr argyfwng uniongyrchol rydyn ni’n sicr yn ei wynebu, ac mae fy nghyd-Weinidog Jane Hutt wedi rhoi amrywiaeth o fesurau ar waith, fel y dywedais i, a nifer o daliadau.

Y peth olaf roeddwn i am ei ddweud wrthych chi oedd ein bod yn awyddus iawn i siarad â'r sector rhentu preifat—unwaith eto, byddwch wedi fy nghlywed yn dweud hyn—am gymryd y gwersi o'n rhaglen ôl-ffitio wedi'i optimeiddio a dechrau eu cyflwyno i dai'r sector rhentu preifat, felly nid y sector perchen-feddianwyr eto. Fel y gwyddoch chi, rydyn ni wedi bod yn rhoi cynlluniau cymhelliant ar waith i gael landlordiaid sector rhentu preifat i roi eu tai i ni tra byddwn ni'n eu datblygu i'r safon.

Mae gostyngiad y lwfans tai lleol yn broblem fawr iawn i ni. Felly, roedd yn arfer bod ar 50 y cant, dim ond i atgoffa pawb; gostyngodd y Ceidwadwyr hynny i 30 y cant ac yna ei rewi. Mewn ardaloedd yng Nghymru, mae'n cwmpasu llai na 5 y cant o'r farchnad rentu ar ei lefel bresennol, felly mae'n drychineb, mewn gwirionedd. Bydd yn rhaid i ni ddod o hyd i ryw ddull arall er mwyn gallu cefnogi'r landlordiaid hynny er mwyn sicrhau bod hynny ar waith. Ond ni allaf bwysleisio digon y math o fesur llechwraidd a wnaeth y Llywodraeth Geidwadol wrth rewi'r lwfans hwnnw, a'r effaith mae hynny'n ei chael ar (a) allu pobl i wresogi eu cartref a thalu eu rhent, ond hefyd ar ein gallu i ymyrryd yn y farchnad honno mewn ffordd sy'n golygu y gall landlordiaid rhent y sector preifat gael help i godi eu heiddo i'r safon, sy'n bwysig iawn.

Y peth olaf y byddaf yn ei ddweud, Dirprwy Lywydd, yw mai rhan o'r rhaglen ORP, y rhaglen ôl-ffitio optimaidd, yw nodi'r hyn sy'n gweithio, ond mae hefyd i ddatblygu sgiliau gweithlu. Felly, ar hyn o bryd rydym yn datblygu sgiliau pobl i roi boeleri nwy mwy effeithlon i mewn. Holl bwynt y rhaglen hon yw cyfrifo'r dechnoleg sy'n gweithio, ond hefyd i gyfrifo'r sgiliau sy'n angenrheidiol i'w ffitio, fel y gallwn gyflwyno'r rhaglen grant i'r sector preifat unwaith y bydd gennym y sgiliau hynny, gan wybod y bydd y gweithwyr medrus yno i roi'r darpariaethau hynny ar waith, ac nid yw hynny'n wir yn awr, os edrychwch chi ar hynny. Yna, mae fy nghyd-Weinidog Rebecca Evans, sy'n eistedd yn y Siambr gyda mi, a minnau wedi dechrau trafod, fel pwynt rhagarweiniol, a ellir rhoi cymhellion yn y farchnad i wobrwyo pobl sy'n dod â'u tai i fyny i'r safon effeithlonrwydd ynni A ac yn y blaen, o ran disgowntiau ac yn y blaen. Oherwydd rhan ddiddorol iawn o'r sgwrs gydag Ofgem oedd rhan yn ymwneud â pham nad yw'r farchnad ei hun yn ymateb i hynny. Felly, os byddwch chi’n dod â'ch tŷ i fyny i EPC A nid yw'n hawlio premiwm yn y farchnad ar hyn o bryd, sy'n ymddangos yn wrthun. Felly, byddwn ni’n edrych ar gymhellion i wneud hynny hefyd.