Rwy'n credu mewn rheolaethau rhent, ac nid wyf yn berchen ar unrhyw dai ar wahân i'r un rwy'n byw ynddo. Gyda phrinder eiddo rhent o gymharu â'r galw, heb reolaethau, bydd rhenti'n parhau i gynyddu. O ganlyniad i adeiladu tai cyngor ar raddfa fawr cyn 1979, dirywiodd y sector rhentu preifat. Dechreuodd y sector rhentu preifat dyfu eto ar ôl 1989 a dyma'r ddeiliadaeth fwyaf ond un yn y DU bellach, ar ôl perchen-feddiannaeth. Mae cynnydd lefelau rhent yn y sector preifat a ffocws ar leihau gwariant ar fudd-daliadau tai wedi arwain sawl sylwebydd, ac rwy'n cytuno â hwy, i alw am ailgyflwyno rhyw ffurf ar reolaethau rhent ar gyfer y sector preifat. Roedd Deddf Rhenti 1965, a gyflwynwyd gan y Llywodraeth Lafur dan arweiniad Harold Wilson, yn rheoleiddio tenantiaethau, gyda rhenti teg yn cael eu gosod gan swyddogion rhent annibynnol. Daeth hynny i ben gyda Deddf Llywodraeth Leol a Thai 1989, a gyflwynwyd gan y Ceidwadwyr, ac fe soniasom am 1989 yn gynharach, sef y dyddiad y dechreuodd y cynnydd mewn darpariaeth rhent preifat.

Beth yw manteision rheolaethau rhent? Fforddiadwyedd, mae'n atal dadleoli, sefydlogrwydd cymdogaethau. Tybiaf mai'r dadl a wneir— gwnaeth Janet Finch-Saunders y ddadl honno, dadl a wrthodais cyn iddi siarad hyd yn oed—yw eu bod yn lleihau argaeledd eiddo ar rent ar gyfer adnewyddu a gwella stoc. Yn gyntaf, mae rhent uchel eiddo sy'n cael ei rentu'n breifat wedi cau prynwyr tro cyntaf allan. Ond hoffwn siarad am Blasmarl yn Abertawe, o lle rwy'n dod. I ddechrau, roedd yno niferoedd mawr o eiddo wedi’u rhentu’n breifat, ond wrth i dai cyngor ddod ar gael, symudodd fy nheulu, fel llawer o deuluoedd eraill, i’r tai cyngor newydd hyn, a gwerthwyd y tai a oedd ar ôl, a daeth llawer o bobl, drwy forgais, yn berchen-feddianwyr ac yna gwnaethant welliannau i’r cartrefi hynny. Bellach, mae'r eiddo hyn yn cael eu prynu ac ar gael i'w rhentu'n breifat. Mae’n rhaid fy mod wedi methu’r gwaith adnewyddu ar raddfa fawr i’r eiddo rhent preifat rhatach yn nwyrain Abertawe.

Ochr yn ochr â rheolaethau rhent, mae angen inni adeiladu tai cymdeithasol ar raddfa fawr. A dweud y gwir, rwy’n sôn am hynny'n amlach nag yr hoffai pobl ei glywed gennyf, mwy na thebyg, ond mae angen inni adeiladu tai cyngor yr un mor gyflym ag y byddem yn eu hadeiladu yn y 1950au a’r 1960au. Mae rheolaethau rhent yn cynyddu argaeledd tai i'w prynu gan bobl i fyw ynddynt, yn lleihau costau rhentu, yn rhoi sicrwydd ynghylch costau rhentu, yn cael gwared ar y cymhelliant i symud un tenant allan er mwyn dod ag un i mewn i dalu rhent uwch. Rwy’n annog pawb i gefnogi hyn heddiw. Mae hwn, i bob pwrpas, yn bolisi Llafur; mae’n rhywbeth a gyflwynwyd gan Lywodraeth Wilson, a weithiodd yn dda iawn i sicrhau chwarae teg i bobl dlawd a llai cyfoethog, ond cafodd y Torïaid wared arno yn y 1980au. Mae gennym gyfle i'w ailgyflwyno yn awr er budd pawb sy'n rhentu yng Nghymru. Rwy’n annog pawb, yn enwedig fy nghyd-Aelodau Llafur, i gefnogi’r hyn sydd i bob pwrpas yn ateb sosialaidd.