5. Datganiad gan y Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol: Urddas yn ystod mislif

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:30 pm ar 1 Mawrth 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Jenny Rathbone Jenny Rathbone Labour 4:30, 1 Mawrth 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch yn fawr am y datganiad. Roeddwn i'n gwrando'n astud ar yr hyn yr ydych chi wedi bod yn ei ddweud ac rwy'n credu hefyd fod angen i ni feddwl am gynaliadwyedd yr hyn yr ydym yn ei wneud, oherwydd bod urddas yn eithriadol o bwysig ac mae angen i ni sicrhau bod gan bawb y cynhyrchion mislif sydd eu hangen arnyn nhw i ymdrin â'u mislif misol, ond mae'n rhaid i ni hefyd feddwl am yr amgylchedd a sut y gallwn hyrwyddo cynhyrchion y gellir eu hailddefnyddio lle bo'n briodol. Roeddwn i'n siarad â rhywun yn un o rannau tlotach fy etholaeth i y diwrnod o'r blaen a nododd mai dim ond tair gwaith y caniateir i chi fynd i'r banc bwyd, rwy'n credu, felly er y gallech gasglu rhywfaint o gynhyrchion mislif na ellir eu hailddefnyddio, ni fyddan nhw'n ddigonol os na chewch chi fynd yn ôl. Felly, roeddwn i'n meddwl tybed faint o waith sy'n cael ei wneud ar hyrwyddo'r 'Mooncup' ar gyfer y menywod hynny sy'n weithredol yn rhywiol—ni fyddwn yn rhoi 'Mooncup' i ferch 11 oed a oedd newydd gael ei mislif cyntaf—ond hefyd nicers a phadiau y gellir eu hailddefnyddio fel bod gan y bobl y mae angen cymorth ariannol arnyn nhw gyda'u cynhyrchion mislif rai ar gyfer mis pedwar a mis pump. Yn amlwg, mae gan hyn oblygiadau, er enghraifft, o ran sut yr ydym yn cynllunio toiledau ein hysgolion, fel y mae Sioned Williams wedi sôn amdano eisoes mewn modd mor amlwg. Mae angen i ni sicrhau, ym mhob ysgol uwchradd, ac yn y grwpiau oedran hŷn mewn ysgolion cynradd, fod mynediad i doiledau gyda basn golchi dwylo wedi'i gynnwys yn y ciwbicl fel y gall pobl newid eu cynhyrchion ag urddas.

Rwy'n credu ei bod yn wych ein bod yn cael y sgwrs hon yma y prynhawn yma, oherwydd roeddwn i'n edrych ar gynnig cynnar a ysgrifennwyd yn Nhŷ'r Cyffredin ym mis Ionawr 2021 mewn ymateb i'r ffaith bod TAW wedi ei dileu ar damponau a phadiau untro ond nid ar y rhai y gellir eu hailddefnyddio. Dim ond 31 o bobl yn Nhŷ'r Cyffredin i gyd, gan gynnwys, mae'n rhaid i mi ddweud, un o'r rhai y tu ôl i'r cynnig, Jim Shannon, Plaid yr Unoliaethwyr Democrataidd, dyn da—. Pam mai dim ond 31 o 630 o Aelodau Seneddol oedd yn credu bod hwn yn fater pwysig? Roeddwn i'n meddwl tybed pa sgyrsiau y gallech chi fod wedi eu cael gyda Llywodraeth y DU i geisio eu cael nhw i weld y peth yn gyfannol ac i sicrhau ein bod yn cael gwared ar TAW ar y cynhyrchion y gellir eu hailddefnyddio hefyd, oherwydd y rhain yw'r rhai yr ydym ni eisiau i'r rhan fwyaf o bobl eu defnyddio. Nid ydyn nhw'n addas ar gyfer rhywun sy'n gwersylla neu mewn llety dros dro nad oes modd iddyn nhw ddefnyddio peiriant golchi, ond i bobl eraill maen nhw'n hollol addas.