Part of 2. Cwestiynau i Weinidog y Gymraeg ac Addysg – Senedd Cymru am 2:42 pm ar 2 Mawrth 2022.
Heddiw, mae myfyrwyr o Gymru yn cymryd rhan mewn streic a drefnwyd gan Undeb Cenedlaethol y Myfyrwyr, a nod y streic yw dychmygu gweledigaeth newydd ar gyfer addysg, ac mae hefyd yn dangos cefnogaeth i'r camau diwydiannol a gymerwyd gan aelodau'r Undeb Prifysgolion a Cholegau, lle mae staff ym Mhrifysgol Abertawe a'r Brifysgol Agored yng Nghymru yn mynd ar streic ynghylch contractau ansicr, llwyth gwaith annheg a thoriadau i'w pensiynau. Mae'r weledigaeth newydd hon o addysg uwch ac addysg bellach hygyrch wedi'i hariannu'n llawn, gyda chyflogau, pensiynau ac amodau priodol i staff yn rhywbeth y mae arnom ei angen yn ddirfawr.
Ar 28 Ionawr, cyhoeddodd Gweinidog prifysgolion Llywodraeth y DU y byddai'r trothwy ad-dalu a throthwyon cyfradd llog sy'n gymwys i fenthyciadau myfyrwyr cynllun 2 a chynllun 3 yn cael eu rhewi yn 2022-23. Mae'r trothwyon wedi codi gydag enillion cyfartalog yn y gorffennol. Mae'r Sefydliad Astudiaethau Cyllid wedi dweud bod hwn, i bob pwrpas, yn gynnydd treth llechwraidd ar raddedigion.
Weinidog, rydych wedi cadarnhau y byddai'r rhewi'n berthnasol i raddedigion o Gymru, er bod polisi addysg a rhannau sylweddol o'r system cyllid myfyrwyr wedi'u datganoli. Mae'n ymddangos bod Llywodraeth Cymru yn ddi-rym i wrthwynebu'r rhewi hwn, a fydd yn ychwanegu cannoedd o bunnoedd at filiau treth graddedigion Cymru sydd eisoes yn wynebu effeithiau'r argyfwng costau byw, ac nid dyma'r unig faes lle mae myfyrwyr yn wynebu costau cynyddol. Mae rhent cyfartalog myfyrwyr yng Nghymru wedi codi 29 y cant yn ystod y tair blynedd diwethaf, sy'n golygu ei fod bellach yn mynd â 60 y cant o uchafswm y pecyn cymorth i fyfyrwyr yng Nghymru, a hyn oll er ein bod yn gwybod bod myfyrwyr yn wynebu cynnydd mewn biliau ynni o ganlyniad i'r cynnydd arfaethedig yn y cap ar brisiau.
Felly, a gaf fi ofyn i'r Gweinidog beth y mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud i gefnogi myfyrwyr a graddedigion yn ystod yr argyfwng costau byw? Diolch.