Part of the debate – Senedd Cymru am 4:19 pm ar 22 Mawrth 2022.
Bydd y Senedd yn ymwybodol, wrth gwrs, fod Plaid Cymru wedi gwrthwynebu creu'r cyd-bwyllgorau corfforaethol yma nôl yn y Senedd ddiwethaf. Mae honno'n frwydr y gwnaethon ni ei cholli, wrth gwrs, ac felly os yw'r cyd-bwyllgorau yma am ddod i fodolaeth, yna mae angen iddyn nhw fod yn atebol i'r un safonau a disgwyliadau ag awdurdodau lleol, ac yn enwedig o ran safonau cod ymddygiad. Felly, dydyn ni ddim yn gwrthwynebu'r rheoliadau yma, ond dwi'n meddwl bod yna gwestiwn dilys jest ynglŷn â rôl Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus Cymru yn hyn o beth, a chwestiwn ynglŷn â'r goblygiadau cyllidebol o safbwynt gwaith yr ombwdsmon o roi'r cyd-gynghorau o dan oruchwyliaeth yr ombwdsmon, sef y peth iawn i'w wneud. Ond, mae yn fy synnu i bod yr asesiad effaith rheoleiddiol yn awgrymu nad yw'r Llywodraeth yn teimlo bod yna gostau ychwanegol, neu os oes yna gostau ychwanegol, y gallan nhw gael eu hymgorffori yn y gyllideb y mae'r ombwdsmon yn ei derbyn yn arferol. Byddwn i'n tybio bod gan y Pwyllgor Cyllid rhywbeth i'w ddweud ynglŷn a hynny. Fel cyn-aelod o'r pwyllgor, dwi'n ymwybodol iawn bod y cyrff yma sy'n cael eu hariannu yn uniongyrchol yn dod i ofyn am arian ac yn cael awgrym, efallai, fod angen ailedrych a dod yn ôl. Felly, mae cyllidebau yn dynn. Byddwn i hefyd yn tybio, gan fod y cyd-bwyllgorau yma ymhellach o'r ffas lo—hynny yw, yn uwch i fyny ac ymhellach oddi wrth cymunedau—fod y potensial am heriau neu issues yn codi ar rai materion yn uwch. Felly, byddwn i yn tybio bod yna fwy o waith yn cael ei gynhyrchu ar gyfer yr ombwdsmon, ac oni ddylid hynny gael ei adlewyrchu yn yr asesiad effaith rheoleiddiol? Dwi jest eisiau deall yn well beth yw rhesymeg y Llywodraeth i dybio bod hyn jest mor ddi-nod bod modd ei ymgorffori yn y gyllideb bresennol.