Cwestiynau Heb Rybudd gan Lefarwyr y Pleidiau

Part of 2. Cwestiynau i'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol – Senedd Cymru am 2:52 pm ar 23 Mawrth 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Lynne Neagle Lynne Neagle Labour 2:52, 23 Mawrth 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch am y cwestiwn hwnnw, Peredur. Ac fel y dywedais mewn ymateb i Andrew R.T. Davies, wrth gwrs fy mod yn pryderu bod gennym bobl ifanc yn aros yn hwy nag y dylent. Credaf fod y sefyllfa gydag amseroedd aros yn cael ei hystumio rhywfaint gan Gaerdydd a'r Fro. Fel y dywedais wrth Andrew, mae dwy ran o dair o'r plant sy'n aros yng Nghymru ar y rhestr aros yng Nghaerdydd a'r Fro mewn gwirionedd. Ond rydym yn rhoi ystod eang o gamau ar waith i leihau amseroedd aros. Rydym wedi dweud yn glir iawn wrth bob bwrdd iechyd ein bod yn disgwyl iddynt roi camau ar waith i leihau amseroedd aros. Rydym yn cefnogi hynny gyda chyllid, ac am hynny rydym yn disgwyl gweld cynlluniau datblygedig i nodi sut y byddant yn lleihau amseroedd aros. Credaf ei bod yn bwysig iawn cydnabod hefyd, serch hynny, na fydd angen gwasanaeth arbenigol ar lawer o'r bobl ifanc sy'n cael eu hatgyfeirio at wasanaethau iechyd meddwl arbenigol, a dyna pam ein bod hefyd yn buddsoddi yn y gwasanaethau lefel is hynny fel y gallwn ymyrryd yn gyflymach o lawer. Byddai'n ddefnyddiol iawn pe gallai pob Aelod annog eu hetholwyr sy'n cysylltu â hwy i fanteisio ar y cymorth lefel is hwnnw sydd ar gael, oherwydd, yn anffodus ac yn ddealladwy, mae rhai teuluoedd yn gweld CAMHS arbenigol fel y tocyn aur, mewn gwirionedd, ac rydym yn awyddus iawn i deuluoedd gael y cymorth yn gynharach. Dylwn ddweud hefyd, yn ogystal â'r camau y mae byrddau iechyd yn eu cymryd i leihau amseroedd aros, y dylai pob un ohonynt gael mesurau ar waith i sicrhau bod pobl ifanc yn cael eu brysbennu'n briodol, fel eu bod yn cael eu gweld yn gyflymach os bydd eu hanghenion yn newid.

Roeddech yn gofyn am yr ymrwymiad yng nghytundeb cydweithio Llafur-Plaid Cymru. Fel yr amlinelloch chi, yr ymrwymiad hwnnw yw i brofi darpariaeth noddfa i bobl ifanc yng Nghymru. Ar hyn o bryd mae gennym ddarpariaeth noddfa i oedolion, ond nid ar gyfer pobl ifanc, ac mae datblygu'r modelau hynny'n bwysig iawn fel rhan o'n llwybr gofal mewn argyfwng i blant a phobl ifanc. Felly, fel rhan o'r cytundeb, byddwn yn bwrw ymlaen â'r cynlluniau peilot hynny mewn gwahanol rannau o Gymru, fel y gallwn eu harchwilio. Ond dylwn fod yn glir iawn hefyd mai'r hyn yr ydym ei eisiau yw i blant ifanc a phobl ifanc beidio â chyrraedd pwynt argyfwng, a dyna pam ein bod yn buddsoddi cymaint o arian a hefyd yn canolbwyntio cymaint o ymdrech ar ddiwygio ein system gyfan, felly ein dull ysgol gyfan o ymdrin ag iechyd meddwl, a chyhoeddwyd £12 miliwn arall ar gyfer hynny heddiw. Mae hynny'n cysylltu â'r cymorth cynnar a'r gefnogaeth ychwanegol yn ein menter NEST/NYTH. Felly, bydd y niferoedd y disgwyliwn eu gweld yn defnyddio'r ddarpariaeth noddfa yn fach, a dylem anelu i sicrhau eu bod hyd yn oed yn llai, oherwydd nid ydym eisiau i anawsterau pobl ifanc waethygu.