5. Datganiad gan y Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol: Y wybodaeth ddiweddaraf am y cynllun Cartrefi i Wcráin

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:09 pm ar 29 Mawrth 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mark Isherwood Mark Isherwood Conservative 3:09, 29 Mawrth 2022

(Cyfieithwyd)

Rwy'n diolch i'r Gweinidog am roi'r wybodaeth ddiweddaraf i mi yn breifat—galwad arall ddoe. Pan ofynnais i chi yr wythnos diwethaf pam nad oedd Llywodraeth Cymru yn ymddangos yn opsiwn uwch-noddwr ar wefan Cartrefi i Wcráin Llywodraeth y DU, yn wahanol i Lywodraeth yr Alban, fe wnaethoch chi ddweud y byddai Llywodraeth Cymru yn mynd yn uwch-noddwr ddydd Gwener diwethaf ac, felly, rwy'n falch o weld bod yr opsiwn hwnnw ar gael ar y wefan erbyn hyn, fel rydych chi'n ei ddweud.

Roedd yr wybodaeth ddiweddaraf am gefnogaeth Llywodraeth Cymru i Wcráin, a gyhoeddwyd ddydd Sadwrn diwethaf, yn cynnwys llawer o ffactorau yr ydych chi wedi cyfeirio atyn nhw yn eich datganiad chi heddiw. Ond, wedi dweud hynny, fe all pobl sy'n ffoi o Wcráin sy'n dymuno dod i'r DU ddewis cael eu noddi am fisa gan Lywodraeth Cymru. Pan roddir y fisa, bydd canolfan gyswllt Llywodraeth Cymru yn cysylltu yn uniongyrchol â phobl i gadarnhau'r trefniadau ar gyfer eu dyfodiad. Bydd angen iddyn nhw drefnu eu ffordd eu hunain i'r DU, ond, pan fyddan nhw yma, byddan nhw'n gymwys i deithio ymlaen am ddim i Gymru ac i un o'r canolfannau croeso a sefydlwyd ledled y wlad i ddarparu llety a chymorth ar unwaith ar gyfer newydd-ddyfodiaid o Wcráin.

Fodd bynnag, pan oeddwn i'n eich holi yr wythnos diwethaf, cyfeiriais i hefyd at ffoadur a oedd wedi cyrraedd sir y Fflint o dan y cynllun teuluoedd o Wcráin, a oedd wedi cael gwybod na allai hi gael budd-daliadau na chofrestru gyda meddyg teulu hyd nes iddi hi gael fisa llawn. Felly, o dan y cynllun uwch-noddwr ar wahân, a fydd Llywodraeth Cymru yn cysylltu â phobl felly ar ôl i'r fisa gael ei ganiatáu, hyd yn oed os nad ydyn nhw wedi cael fisa llawn eto? Pa gymorth, os o gwbl, sydd ar gael iddyn nhw os ydyn nhw'n ei chael hi'n anodd drefnu eu ffordd eu hunain i'r DU, ac os na ddaw hwnnw oddi wrth y Llywodraethau eu hunain, pa ymgysylltiad sydd gan Lywodraeth Cymru â chyrff anllywodraethol neu gyrff eraill i'r diben hwn?

Rydych chi wedi nodi lleoliad canolfan groeso gychwynnol Llywodraeth Cymru rywle yn y gogledd yn gyfrinachol, a chanolfannau eraill rywle mewn rhanbarthau eraill. A fydd y rhain yn parhau i fod yn gyfrinachol neu a fydd eu lleoliadau yn dod yn hysbys i'r cyhoedd?

Yn y diweddariad gan Lywodraeth Cymru ddydd Sadwrn diwethaf, y cyfeiriais ato, fe wnaethoch chi nodi ystod o wasanaethau a fydd ar gael yn y canolfannau croeso hefyd, a gwnaethoch chi eu nodi eto heddiw, gan gynnwys darpariaeth i ddysgu Cymraeg a Saesneg, a gallu cael gwasanaethau iechyd a gwersi i blant. Pa sicrwydd y gallwch chi ei roi felly fod asiantaethau lleol, yn enwedig awdurdodau lleol a byrddau iechyd, wedi cytuno ar y rhain i gyd, ac y byddan nhw ar waith pan fydd pobl yn cyrraedd? Rydych chi'n dweud y bydd Llywodraeth Cymru yn gweithio i ddod o hyd i gartrefi tymor hwy i unigolion a theuluoedd sy'n cael eu lletya yn y canolfannau croeso. A wnewch chi roi'r wybodaeth ddiweddaraf i ni felly am sut yr ydych chi'n ymgysylltu â'r llu o ganolfannau cymorth, cymunedau eglwysig a ffydd ac aelwydydd unigol sy'n cysylltu â ni i gyd gyda chynigion o lety tymor hwy?

Yn eich datganiad, rydych chi'n galw ar fusnesau neu sefydliadau i helpu drwy ddarparu llety ar raddfa eang. Ym mrecwast seneddol Gŵyl Dewi 2022 ar 1 Mawrth, y gwnaethoch chi siarad ynddo, os ydw i'n cofio yn iawn, roeddwn i'n eistedd wrth ymyl rhywun yr oedd ei gwmni yn gweithio gyda'r Weinyddiaeth Amddiffyn i ddarparu llety ar raddfa fwy eang—llety o safon, ond dros dro. Felly, pa ymgysylltiad, os o gwbl, ydych chi'n ei gael â'r Weinyddiaeth Amddiffyn o ran darparu llety ar raddfa mor eang, ac yng Nghymru o bosibl?

Ac yn olaf, beth fydd oriau gweithredol y llinell gymorth bwrpasol? A sut ydych chi am sicrhau y bydd y staff yn cael hyfforddiant llawn a chymwys, ac y bydd rhai sy'n siarad Wcreineg ar gael? Diolch.