5. Datganiad gan y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol: Cynllun Adfer Gofal wedi’i Gynllunio

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:44 pm ar 26 Ebrill 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Baroness Mair Eluned Morgan Baroness Mair Eluned Morgan Labour 3:44, 26 Ebrill 2022

Fe fyddwn ni'n trawsnewid y ffordd rydym ni'n darparu gofal sy'n cael ei gynllunio. Fe fydd mwy o ofal a chymorth ar gael gan amrywiaeth ehangach o wasanaethau lleol a gweithwyr proffesiynol i helpu pobl i gadw'n iach ac i aros adref. Fe fyddwn ni'n sefydlu cyfleusterau llawfeddygol pwrpasol ac yn gwahanu gofal a gynlluniwyd oddi wrth ofal brys a gofal argyfwng, pan fo hynny'n bosibl. Fe fyddwn ni'n darparu gwell gwybodaeth a chymorth i bobl, yn enwedig y rhai sy'n aros am driniaeth.

Dwi hefyd wedi gosod targedau clir ac uchelgeisiol i leihau amseroedd aros. Erbyn diwedd 2022, eleni, ni fydd neb yn aros mwy na blwyddyn am eu hapwyntiad cleifion allanol cyntaf. Erbyn gwanwyn 2024, fe fyddwn ni wedi cyflymu profion ac adroddiadau diagnostig i wyth wythnos ac i 14 wythnos ar gyfer ymyriadau therapi. Erbyn gwanwyn 2025, ni fydd neb yn aros am fwy na blwyddyn am lawdriniaeth yn y rhan fwyaf o feysydd arbenigol. Erbyn 2026, fe fydd 80 y cant o'r bobl sy'n cael diagnosis canser yn dechrau'r driniaeth ddiffiniol gyntaf o fewn 62 diwrnod o’r pwynt cyntaf pan amheuir fod canser. Fe fyddwn ni'n gwneud yn siŵr mai'r rhai sydd â'r angen mwyaf sydd yn cael eu gweld gyntaf. Ond, gadewch i mi fod yn glir, mae'r dasg o'n blaenau ni yn enfawr. 

Mae'r gwasanaeth iechyd ar hyn o bryd o dan bwysau di-baid yn sgil y pandemig a'r gaeaf. Mae'n staff iechyd yn flinedig ar ôl gweithio o dan bwysau enfawr dros y ddwy flynedd ddiwethaf. Yn yr 20 mlynedd ddiwethaf, rydyn ni wedi cynyddu nifer y staff sy'n gweithio yn y gwasanaeth iechyd yng Nghymru 54 y cant yn rhagor, ond mae angen mwy arnom ni. Rydyn ni eisoes wedi ymrwymo i hynny drwy gyllideb gwerth £0.25 biliwn i hyfforddi mwy o arbenigwyr. Fe fyddwn ni'n cefnogi’r gwasanaeth iechyd wrth inni ofyn iddo roi'r cynllun hwn ar waith. Fe fyddwn ni'n parhau i recriwtio staff medrus i ymuno â'r gweithlu ac yn parhau i hyfforddi'r to nesaf o weithwyr gofal iechyd.

Fe fydd gan ofal sylfaenol ran hanfodol i’w chwarae yn llwyddiant y cynllun hwn. Rydyn ni wedi cyflwyno gwasanaeth e-gyngor i feddygon teulu, i’w helpu i gael cyngor cynnar gan dimau arbenigol i gefnogi penderfyniadau a rheoli gofal cleifion. Fe fyddwn ni hefyd yn gwneud defnydd ehangach a gwell o sgiliau ac arbenigedd ein staff nyrsio a'n gweithwyr proffesiynol perthynol i iechyd i gefnogi pobl tra maen nhw'n aros am apwyntiad a thra maen nhw'n adfer ar ôl llawdriniaeth. Does dim ateb sydyn i leihau amseroedd aros hir. Fe fydd angen gwaith caled, fe fydd angen cefnogaeth pobl ar draws Cymru a'r gwasanaeth iechyd, ac fe fydd angen amser i weld canlyniadau gwirioneddol a pharhaol. Gyda'n gilydd, fe wnawn ni adfer o'r pandemig yma. Diolch.