Part of 1. Cwestiynau i’r Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol – Senedd Cymru am 2:06 pm ar 27 Ebrill 2022.
Diolch. Wel, mae llety hunanarlwyo yn allweddol i sector twristiaeth gogledd Cymru. Wrth eich holi fis diwethaf, tynnais sylw at bryderon a gafodd eu dwyn i fy sylw gan fusnesau llety gwyliau dilys yng Nghymru y byddai eich cynigion trethiant lleol yn eu dinistrio, ac rwy'n dyfynnu perchnogion busnes a ddywedodd wrthyf, 'Rwy'n ofni y byddwn yn mynd yn fethdalwyr yn y pen draw', a, 'Sut y gellir codi'r dreth gyngor ar fythynnod sydd â chaniatâd cynllunio sy'n nodi na allant byth fod yn eiddo preswyl?' Fe gyfeirioch chi yn eich ymateb at yr ymgynghoriad technegol a oedd yn agored i ymatebion, ond dywedodd busnesau wrthyf wedyn, 'Nid ymgynghoriad ar y penderfyniad i godi trothwyon llety gwyliau ydyw mewn gwirionedd. Go brin fod hwn yn gyfle i ni fel busnesau dilys gael dweud ein barn.'
Sut ydych chi'n ymateb i’w cwestiwn felly? A all Llywodraeth Cymru fod o ddifrif ynglŷn â’u trothwyon defnydd ystafelloedd o ystyried bod y dystiolaeth a gyflwynwyd yn yr adroddiad a luniodd Cynghrair Twristiaeth Cymru, UKHospitality Cymru a Chymdeithas Broffesiynol Hunanddarparwyr y DU yn dangos bod llai nag 1 y cant o’r rhai a ymatebodd i adroddiad Llywodraeth Cymru—naw o bobl yn unig—wedi awgrymu’r trothwy defnydd ystafelloedd a gynigiwyd gan Lywodraeth Cymru, tra bod ymgynghoriad mwy y diwydiant ei hun, gyda 1,500 o ymatebion mewn pedwar diwrnod yn unig, yn dangos na all y mwyafrif sylweddol o fusnesau gyrraedd y trothwy newydd hwn, y bydd yn lleihau gallu perchnogion lleol i ennill incwm ac yn achosi gostyngiad yn nifer y swyddi eilaidd mewn lletygarwch, manwerthu, cynnal a chadw tai a glanhau, ac na fydd yn diogelu'r Gymraeg gan y bydd y busnesau hyn yn cael eu colli i bobl gyfoethog o'r tu allan i Gymru?