Rwy’n meddwl efallai fod yr Aelod yn drysu rhwng ein cefnogaeth i fusnesau ac economïau lleol a’r effaith y mae hynny’n ei chael ar gymunedau. Mae cymaint o fusnesau twristiaeth yn cefnogi’r union gymunedau sy’n bwysig i chi ac i ninnau i’r un graddau.

Yr ail bwynt a godwyd, rwy'n credu, ac a amlinellwyd gan Natasha Asghar yn enwedig oedd yr effaith a gafodd COVID-19 ar ein sector twristiaeth yma yng Nghymru—arweiniodd cyfyngiadau symud at gau nifer o fusnesau, tra bod eraill wedi cael trafferth i ddal i fynd—a chydnabod y cymorth a gafodd y busnesau hynny gan Lywodraeth y DU ond hefyd gan Lywodraeth Cymru yn eu gwaith allgymorth yn ystod y cyfnod hwnnw, anodd iawn i’r busnesau hynny.

Roedd llawer o Aelodau, wrth gwrs, yn angerddol iawn ynghylch y syniadau ynglŷn â’r dreth dwristiaeth, a grybwyllwyd gan Janet Finch-Saunders dros Zoom yno. Roedd gan James Evans, yn arbennig, farn gref iawn nad oedd yn syniad da i’r sector yma yng Nghymru. Fel yr amlinellodd yr Aelodau, mae ffigurau blaenllaw o bob rhan o’r sector twristiaeth yn unfryd eu barn nad ydynt yn cefnogi cyflwyno’r dreth hon. A nododd Natasha Asghar hefyd fod y busnesau hynny eisoes yn talu mwy na threthiant drwy TAW o gymharu â gwledydd eraill. Felly, efallai fod treth bellach eto yn rhywbeth nad yw o gymorth ar hyn o bryd.

Cyfeiriodd Janet Finch-Saunders at nifer y bobl sy’n gweithio mewn diwydiannau’n ymwneud â thwristiaeth—143,500 o bobl yma yng Nghymru. Yr union gymunedau y mae Rhun ap Iorwerth yn sôn amdanynt, yr union bobl yn y cymunedau hynny sydd wedi cael eu cynnal gan y swyddi hynny. Ac wedyn hefyd, wrth gwrs, nododd Tom Giffard, ynghylch treth dwristiaeth, ei bod yn cael ei defnyddio mewn rhai rhannau o'r byd, mewn gwirionedd, i leihau twristiaeth. Nawr, byddem i gyd yn cytuno bod angen twristiaeth gynaliadwy, a’i bod yn bwysig inni, ond nid yw twristiaeth gynaliadwy yn golygu llai o ymwelwyr na llai o dwristiaid. Nid yw'n golygu llai o fusnesau. Mewn gwirionedd mae'n golygu ei wneud mewn ffordd sy'n cynnwys ein cymunedau, ac sydd hefyd yn sicrhau bod gennym brofiad gwych i'n twristiaid allu ymweld dro ar ôl tro. Roeddwn yn falch, wrth gwrs, fod hyd yn oed Mabon ap Gwynfor wedi gallu dweud pa mor bwysig yw’r sector i’r economi yma yng Nghymru.

Rwy’n meddwl mai’r pwynt olaf, Ddirprwy Lywydd, a drafodwyd yn helaeth wrth gwrs, ac yn briodol felly, yw’r newidiadau arfaethedig gan Lywodraeth Cymru i’r system ardrethi annomestig a’r effaith a gaiff hynny ar lawer o fusnesau gosod tai gwyliau. Roedd ymyriadau Russell George yn arbennig o angerddol ar y mater—ar ddiwrnod pwysig i Russell George heddiw, rwy’n credu. Ond mae’n fater difrifol iawn ac mae angen mynd i’r afael ag ef yn sicr.

Mae’r meini prawf ar gyfer newid i 182 diwrnod o ran gwneud llety hunanarlwyo yn agored i dalu ardrethi busnes—mae cymaint o fusnesau presennol yn dweud na fyddant yn gallu cyflawni hynny. Efallai mai mater technegol ydyw, ond mae’n un pwysig iawn pan fo cymaint o’r busnesau hynny yn methu wedyn, a dim modd defnyddio’r eiddo hwnnw ar gyfer unrhyw beth arall a’u bod yn wag o ganlyniad. Mae’n ymddangos fel rhywbeth y mae Llywodraeth— . Rwy’n gwerthfawrogi sylwadau’r Gweinidog ynghylch myfyrio ar y mater hwnnw.

Soniodd Tom Giffard fod y mater wedi'i drafod gyda swyddogion Llywodraeth Cymru yn y grŵp trawsbleidiol ar dwristiaeth a gynhaliwyd fis diwethaf. Rwy’n ddiolchgar iddynt am ddod i’r cyfarfod hwnnw. Mae’n amlwg y byddai newidiadau arfaethedig Llywodraeth Cymru yn niweidiol iawn i fywoliaeth llawer o bobl, ac rwy’n sicr yn gobeithio y caiff y sylwadau hynny eu hystyried o ddifrif.

Felly, wrth gloi, Ddirprwy Lywydd, mae angen inni gofio mai nawr yw’r amser i annog menter a busnes yma yng Nghymru. Mae angen inni annog pobl i ymweld â Chymru a gwario eu harian yn ein busnesau, gan gynnal y swyddi a’r cymunedau sydd mor hanfodol bwysig. Mae ymwelwyr â Chymru yn gwario arian sylweddol ac yn buddsoddi’n sylweddol yn ein gwlad, er budd ein heconomïau lleol, o westywyr i fwytai i’r rhai sy’n rhedeg atyniadau anhygoel ar hyd a lled Cymru.

Ni allaf bwysleisio digon pa mor bwysig yw’r diwydiant hwn i’n gwlad: 145,000 o swyddi wedi’u cynnal o’i herwydd. Nawr yw’r amser i ddathlu’r sector hwn a gwerthfawrogi bod pobl o bob rhan o’r byd yn dod i ddewis Cymru fel lle i ymweld ag ef. Yn y ddadl heddiw, mae gennym gyfle gwych i ddangos i’r sector twristiaeth ein bod ar eu hochr hwy, ein bod yn cydnabod y gwaith eithriadol y maent yn ei wneud yn darparu swyddi, a pha mor bwysig yw hynny i economi Cymru. Felly, heddiw rwy’n annog pawb i gefnogi’r cynnig sydd o’n blaenau. Diolch yn fawr iawn.