Part of the debate – Senedd Cymru am 3:33 pm ar 3 Mai 2022.
Diolch yn fawr, Sioned. Dyma un o ddibenion cyfarfod â'n gilydd, fel y gwnaethom ni'n rheolaidd dros yr wythnosau diwethaf, fi a'r Gweinidog Ffoaduriaid, yr Arglwydd Harrington, a Neil Gray, y Gweinidog yn Llywodraeth yr Alban oherwydd mae'r Gweinidog yn Llywodraeth yr Alban a minnau'n cytuno yn hyn o beth gan fynegi, ac fe wnaethom ni hynny'n eglur iawn o'r cychwyn, hynny yw, mewn gwirionedd, y llwybr uwch-noddwyr, sy'n golygu, gyda'n hymrwymiad ni yng Nghymru i gefnogi 1,000 o bobl, gan anwybyddu'r angen i nodi noddwyr unigol, a rhoi nawdd yn uniongyrchol oddi wrth Lywodraeth Cymru, neu Lywodraeth yr Alban—.
Maen nhw wedi gweld oedi fel hyn yn yr Alban hefyd, er bod ganddyn nhw fwy hyd yn oed yn gwneud cais yno mewn gwirionedd; mae niferoedd uwch ganddyn nhw yno sy'n gwneud cais i fynd drwy eu llwybr uwch-noddwr nhw o ran cyfran y boblogaeth. Mae hynny'n ddigon teg, ond maen nhw'n parhau i weld oedi fel ninnau. Ond gan ddweud hefyd y gall hynny, mewn gwirionedd, fynd i'r afael â'r mater sy'n ymwneud â diogelu, oherwydd, er enghraifft, o ran y cynllun teuluol, yr wythnos diwethaf fe ddywedais i wrth y Swyddfa Gartref ac wrth y Gweinidog, 'A wnewch chi roi niferoedd ac ardaloedd y teuluoedd sydd wedi dod drwy'r llwybr teuluol i ni?' Nid ydyn nhw'n gallu dweud wrthym ni. Nid yw'r wybodaeth honno ganddyn nhw. Ni allan nhw ddweud wrthym ni faint o ffoaduriaid Wcrainaidd sydd wedi dod drwy'r llwybr teuluol, ac nid oes cyllid o gwbl ar gael i'r teuluoedd, ac, mewn gwirionedd, wrth gwrs, fel y dywedais i yn fy ystadegau, mae mwy wedi dod drwy'r llwybr teuluol na thrwy unrhyw lwybr arall. Y nhw a gafodd eu fisâu yn gyntaf, y rhain a ddaeth drwodd. Ni roddwyd unrhyw wybodaeth i ni am gyllid na'r ffigurau. Nid ydyn nhw'n gallu ei rhoi, hyd yn oed os—. Fe ofynnais i iddyn nhw amdani hi. Felly, mae'r ffordd y mae Llywodraeth y DU wedi mynd i'r afael â'r argyfwng ffoaduriaid yn ddiffygiol iawn.
Ac fel y dywedais i'n gynharach, yn yr ymateb i Mark Isherwood, os edrychwch chi ar—. Ac yn hyn o beth fe fu yna raglenni, a straeon yn y wasg, a theuluoedd yn gwneud sylwadau. Y berthynas ragorol a'r undod a'r gefnogaeth y credaf ein bod ni wedi clywed amdanyn nhw, mewn gwirionedd, gan y rhai sydd wedi dod i gwrdd â theuluoedd Cymru, maen nhw wedi cwrdd â'u noddwyr—. Felly, mae'n rhaid i ni gydnabod bod cryfderau mawr pan fo hynny'n gweithio gyda threfniadau Cartrefi i Wcráin. Ond fe sylwais i ar ffoadur a oedd wedi gwrthod dod i'r DU. Fe ddigwyddodd popeth mor gyflym yn yr Almaen. Maen nhw'n ei gwneud hi'n hawdd iawn i bobl o Wcráin gael budd-daliadau, a chael gwaith, a chael cymorth. Pam nad ydym ninnau yn y sefyllfa honno?
Felly, rwyf i wedi sôn yn fy natganiad i heddiw, am y tro cyntaf, am y gymhariaeth â'r trefniadau a oedd gennym ni, ac a gefnogwyd gan Lywodraeth y DU, pan oedd y ffoi o Affganistan fis Awst diwethaf, pan oeddem ni'n gwybod pwy oedd yn dod ac roeddem ni'n gallu eu cefnogi nhw. Felly, rydym ni'n parhau i bwyso yn hynny o beth, oherwydd rwyf i o'r farn fod diogelu yn hollbwysig. Ac os caf i ddweud heddiw, os gallwn ni fynegi'r neges ei bod hi'n beryglus i hyd yn oed ystyried neu rannu unrhyw beth ar y cyfryngau cymdeithasol, fel Facebook, neu unrhyw gyfleoedd i wneud trefniadau newydd—oherwydd mae hynny wedi gallu arwain at gamfanteisio rhywiol mewn gwirionedd. Dyna'r hyn yr ydym ni'n ei godi. Felly, rwyf i wedi dweud nad oedi yn unig yw ystyr hyn; ond oedi, ie, a diogelu ac ariannu hefyd, sef yr hyn yr ydym ni'n ei bwysleisio bob wythnos gyda Llywodraeth y DU, oherwydd mae yna bobl sydd, yng Nghymru, yn awyddus iawn i groesawu teuluoedd. Fe welsom ni rai neithiwr ar raglen BBC Wales. Ac maen nhw'n ysu am gael dod yma, maen nhw'n cael eu rhwystro, mae'r arian yn prinhau ac fe fyddwn ni'n gwneud popeth yn ein gallu i'w cael nhw yma a'u cefnogi nhw.