4. A wnaiff y Gweinidog amlinellu sut mae Cymru'n cyflawni ei dyletswyddau i'r rheini sy'n ffoi rhag ymosodiad Rwsia ar Wcráin? OQ57947

Diolch, Altaf Hussain. Gwneuthum ddatganiad llafar ddoe i roi’r wybodaeth ddiweddaraf i Aelodau’r Senedd am ein dull o gefnogi ceiswyr noddfa o Wcráin. Rydym yn parhau i arddangos ein gweledigaeth cenedl noddfa fel uwch-noddwr drwy roi cymorth ar waith ac annog gwelliannau i brosesau Llywodraeth y DU.

Diolch. Weinidog, mae Cymru, ynghyd â gweddill y DU, yn dangos unwaith eto ein bod yn wlad sy’n croesawu’r rheini sy’n ffoi rhag gwrthdaro. Mae ymosodiad Rwsia ar Wcráin, yn ogystal â'r troseddau rhyfel echrydus a gyflawnwyd gan wladwriaeth Rwsia, wedi dadleoli miliynau o bobl ac mae arnynt angen cartref. Mae Cymru’n iawn i groesawu cymaint ohonynt ag y gallwn. Felly, a wnaiff y Gweinidog gadarnhau faint o bobl y gobeithiwn eu helpu a pha ddarpariaeth a wnaed gennym i gartrefu a chefnogi’r rheini a fydd yn ein gofal cyn bo hir? Diolch, Weinidog.

Diolch yn fawr iawn. Yn fy natganiad ddoe, nodais yn glir yr ystadegau a gyhoeddwyd yn ffurfiol gan y pedair gwlad, gyda Llywodraeth y DU a Llywodraeth yr Alban, ddydd Iau diwethaf, a byddant yn cael eu diweddaru yfory. Erbyn dydd Iau diwethaf, roedd 2,300 o fisâu wedi'u rhoi lle'r oedd y noddwr yn dod o Gymru, gyda 1,650 wedi'u noddi gan unigolion, a 670 wedi’u noddi gan Lywodraeth Cymru fel uwch-noddwr. Rydym eisoes wedi dweud—yn fy natganiad agoriadol, rwy'n credu—ein bod yn barod i groesawu yn ein canolfannau croeso. Mae gennym ganolfannau croeso yn barod ac ar agor, i roi lloches i ffoaduriaid o Wcráin. Diolch hefyd i’r holl aelwydydd sy’n noddi drwy gynllun Cartrefi i Wcráin. Mae llawer o rai eraill hefyd wedi dod drwy’r cynllun teuluoedd, ac fel y dywedais ddoe, yn anffodus, ni all y Swyddfa Gartref roi unrhyw wybodaeth i ni ynglŷn â faint ohonynt, pwy ydynt, o ran teuluoedd â chysylltiadau â’r DU, ond gwyddom eu bod wedi cyrraedd yma yn gyntaf mewn perthynas â chael fisâu. Nid oes cyllid ar gyfer rhoi cymorth i bobl yn y cynlluniau hynny, ac yn wir, mae llawer o bwysau ar ein hawdurdodau lleol, ond maent yn fodlon ac yn abl ac yn camu i'r adwy er mwyn cyrraedd a chefnogi'r holl ffoaduriaid o Wcráin sy'n ymuno â ni yma yng Nghymru. Ond mae’r oedi'n annerbyniol; mae’n rhaid i Lywodraeth y DU fynd i’r afael â’r diffyg cyllid.

Weinidog, hoffwn ddiolch i chi eto am roi'r wybodaeth ddiweddaraf i ni ar y mater hwn a’ch ymrwymiad i helpu’r noddwyr sydd wedi bod o dan gymaint o bwysau ac mor awyddus i sicrhau bod eu gwesteion yn cyrraedd yma’n ddiogel, yn ogystal ag ymrwymiad Llywodraeth Cymru i sicrhau bod Cymru’n genedl noddfa. Mae cynllun Cartrefi i Wcráin Llywodraeth y DU wedi sefydlu system sy’n rhoi'r cyfrifoldeb ar bawb arall heblaw'r rheini sydd yn San Steffan. Mae noddwyr ym Mhen-y-bont ar Ogwr wedi dweud wrthyf eu bod yn teimlo eu bod wedi'u gadael ar eu pen eu hunain ar ôl ymrwymo i gynllun Llywodraeth y DU. Mae elusen leol, cynllun mentora Pen-y-bont ar Ogwr a chanolfan gymunedol y Zone yn bwriadu cydlynu caffi galw heibio er mwyn i westeion o Wcráin a noddwyr lleol ddod ynghyd a chael mynediad at wasanaethau a chymorth. Ond mae angen y cyllid ar fudiadau trydydd sector a grwpiau cymorth cymunedol i ddarparu’r gwasanaeth hwn. Felly, Weinidog, pa ystyriaeth a roddwyd i sicrhau bod y trydydd sector a grwpiau cymunedol yn cael eu cynorthwyo i redeg y gwasanaethau hyn yn llwyddiannus?

A gaf fi ddiolch eto i Sarah Murphy am y ffordd y mae wedi ymgysylltu a chefnogi’r teuluoedd a’r aelwydydd yn ei hetholaeth sydd, unwaith eto, wedi estyn allan a chroesawu a chefnogi ffoaduriaid o Wcráin? Clywais straeon ysbrydoledig gan eich etholwyr. Drwy ein gwefan cenedl noddfa hefyd, mae gennym ganllawiau i noddwyr, mae gennym ganllawiau i awdurdodau lleol. Hefyd, rwy’n cyfarfod yn rheolaidd, ac rwy’n cyfarfod eto yr wythnos nesaf, â’r Gweinidog Ffoaduriaid, yr Arglwydd Harrington, a Neil Gray, y Gweinidog, fy swyddog cyfatebol, o Lywodraeth yr Alban. Y tri mater yr ydym yn eu codi gyda hwy yw oedi gyda’r fisâu, diogelu, ond cyllid hefyd. Rwyf eisoes wedi gwneud sylwadau ar y diffyg cyllid sy'n cael ei ddarparu. Yn wir, mae llai o arian yn dod drwy gynllun Wcráin nag a ddaeth drwy gynllun adsefydlu dinasyddion Affganistan. Nid oes unrhyw gyllid ar gyfer cymorth gwasanaeth iechyd, nac unrhyw gyllid cymorth Saesneg ar gyfer siaradwyr ieithoedd eraill, nac unrhyw gyllid ar gyfer y cynllun teuluoedd. A hefyd, ar y llwybr uwch-noddwyr, fel y dywedais, gwyddom fod hon yn ffordd y gall pobl ddod yn syth i'n canolfannau croeso heb orfod wynebu cymhlethdod a biwrocratiaeth, a phroblemau diogelu hefyd. A gaf fi ddweud bod cysylltiadau cryf yn y trydydd sector eisoes â’r sefydliad cymunedol, sydd wedi sefydlu cronfa newydd Croeso? Mae £1 filiwn wedi'i ddarparu gan Lywodraeth Cymru, ac maent yn mynd i gefnogi mudiad trydydd sector sy’n integreiddio unrhyw geiswyr noddfa yng Nghymru. Felly, byddaf yn rhannu hynny eto ar gyswllt â chronfa newydd cenedl noddfa'r sefydliad cymunedol.