9. Dadl Fer: Llwybrau o atgyfeiriadau i ddiagnosis a thu hwnt: yr heriau o fyw gydag awtistiaeth a chyflyrau niwroamrywiol eraill

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:27 pm ar 11 Mai 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Hefin David Hefin David Labour 5:27, 11 Mai 2022

(Cyfieithwyd)

Dyna 'iechyd da' gan Joyce Watson yno. Diolch, Lywydd. Fe ddechreuaf os gallwch osod fy amserydd yn awr, os gwelwch yn dda. Rwy'n falch o roi munud o fy amser i Laura Anne Jones ac i Mark Isherwood ar eu cais, felly rwy'n meddwl y bydd hynny'n fy ngadael gydag oddeutu 12 munud, felly rwy'n cymryd bod hynny'n gywir. Ni allaf byth gofio'r amser iawn.

Pan fyddwn yn sefyll etholiad, rydym yn sefyll er mwyn cefnogi'r bobl yn ein cymuned a'r achosion y credwn yn gryf ynddynt, a phan oeddwn i'n sefyll etholiad, awtistiaeth oedd un o'r pethau yr oeddwn yn awyddus i sefyll drosto, ac ni freuddwydiais erioed y byddai'n effeithio'n uniongyrchol arnaf fi a fy nheulu, oherwydd cefais fy ethol yn 2016, ac ni chafodd fy merch ddiagnosis o anhwylder ar y sbectrwm awtistig tan 2018. Ac fel rhiant, mae'n rhyw lun o sleifio i fyny arnoch chi—yn sicr fel rhiant i blentyn cyntaf, heb linell sylfaen ar gyfer cymharu—fy rhieni mewn gwirionedd a ddywedodd wrthyf, ar wyliau, 'Rwy'n credu y gallai Caitlin fod yn awtistig', oherwydd oedi sylweddol gyda'i lleferydd ac iaith. Ac yn sicr ddigon, dyna oedd y diagnosis a gawsom.

Felly, rwy'n rhyw fath o fyw'r llwybr y mae rhieni yn fy etholaeth yn ei fyw hefyd, ac ymhell o fod yn hunanol yn cyflwyno'r ddadl hon, yr hyn rwy'n ceisio ei wneud yw ei chodi ar ran y rhieni y gweithiais gyda hwy yn sgil fy ngwaith fel Aelod o'r Senedd dros etholaeth, ac rwy'n credu bod cael mewnwelediad fy hun wedi bod yn bwysig iawn imi allu eu cynrychioli'n effeithiol am fy mod ar yr un daith. Bu'n rhaid i Caitlin aros am flwyddyn am ddatganiad, ac ni ddylai fod wedi gorfod gwneud hynny. Bu am flwyddyn yn y brif ffrwd pan ddylai fod wedi bod mewn canolfan adnoddau, felly rwyf wedi cael y profiad, y rhwystredigaeth y mae pobl yn ei theimlo am yr oedi sy'n digwydd oherwydd natur amlddisgyblaethol awtistiaeth a gofyn i gynifer o bobl mewn cynifer o rannau o'r sector cyhoeddus gytuno ar yr hyn sydd ei angen.

Felly, ceir heriau enfawr, heriau enfawr, er ein bod yn cael hwyl hefyd. Yn fy nghymuned i, mae gennym lawer o grwpiau gwirfoddol. Mae dau yn arbennig yn dod i'r meddwl: Valleys Daffodils, sy'n cyfarfod yn YMCA Gilfach, yn union o dan fy swyddfa. Maent yn cyfarfod bob bore Sadwrn ac yn gwneud gwaith gwych. Rydym wedi bod yno. A hefyd y grŵp anghenion dysgu ychwanegol, Sparrows, sy'n weithgar ar draws fy etholaeth, ac sy'n cael ei redeg gan Nana Deb. Roedd Nana Deb yn mynd i fynd i Balas Buckingham i weld y Frenhines, ond yn anffodus nid oedd yn ddigon iach i fynd, ac rwy'n tybio mai dyna pam na fydd y Frenhines yn mynychu'r arddwest eleni. Rydym yn mynychu pwll nofio Cefn Fforest bob dydd Sadwrn. Ar y dechrau, arferai Caitlin ddweud wrthyf, 'Ta-ta, nofio. Ta-ta, nofio.' Ac rwy'n falch o ddweud nawr, bob bore Sadwrn, mae'n dweud, 'Helo nofio. Helo nofio', sy'n golygu ei bod hi eisiau mynd. Ni allwn fyw heb y gefnogaeth sy'n bodoli yn yr etholaeth. Mae cwrdd â rhieni sydd â phroblemau tebyg iawn i fy rhai i a chlywed eu straeon yn bwysig iawn, ac mor debyg—er bod effeithiau'r cyflwr i'w gweld mewn ffyrdd gwahanol, mae'r problemau y mae rhieni'n eu hwynebu ar y daith i ddod o hyd i gymorth ar gyfer awtistiaeth mor debyg.