6. Sut mae Llywodraeth Cymru yn monitro i ba raddau y caiff Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 ei gweithredu? OQ58056

Rydym yn cyd-greu fframwaith atebolrwydd i ddeall effaith gweithredu'r ddeddfwriaeth ADY newydd. Bydd hyn yn cynnwys asesu effeithiolrwydd gweithredu, yn amlwg, ond hefyd nodi rhwystrau, yn ogystal â mesurau i gefnogi gweithredu ac archwilio effeithiau a manteision sy'n dod i'r amlwg yn sgil y system newydd.

Diolch. Nod Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a'r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018, neu Ddeddf ADY, yw ailwampio'r system anghenion addysgol arbennig bresennol, gan roi barn y plentyn neu'r person ifanc wrth wraidd y broses a'u cynnwys hwy a'u teuluoedd yn y broses gynllunio, ymyrryd ac adolygu o'r cychwyn cyntaf, gyda'r ysgolion eu hunain yn cael mwy o ymreolaeth dros eu darpariaeth anghenion dysgu ychwanegol. Mae'r cod ymarfer ADY yn nodi y dylai awdurdodau lleol ystyried ar lefel strategol a yw newidiadau i'r trefniadau ariannu ar gyfer cefnogi plant a phobl ifanc ag ADY yn briodol. Er bod asesiad effaith hawliau plant y cod ADY yn nodi bod plant a phobl ifanc y cofnodir bod ganddynt AAA ar hyn o bryd ddwywaith yn fwy tebygol o fod yn gymwys i gael prydau ysgol am ddim na'r rhai nad ydynt yn gymwys, ceir pryder fod rhai awdurdodau lleol yn defnyddio prydau ysgol am ddim fel yr unig ddull o fesur ar gyfer dyrannu cyllid ADY i ysgolion, sefyllfa a allai olygu bod disgyblion ADY mewn ysgolion â lefelau is o brydau ysgol am ddim yn cael eu hamddifadu o'r adnoddau sydd eu hangen arnynt i gyflawni eu potensial. Sut felly y mae'r Gweinidog yn sicrhau bod dyraniad awdurdodau lleol o gyllid ADY i ysgolion yn caniatáu i nodau'r Ddeddf gael eu gweithredu?

[Anghlywadwy.]—pwynt. Rwy'n credu bod yr arian ychwanegol sydd ar gael i awdurdodau lleol er mwyn gweithredu'r diwygiadau newydd wedi'i wella a'i ymestyn yn sylweddol yn ystod y misoedd diwethaf. Ym mis Ionawr, cyhoeddais £18 miliwn ychwanegol, a chyhoeddais £4 miliwn arall ar gyfer ysgolion arbennig yn benodol ddechrau mis Mawrth. Ond mae'r pwynt y mae'n ei wneud yn bwysig iawn—fod angen inni sicrhau bod cyllid yn cael ei fuddsoddi mewn ffordd sy'n galluogi i ofynion y Ddeddf gael eu bodloni, a dylai hynny ddilyn angen lle mae'n bodoli mewn ysgolion yn ein system. Felly, un o'r agweddau allweddol ar yr adolygiad gweithredu y byddwn yn ei gynnal yw sicrhau bod y prosesau sy'n dod i'r amlwg wrth i'r Ddeddf gael ei gweithredu yn cyflawni'r canlyniad hwnnw, ond hefyd yn sicrhau bod y cyd-greu a grybwyllais yn fy ateb cychwynnol yn bwysig iawn, oherwydd mae hynny'n ei gwneud hi'n bosibl i leisiau ym mhob rhan o'r system chwarae rhan yn yr atebolrwydd ynghylch cyflawni'r Ddeddf. Ac rwy'n sicr iawn mai rhan allweddol o'r gwaith hwnnw fydd ateb y cwestiwn y mae newydd ei nodi.