Part of the debate – Senedd Cymru am 5:58 pm ar 18 Mai 2022.
Hoffwn ddechrau drwy ddiolch i James Evans am ddod â'r ddadl hon i'n Senedd heddiw. Mae'n bwnc pwysig iawn i'w drafod, ond fel y dywedodd yr Aelod dros Ynys Môn, mae'n wych gweld ein bod yn siarad amdano yn awr a bod y sgyrsiau hyn yn real, oherwydd mae'r sefyllfa sy'n ein hwynebu yn real iawn, ac mae'n braf gweld nad yw bellach yn bwnc tabŵ, fel y dywedoch chi, Rhun.
Fel y dywedodd James, mae iechyd meddwl yn rhywbeth sy'n effeithio ar bob un ohonom mewn rhyw ffordd neu'i gilydd, yn fwyaf diweddar, fel y dywedwyd eisoes, gyda'n pobl ieuengaf mewn cymdeithas a'r trafferthion a'r pwysau y gwnaethant eu hwynebu mewn addysg ac wrth dyfu i fyny yn ystod y pandemig. Yn anffodus, er bod Llafur Cymru'n honni'n barhaus fod iechyd meddwl a llesiant ein plant a'n pobl ifanc yn flaenoriaeth, fel y dywedodd James, mae'r realiti'n wahanol iawn. Mae plant a phobl ifanc yn aros yn hirach am wasanaethau iechyd meddwl ac mewn rhai byrddau iechyd, mae ymhell dros naw o bob 10 yn aros yn hirach na'r amser targed ar gyfer asesiadau. Yn amlwg, mae'r problemau hyn yn rhai hanesyddol. Cyn i COVID-19 daro yng Nghymru, roedd amseroedd aros ar gyfer plant a phobl ifanc eisoes yn hir, a chafodd pryderon eu lleisio gan y Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg bron i bedair blynedd yn ôl bellach am y problemau hyn yn y gwasanaethau iechyd meddwl plant a'r glasoed.