Part of the debate – Senedd Cymru am 6:32 pm ar 18 Mai 2022.
Diolch yn fawr iawn, Ddirprwy Lywydd. Hoffwn ddiolch i bawb sydd wedi cymryd rhan yn y ddadl y prynhawn yma ar bwnc mor hanfodol bwysig. Mae gwasanaethau iechyd meddwl plant a'r glasoed wedi bod dan bwysau difrifol ers blynyddoedd lawer, ond mae'r pandemig wedi gwaethygu'r problemau, fel y nodwyd yn eang yn ystod y ddadl heddiw, o ran amseroedd aros, ond hefyd o ran cynyddu'r niferoedd sydd angen cymorth. Mae staff Barnardo's Cymru yn nodi cynnydd mewn problemau iechyd meddwl a llesiant ymhlith y plant a'r bobl ifanc y maent yn gweithio gyda hwy. Fel aelod o'r pwyllgor iechyd, gallais glywed tystiolaeth gan dystion am gyflwr gwasanaethau iechyd meddwl yn ystod ein hymchwiliad i amseroedd aros. Clywsom gan Goleg Brenhinol y Seiciatryddion, ymhlith eraill, a dynnodd sylw at y ffordd yr oedd gwasanaethau iechyd meddwl yn ei chael hi'n anodd ymhell cyn y pandemig. Dywedasant y byddai amseroedd aros a rhwystrau i fynediad yn annerbyniol mewn unrhyw faes meddygol arall. A chlywsom gan randdeiliaid am gostau gwirioneddol yr amseroedd aros hyn, am fod oedi cyn cael triniaeth yn arwain at ganlyniadau sylweddol i bobl ifanc, gan ddwysáu eu dioddefaint, ond gan arwain yn aml hefyd at anghenion mwy cymhleth a chostau cynyddol am driniaethau. Rydym yn gorfodi mwy o bobl ifanc i wynebu argyfwng iechyd meddwl oherwydd ein hanallu i ymyrryd yn gynnar.
Dylai'r ffaith mai hanner y bobl ifanc sy'n cael asesiad o fewn 28 diwrnod i gael eu hatgyfeirio fod yn destun cywilydd cenedlaethol, yn enwedig gan ein bod wedi bod yn ymwybodol o'r problemau sy'n wynebu CAMHS ers blynyddoedd lawer. Mae'n hen bryd inni gael adolygiad brys o'r ddarpariaeth CAMHS yng Nghymru, fel yr amlinellodd James Evans wrth agor y ddadl. Roedd yn ddewr iawn i godi a siarad am rai o'i—