Part of the debate – Senedd Cymru am 3:39 pm ar 15 Mehefin 2022.
Diolch, Llywydd. Dwi eisiau talu teyrnged i Phil Bennett, a fu farw dros y penwythnos yn 73 oed. Roedd Phil yn un o'r chwaraewyr rygbi gorau erioed i gynrychioli Cymru, y Llewod a'r Barbariaid. I'r rhai ohonom a gafodd y fraint o'i weld yn chwarae yng nghrys coch Llanelli neu Gymru, roedd yn wledd i'r llygaid. Disgrifiwyd y ffordd roedd Benny yn rhedeg ac yn ochrgamu fel poetry in motion. Ganwyd a magwyd Phil yn Felinfoel yn 1948. Ac er i rai ddweud wrtho ei fod yn rhy fach i chwarae rygbi, fe ddaeth o dan ofal y digymar Carwyn James, ac aeth ymlaen i chwarae 413 o gemau i Lanelli, gan wasanaethu’r clwb fel capten am chwe blynedd. Enillodd 29 o gapiau dros Gymru, chwaraeodd 20 gêm i'r Barbariaid, fe oedd seren taith y Llewod i Dde Affrica yn 1974, ac yn gapten ar y daith i Seland Newydd yn 1977.
Ond, er gwaetha'r llwyddiannau hyn, uchafbwynt ei yrfa heb os oedd y fuddugoliaeth hanesyddol honno, 9-3, yn erbyn y crysau duon ar Barc y Strade yn 1972—the day the pubs ran dry, fel y dywedodd Max Boyce. Sgoriodd Phil Bennett rai o'r ceisiau gorau yn hanes y gamp, gan ennill tair coron drifflyg a dwy bencampwriaeth pum gwlad yng nghrys coch Cymru. Er ei lwyddiant anhygoel ar y cae rygbi, roedd e'n berson cwbl ddiymhongar, ac arhosodd yn driw i'w filltir sgwâr tan y diwedd. Diolch, Phil, am dy gyfraniad aruthrol i’r gamp, i Lanelli, ac i Gymru, ac am adael atgofion o chwaraewr cwbl unigryw na welir ei debyg byth eto.