Rwy’n cydnabod hynny’n llwyr, a soniaf amdano’n gryno—rwyf am siarad yn gyflym iawn yn awr—yng ngweddill fy nghyfraniad.

Roeddwn eisiau cydnabod gwaith Joyce Watson ar fater draenio dŵr wyneb. Mae hi wedi gadael y Siambr yn awr, ond mae hi wedi bod yn gweithio'n galed iawn ar hynny ers imi ei hadnabod. Rwyf eisiau ei sicrhau ein bod yn gwbl gefnogol i hynny.

Rydym eisoes wedi cymryd camau i fynd i’r afael â gollyngiadau o orlifoedd, gan gynnwys gwneud systemau draenio cynaliadwy yn orfodol ym mhob datblygiad adeiladu newydd, sy’n helpu i leddfu’r pwysau ar y rhwydwaith drwy ddargyfeirio ac arafu’r cyflymder y mae dŵr wyneb yn mynd i mewn i’r system garthffosydd a sicrhau mai dewis olaf yw gorlifoedd stormydd.

Mae CNC wrthi'n cwblhau'r fersiwn nesaf o'r cynlluniau rheoli basn afon, a fydd yn nodi trosolwg cynhwysfawr o'n cyrff dŵr, y pwysau a chyfres o fesurau sydd eu hangen i gyflawni gwelliannau ansawdd dŵr.

Ni allaf bwysleisio ddigon mai dim ond drwy gydweithio cyffredinol y gallwn fynd i'r afael â'r risgiau lluosog y mae ein cyrff dŵr yn eu hwynebu. Rydym yn gweithio gyda'r rheolyddion, cwmnïau dŵr, Afonydd Cymru a Chyngor Defnyddwyr Cymru drwy'r tasglu ansawdd dŵr afon gwell i ddatblygu cynlluniau gweithredu. Bydd y cynlluniau gweithredu yn cefnogi ein dealltwriaeth ac yn nodi newidiadau sydd eu hangen i sicrhau bod cwmnïau dŵr yn rheoli ac yn gweithredu eu system garthffosydd yn effeithiol i oresgyn heriau'r presennol a'r dyfodol.

Rwyf eisoes wedi ymrwymo i roi’r wybodaeth ddiweddaraf i’r pwyllgor yn yr hydref, yn dilyn cyhoeddi'r map ffordd gan y tasglu ym mis Gorffennaf eleni. Bydd y cynlluniau gweithredu hynny'n ymdrin â phum maes newid a gwella, sef: lleihau effaith weledol; gwella ansawdd elifion ac ansawdd afonydd; gwella rheoleiddio amgylcheddol gorlifoedd; cynllunio mwy hirdymor ar gyfer capasiti yn y rhwydwaith gwaith dŵr; gwella ymgysylltiad a dealltwriaeth y cyhoedd o ansawdd dŵr, a bydd y cynllun gweithredu ansawdd hefyd yn canolbwyntio ar drefniadau monitro. Rydym yn sefydlu rhaglen fonitro ymchwiliol rhwng CNC a’r ddau gwmni dŵr i bennu gofynion hirdymor ar gyfer monitro gorlifoedd ledled Cymru a’r angen i fonitro ystod ehangach o lygryddion, gan gynnwys microblastigion a chynhyrchion fferyllol, a bydd paramedrau iechyd y cyhoedd hefyd yn cael eu hasesu.

Rydym hefyd yn ymchwilio ac yn hyrwyddo'r defnydd o fonitro a—