5. Dadl ar Adroddiad y Pwyllgor Newid Hinsawdd, yr Amgylchedd a Seilwaith: 'Adroddiad ar orlifoedd stormydd yng Nghymru'

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:09 pm ar 15 Mehefin 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Julie James Julie James Labour 4:09, 15 Mehefin 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch, Ddirprwy Lywydd. Hoffwn ddiolch i’r pwyllgor am eu hadroddiad manwl, a gyhoeddwyd ganddynt ar 15 Mawrth, ac rwyf eisiau cydnabod gwaith caled a brwdfrydedd gwirioneddol y pwyllgor wrth iddynt gyflawni’r gwaith hwn a chydnabod y casgliadau a wnaed yn yr adroddiad. Fel Cadeirydd y pwyllgor, mae Llyr eisoes wedi nodi ein bod wedi derbyn, neu wedi derbyn mewn egwyddor, pob un o'r 10 argymhelliad a wnaed.

Ddirprwy Lywydd, ni fydd amser yn caniatáu imi fynd drwy bob peth unigol y mae'r Aelodau wedi'i godi heddiw, ond rydym yn gwbl gefnogol i'r pwyntiau cyffredinol sy'n cael eu gwneud, a bydd Llyr yn gwybod ein bod wedi derbyn y rheini. Lle rydym wedi eu derbyn mewn egwyddor, mae hynny oherwydd ein bod naill ai yn ei wneud yn barod neu oherwydd ein bod eisoes yn gwneud rhywbeth tebyg iawn. Felly, nid yw’n golygu ein bod yn erbyn gwneud hynny yn y dyfodol. Felly, roeddwn eisiau gwneud y pwynt hwnnw. Rwyf am ganolbwyntio ar un neu ddau o’r pwyntiau, ond rwy’n hapus iawn i barhau â’r ddeialog gyda’r pwyllgor a chyda’r Senedd.

Felly, yn amlwg, mae diogelu a gwella'r amgylchedd dŵr yn parhau i fod yn brif flaenoriaeth i Lywodraeth Cymru. Mae'r rhaglen lywodraethu yn ein hymrwymo i wella ansawdd dŵr drwy ddechrau dynodi dyfroedd mewndirol ar gyfer hamdden a chryfhau prosesau monitro ansawdd dŵr. Mae hefyd yn cynnwys ymrwymiad i wella'r fframwaith deddfwriaethol mewn perthynas â systemau draenio cynaliadwy. At hynny, a gaf fi ddweud cymaint rwy’n croesawu’r ffaith bod pawb yn y Senedd wedi sylweddoli'n sydyn syniad mor wych oedd y rheini? Nid felly oedd hi pan wnaethom eu cyflwyno, ond rwyf wrth fy modd gyda’r dröedigaeth. Maent yn darparu'r manteision ychwanegol sydd ganddynt i'w cynnig i'r cymunedau o ran bioamrywiaeth, llesiant, yr amgylchedd a'r economi.

Rydym eisoes wedi darparu ar gyfer rhaglen waith amlflwyddyn gwerth miliynau o bunnoedd i wella ansawdd dŵr, sy’n werth cyfanswm o dros £40 miliwn dros y tair blynedd nesaf. Fel y mae llawer o bobl eisoes wedi’i ddweud yn y Siambr, cafwyd llawer o sylw yn y cyfryngau yn ddiweddar am ansawdd dŵr a gollyngiadau carthion i ddyfrffyrdd, gyda chanfyddiad eang mai dyma brif achos ansawdd dŵr gwael. Fel y cydnabuwyd ar draws y Siambr—wel, ar wahân i’r cyfraniad diwethaf, na ddilynais mewn gwirionedd—mae’r dystiolaeth yn dangos bod ffactorau niferus yn cyfrannu at ansawdd dŵr gwael, yn cynnwys llygredd amaethyddol, camgysylltiadau draenio preifat, tanciau septig ac yn y blaen. Felly, nid dyma'r prif achos; mae'n un o nifer o achosion. Rwy’n cydnabod yn llwyr, fodd bynnag, fod angen inni wneud rhywbeth yn ei gylch. Felly, rwy'n credu ei bod yn bwysig cadw hynny mewn golwg.