Part of 1. Cwestiynau i’r Gweinidog Newid Hinsawdd – Senedd Cymru am 1:59 pm ar 22 Mehefin 2022.
Rwy'n cefnogi hynny'n fawr, Jenny. Mae gennym system gynllunio genedlaethol yng Nghymru—system wedi’i chynllunio sy’n caniatáu inni gael fframwaith cadarn er mwyn sicrhau bod tir amaethyddol yn cael ei ddiogelu at ddefnydd cynhyrchiol drwy ‘Polisi Cynllunio Cymru’ a ‘Cymru’r Dyfodol: y cynllun cenedlaethol 2040’. Mae 'Polisi Cynllunio Cymru' yn ceisio sicrhau y gwneir y defnydd gorau o dir. Er enghraifft, mae’n ffafrio defnyddio tir addas a chynaliadwy a ddatblygwyd eisoes ar gyfer datblygu o fewn aneddiadau presennol, mae ganddo bolisi cryf i ddiogelu ardaloedd o gwmpas trefi rhag datblygu, gan gynnwys blerdwf trefol, ac mae’n ceisio gwarchod y tir amaethyddol gorau a mwyaf amlbwrpas fel adnodd cyfyngedig ar gyfer y dyfodol. Mae’n ei gwneud yn ofynnol i awdurdodau cynllunio lleol ddefnyddio trefn chwilio wrth baratoi cynlluniau datblygu lleol i flaenoriaethu dyraniad safleoedd addas a chynaliadwy. Ni ddylid datblygu tir amaethyddol gorau a mwyaf amlbwrpas, graddau 1, 2 a 3A, onid oes angen 'sy’n drech na dim arall'. Mae hwnnw'n derm cyfreithiol; mae'n safon uchel iawn. Nid yw'n golygu 'am na allwch feddwl am unman gwell'; mae'n rhaid iddynt ddangos nad oes unrhyw dir addas arall ar gael cyn ei fod yn angen sy'n drech na dim arall.
Mae gennym hefyd strategaeth hirdymor i hyrwyddo newid deietegol ac i annog pobl Cymru i fwyta bwyd o ffynhonnell iachach a mwy cynaliadwy. Er ein bod yn awyddus i annog pobl i brynu cynnyrch Cymreig lleol o ansawdd uchel, gallwn weithio gyda’n sector cynhyrchu bwyd i sicrhau ei fod yn cael ei gynhyrchu mewn modd gwirioneddol gynaliadwy yn hytrach na'n bod yn trosglwyddo'r allyriadau i wledydd eraill. Cefais gyfarfod da iawn gyda’r Gymdeithas Tir a Busnesau Cefn Gwlad yn ddiweddar iawn, lle buom yn trafod y gwahanol ffyrdd, er enghraifft, y gallech gynhyrchu gwartheg brîd Cymreig heb fewnforio unrhyw fath o gynnyrch soi, gan leihau nid yn unig y milltiroedd bwyd os ydych yn prynu ac yn bwyta'r cig hwnnw, ond y milltiroedd bwyd i'w gynhyrchu yn y lle cyntaf. Felly, rydym yn gwneud gwaith da iawn ar hynny gyda fy nghyd-Aelod, Lesley Griffiths, ac yn diogelu’r tir o gwmpas trefi ar yr un pryd. Ac yna, ynghyd â sgwrs gyda Jayne a Natasha, sicrhau bod yr holl dir sydd ar gael yn cael ei ddefnyddio i ddod â phoblogaethau trefol, yn enwedig, yn ôl i gysylltiad â'r modd y caiff bwyd ei dyfu a lle sydd orau i'w gynhyrchu.