8. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i wella mynediad at feddygon teulu yn ardal Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan? OQ58266

Polisi Llywodraeth Cymru yw gwella mynediad at wasanaethau gofal sylfaenol drwy ddefnyddio, i'r eithaf, ddoniau a galluoedd holl aelodau'r tîm clinigol. Fel hyn, gellir rhyddhau meddygon teulu er mwyn iddyn nhw allu ymateb i anghenion achosion mwy cymhleth.

Diolch yn fawr, Prif Weinidog. Mae data o StatsCymru yn dangos bod nifer y cleifion sydd wedi'u cofrestru gyda meddygon teulu ar draws Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan yn cynyddu'n gyson, o 606,000 o gleifion yn 2016 i dros 619,500 ym mis Ionawr 2022. Ar yr un pryd, mae chwarter yr holl feddygon teulu sy'n gweithio yng Nghymru dros 60 oed ac felly'n agosáu at amser ymddeol. Dyma'r ganran uchaf o unrhyw wlad yn y Deyrnas Unedig. Os bydd y duedd hon yn parhau, dim ond cynyddu y gall y straen a'r pwysau ar ymarfer cyffredinol. Dim ond y bore yma, adroddwyd y bydd practis meddygol Saint-y-brid, meddygfa gyda bron i 7,000 o gleifion, yn cau cyn diwedd yr wythnos. Datgelodd meddyg teulu arweiniol yn y practis ar y cyfryngau cymdeithasol ei bod yn ymddiswyddo o'i chontract gan nad oedd yn gallu recriwtio digon o bobl—meddygon teulu cyflogedig a phartneriaid meddygon teulu—i redeg y practis yn ddiogel. Felly, Prif Weinidog, pa gamau ydych chi am eu cymryd i gynyddu nifer y meddygon teulu sy'n cymhwyso bob blwyddyn yng Nghymru o'r ffigur presennol o 160, er mwyn sicrhau bod gan fy rhanbarth i yn y de-ddwyrain ddigon o feddygon teulu i ateb y galw cynyddol? Diolch. 

Rhoddodd practis Saint-y-brid rybudd gryn amser cyn yr wythnos hon, ac mae'r practisau meddygon teulu cyfagos, sy'n derbyn cleifion a fyddai wedi derbyn gofal gan Saint-y-brid o'r blaen, i gyd wedi cadarnhau bod ganddyn nhw'r gallu a'r gweithlu i ddarparu gofal yn ddiogel i'r garfan o gleifion y cytunwyd arnyn nhw. Mae gennym 183 o feddygon teulu dan hyfforddiant yng Nghymru eleni, nid 160, ac mae'r nifer wedi bod yn iach, ar y lefel honno neu'n uwch, ym mhob un o'r tair blynedd diwethaf. 

Gwn y bydd yr Aelod wedi croesawu'r cyhoeddiad ddoe gan Lywodraeth Cymru fod £27 miliwn i'w fuddsoddi yng nghanolfan iechyd a llesiant Dwyrain Casnewydd. Wrth gwrs, mae'n brosiect sydd wedi cael cefnogaeth rymus gan John Griffiths fel yr Aelod lleol. Bydd y practis hwnnw wedi'i leoli yn Ringland. Bydd yn dod â phractisau meddygon teulu at ei gilydd. Bydd yn cael deintyddfa Ringland yno o dan yr un to. Bydd gwasanaethau awdurdodau lleol ar gael i gleifion fel rhan o'r datblygiad llesiant hwnnw, ac mae'n ymddangos i mi ei fod yn enghraifft ymarferol a chyfoes iawn o'r ffordd y mae Llywodraeth Cymru yn mynd ati i fuddsoddi yn y gwasanaethau hynny yn rhanbarth yr Aelod ei hun. 

Diolch i'r Prif Weinidog.