1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 28 Mehefin 2022.
7. Pa drafodaethau y mae Llywodraeth Cymru wedi'u cynnal gyda Llywodraeth y DU i fynd i'r afael â thlodi tanwydd yng Nghanolbarth a Gorllewin Cymru? OQ58268
Diolch i Cefin Campbell am y cwestiwn. Mae Gweinidogion Cymru yn achub ar bob cyfle i godi'r materion hyn gyda Llywodraeth y Deyrnas Unedig. Cafodd mesurau costau byw, gan gynnwys tlodi tanwydd, eu trafod yng nghyfarfod y Pwyllgor Sefydlog Rhyngweinidogol ar Gyllid yr wythnos diwethaf. Maen nhw ar yr agenda unwaith eto ar gyfer cyfarfod o'r Pwyllgor Sefydlog Rhyngweinidogol yfory.
Diolch yn fawr iawn, Prif Weinidog. Mae'n dda clywed bod y mater hwn ar yr agenda, achos fel rŷch chi'n gwybod, mae costau tanwydd wedi codi ym mhob rhan o Gymru, ond yn arbennig mewn ardaloedd gwledig. Wrth deithio o sir Gaerfyrddin y bore yma i Gaerdydd, roedd hi'n amlwg bod pris petrol a disel rhyw 5c neu 6c y litr yn fwy yn y gorllewin o gymharu â fan hyn yn y brif ddinas.
Mae pobl yng Nghymru, rhyw 80 y cant ohonyn nhw, yn defnyddio car i fynd i'r gwaith. Mewn ardaloedd gwledig fel y rhai dwi'n eu cynrychioli, mae pobl yn teithio rhyw 25 y cant ymhellach ar gyfer eu gwaith, ac mae hynny, wrth gwrs, yn effeithio yn fawr arnyn nhw—pobl fel gofalwyr, pobl fel ffermwyr a busnesau bach sydd yn dioddef, wrth gwrs, yn fawr. Felly, rŷch chi'n gwybod bod rhannau o Loegr a'r Alban eisoes yn elwa ar gynllun y rural fuel duty relief, cynllun sydd ddim yn bodoli yng Nghymru ar hyn o bryd. Felly, pa bwysau ŷch chi fel Llywodraeth yn ei roi ar San Steffan er mwyn i'r cynllun hwn gael ei gyflwyno yma yng Nghymru i gefnogi cymunedau gwledig?
Llywydd, diolch i Cefin Campbell am y cwestiwn yna. Dwi'n cofio, nôl yn 2015 pan oedd y cynllun yn cael ei greu, gwneud y pwyntiau hynny ar yr amser yna. Mae cymunedau yn Lloegr a chymunedau yn yr Alban yn gallu defnyddio'r cynllun, y rural fuel duty relief, ond does neb yng Nghymru'n gallu defnyddio'r un system. So, gallaf i ddweud wrth yr Aelod, yfory, pan fydd y cyfle gennym ni i godi'r pwyntiau—pwyntiau: mwy nag un pwynt, wrth gwrs—rŷn ni'n mynd i godi'r pwynt ar y rural fuel duty relief, y cynllun yna, unwaith eto, gyda'r Gweinidogion yn San Steffan, a gofyn iddyn nhw, os yw pobl yn Devon, er enghraifft, yn gallu defnyddio'r cynllun, pam nad yw pobl yn Nyfed neu ym Mhowys yn gallu defnyddio'r un peth, pan fo’r sefyllfa bron yr un fath.
Ac yn olaf, cwestiwn 8, Natasha Asghar.