Part of the debate – Senedd Cymru am 3:25 pm ar 28 Mehefin 2022.
Diolch, Dirprwy Lywydd. Rwy'n croesawu'r cynllun peilot hwn a'r datganiad heddiw yn fawr, gan ganolbwyntio fel y mae ar y rhai sy'n gadael gofal â'r incwm sylfaenol. Bydd yn ychwanegu, er gwaethaf rhai o'r amheuon heddiw, at y gronfa honno o dystiolaeth ryngwladol, o ran cynlluniau treialu incwm sylfaenol ond hefyd ar gymorth i'r rhai sy'n gadael gofal eu hunain tuag at fywyd annibynnol hefyd.
I ddatblygu'r pwyntiau a gafodd eu gwneud gan fy nghyd-Aelod Ken Skates, ac y cyfeiriodd eraill atyn nhw hefyd, o ran gwerthuso hyn, mae dau botensial diddorol. Wel, mae tri: un yw nad yw'n gweithio, a dywedwn ni, 'Wel, dyna ni. Nid oes gennym ni ddiddordeb ynddo.' Ond mae dau arall a allai fod yn fwy ffrwythlon. Un ohonyn nhw yw ehangu hyn i incwm sylfaenol sydd wir yn fwy cyffredinol; yr un arall yw parhau hyn.
Nawr, rwy'n tybio mai mater i bleidiau fydd edrych ar hyn, a llwyddiant hyn, a dweud a ydyn nhw eisiau rhoi hyn mewn maniffestos wrth symud ymlaen ar raddfa ehangach. Ond beth am barhad hyn i'r rhai sy'n gadael gofal eu hunain? A yw hynny'n rhywbeth y gallem ni yn wir wneud penderfyniad arno cyn y pwynt hwnnw?