Part of 1. Cwestiynau i’r Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol – Senedd Cymru am 2:11 pm ar 29 Mehefin 2022.
Diolch. Wel, yn wahanol i'r hyn a ddywed fy nghyd-Aelod mewn perthynas â pha mor dda yw Llywodraeth y DU wrth ddyrannu arian, mae Llywodraeth Cymru, yn sicr yn fy nghyfnod i—rwyf wedi bod yma ers 11 mlynedd—a chyn hynny, ers datganoli, wedi gwastraffu miliynau a miliynau o bunnoedd: £221 miliwn ar ardaloedd menter anghystadleuol; £9.3 miliwn ar gyllid cychwynnol diffygiol—[Torri ar draws.] Rwy'n gwybod ei fod yn boenus, ond gadewch imi orffen. Naw pwynt tri miliwn o bunnoedd ar gyllid cychwynnol diffygiol ar gyfer Cylchffordd Cymru; £157 miliwn ar ymchwiliad ffordd liniaru'r M4; £750,000 yn y flwyddyn ariannol ddiwethaf ar y cyswllt hedfan rhwng Ynys Môn a Chaerdydd nad yw wedi bod yn hedfan; ac yn fy etholaeth i, £400,000 ar G.M. Jones, a hynny er mwyn adeiladu unedau pwrpasol yn Llanrwst a oedd tan yn ddiweddar iawn wedi bod yn wag ers iddynt gael eu hadeiladu. Nid yw'r busnes hwnnw'n bodoli bellach oherwydd goblygiadau'r costau uwch. Gallwn fynd ymlaen, ond mae'r enghraifft olaf yn arbennig yn tynnu sylw at faes amlwg lle mae arian yn dynn iawn yn awr yn fy marn i; mae gennym ryw fath o argyfwng costau byw.
Fe'i codais ym mhwyllgor craffu'r Prif Weinidog, a gofynnais i'r Prif Weinidog yn fy nghwestiwn, 'Pan fyddwch wedi trosglwyddo symiau mawr o arian i'r cwmnïau hyn, sut y byddwch yn eu monitro wedyn?' A'r ymateb i bob pwrpas oedd, 'Wedi inni drosglwyddo'r arian, mater i'r busnes yw hynny mewn gwirionedd.' Felly, sut y gallwch fy argyhoeddi, Weinidog, fod gennych uniondeb ariannol da wrth wraidd Llywodraeth Cymru, fel na fyddwn yn gweld hyn yn digwydd dro ar ôl tro, oherwydd mewn gwirionedd, rydych yn gwastraffu arian trethdalwyr? Diolch.