Ond hoffwn i ddechrau gyda'r sylwadau y codais i gyda'r Prif Weinidog yn sesiwn gwestiynau'r Prif Weinidog y cawsom ni'r prynhawn yma. Y naratif pwysicaf sydd wedi dominyddu'r 12 mis diwethaf yw amseroedd aros y GIG, ac mae maint yr her honno wedi mynd yn fwy ac yn dywyllach wrth i bob wythnos a phob mis fynd heibio, gyda 700,000 o bobl ar restr aros heddiw yma yng Nghymru—un o bob pump o'r boblogaeth—a 68,000 o'r 700,000 o'r bobl hynny'n aros dwy flynedd neu'n fwy. Mae honno'n her enfawr nad yw datganiad y rhaglen lywodraethu hon heddiw, na'r ddadl heddiw, yn gwneud cyfiawnder â hi yn y ffordd y mae'r Prif Weinidog wedi cyfeirio ati, nid wyf i'n credu.

Gallwch chi gyfeirio at rannau eraill o'r DU sydd wedi wynebu'r un heriau COVID ag sydd gennym ni yma yng Nghymru, ac sydd wedi troi'r gornel yn eu niferoedd. Fel y dywedais i yng nghwestiynau'r Prif Weinidog heddiw, yn Lloegr aeth hi mor uchel â 23,000, yr aros am ddwy flynedd, ond mae wedi gostwng i 12,000 erbyn hyn. Felly, mae angen cynllun mwy cydlynol ymlaen arnom ni gan Lywodraeth Cymru ar y mater allweddol hwn. Mae angen i ni fod yn hyderus bod gan y Prif Weinidog a'i Lywodraeth y cynlluniau recriwtio ar waith i adfywio gweithlu'r GIG. Fel yr wyf i wedi codi gydag ef o'r blaen, fel meddygon a recriwtio meddygon, er enghraifft, gyda lleoedd hyfforddi sy'n ofynnol gan amcangyfrif Cymdeithas Feddygol Prydain ei hun o 200 lle y flwyddyn, a'r Prif Weinidog yn cydnabod y gallai hynny, o bosibl, fod yn ffigur gwirioneddol, pan fydd Llywodraeth Cymru mewn gwirionedd yn ariannu unrhyw beth o 150 i 160 lle ar gyfer hyfforddi meddygon. Felly, nid yw'r adroddiad hwn yn cynnig map ffordd i ni yn y ffordd y mae'r Llywodraeth yn ymdrin â'r diffygion difrifol sy'n bodoli yn ein GIG.

A dim ond yr wythnos diwethaf, tynnais i sylw'r Prif Weinidog at ymrwymiad Llafur ar ofal plant a phlant mewn gofal yn cael eu cartrefu mewn gwely a brecwast ac amgylcheddau heb eu rheoleiddio, lle'r oedd adroddiad y BBC yn tynnu sylw at y ffaith bod 50 o blant yn agored i risg a bod 270 o blant mewn lleoliad llety heb ei reoleiddio, er bod hwn wedi bod yn ofyniad allweddol i Lywodraeth Lafur, i gael gwared arno'n raddol mor bell yn ôl â 2015. Mae bron i saith mlynedd yn ôl ers bod yr ymrwymiad hwnnw wedi'i sefydlu. Rwy'n deall mai ymrwymiad y Llywodraeth heddiw yw gwneud hynny, ond mae'r sefyllfa honno'n dal yn bodoli.

Ac yna pan edrychwn i ar y materion cladin ar dai, p'un ai yng Nghaerdydd, Abertawe, yn y gogledd, ledled Cymru gyfan, mae trigolion wedi teimlo eu bod wedi'u gadael ar ôl gan ddiffyg gweithredu Llywodraeth Cymru wrth ymdrin â'r mater allweddol hwn. Nid wyf yn amau ymrwymiad personol y Gweinidog ei hun i hyn, ond pan edrychwch chi ar rannau eraill o'r Deyrnas Unedig sy'n wynebu'r datblygwyr ac mewn gwirionedd yn defnyddio'r dulliau deddfwriaethol sydd ganddyn nhw i ddod â'r datblygwyr at y bwrdd, fel eu bod yn cyfrannu at yr hyn sy'n fai arnyn nhw—nid bai'r trigolion, nid bai'r lesddeiliaid—a rhoi'r mesurau adferol ar waith, nid yw'r ddadl hon y prynhawn yma'n sôn am y pryderon gwirioneddol hynny y mae pobl yn byw gyda nhw o ddydd i ddydd, bob diwrnod o'r wythnos, ac mae hynny'n ddiffyg cynnydd yn gorwedd yn uniongyrchol wrth ddrws Llywodraeth Cymru.

Rwy'n llwyr ategu ac yn cefnogi'r camau y mae Llywodraeth Cymru wedi'u cymryd o ran y rhyfel yn Wcráin, ac mae'r statws uwch-noddwr a gafodd ei gyflwyno gan Lywodraeth Cymru ym mis Ebrill yn rhywbeth i'w ganmol. Fodd bynnag, fel y dywedais i wrth y Prif Weinidog bythefnos yn ôl, gyda'r Prif Weinidog yn atal y ceisiadau presennol i'r cynllun, lle mae tua 3,000 o hyd, yn ôl yr hyn a ddeallaf i, o ffigurau Llywodraeth Cymru ei hun, ffoaduriaid sy'n aros i ddod i Gymru, mae angen rhywfaint o gyflymder i'w gyflwyno i'r cynllun fel y mae modd ei ailagor, ailgychwyn, a lle gallwn ni gartrefu a chysgodi a chynnig y blanced gysur honno o ddiogelwch, dylem ni fod yn gwneud hynny. Fel y dywedais i, rwy'n cymeradwyo Llywodraeth Cymru am yr hyn y maen nhw wedi'i wneud ar yr eitem benodol hon ar yr agenda, ond mae'n hanfodol ein bod ni'n rhoi'r cynllun hwnnw ar waith a bod egni'r Llywodraeth yn cael ei gyfeirio at wneud hynny.

Gallwn siarad llawer mwy, ond rwy'n gwerthfawrogi mai dim ond pum munud sydd gennyf i wneud hynny, nad yw ynddo'i hun yn gwneud cyfiawnder â dadl ar raglen lywodraethu gyfan. O ran y datganiad deddfwriaethol, dywedais i wrth y Prif Weinidog yr wythnos diwethaf yr hoffem ni, fel Ceidwadwyr Cymreig, fod wedi gweld Bil awtistiaeth a hoffem ni fod wedi gweld Bil Iaith Arwyddion Prydain—dau beth a fyddai wedi grymuso pobl drwy'r broses ddeddfwriaethol yn ein cymunedau ni i gael gwarantau a sicrwydd gwirioneddol, ac iawndal cyfreithiol pan fyddan nhw'n teimlo nad yw gweithredoedd y darparwr wedi'u cyflawni. Yn anffodus, nid ydym ni'n gweld hynny yn y datganiad deddfwriaethol, ac felly mae'n amlwg na allem ni gefnogi na chymeradwyo'r cynnydd y mae'r cynnig hwn yn sôn bod gan y datganiad deddfwriaethol. Felly, cynigiaf y gwelliannau'n ffurfiol yn enw Darren Millar ar y papur trefn heddiw, a gobeithiaf y byddan nhw'n cael eu cefnogi ar draws y Cyfarfod Llawn.