10. Sut mae'r Gweinidog yn gweithio i sicrhau bod ymrwymiad Llywodraeth Cymru i fod yn gyfrifol ar lefel fyd-eang yn cael ei ymgorffori yn ei pholisi masnach? OQ58361

Yn hytrach nag ystyried polisi masnach mewn termau economaidd yn unig, mae ein dull o weithredu yn dibynnu ar ddefnyddio lens llesiant cenedlaethau'r dyfodol i ystyried yr effaith lawn y gallai polisi masnach ei chael ar Gymru. Mae hyn yn cynnwys sicrhau bod ein dull o weithredu'n cyd-fynd â'n nod llesiant cenedlaethol o fod yn genedl sy'n gyfrifol ar lefel fyd-eang.

Diolch am hynny, Weinidog. Mae ymrwymiad Llywodraeth Cymru i gyfrifoldeb byd-eang yn gam i'w groesawu, yn enwedig o ran bioamrywiaeth, newid hinsawdd, datblygu economaidd cynaliadwy a hawliau cyflogaeth o ran polisi masnach. Fodd bynnag, mae masnach fyd-eang yn cael effeithiau eraill, llai diriaethol ar fywydau pobl ledled y byd. Mae'r cytundebau masnach rhyngwladol hyn yn effeithio ar ddiwylliannau, traddodiadau, hunaniaeth ac ieithoedd ym mhob gwlad sydd ynghlwm wrthynt, yn aml mewn ffyrdd negyddol neu ymelwol. Mae'n rhaid i'n cydwybod ymestyn cyn belled â therfynau'r cadwyni cyflenwi hynny, neu fel arall ni fydd yr ymrwymiad i gyfrifoldeb byd-eang yn cael ei gyflawni'n llawn. Felly, Weinidog, sut y mae Llywodraeth Cymru yn sicrhau bod ei pholisi masnach yn gyfrifol ar lefel fyd-eang o ran yr effaith ar ddiwylliant, ieithoedd a ffyrdd o fyw i ddinasyddion mewn gwledydd eraill?

Rydym yn ceisio mynd ati mewn modd cyflawn o ran ein ffordd o hyrwyddo a chefnogi busnesau Cymru fel allforwyr, ac fel mewnforwyr hefyd. Mae'n rhan o'r rheswm pam ein bod wedi bod yn pryderu am effaith rhai o'r cytundebau masnach y cytunwyd arnynt eisoes, er enghraifft eu heffaith ar yr economi wledig yma. Fe fyddwch wedi clywed y Prif Weinidog yn dweud mai un o'r heriau fyddai mewnlifiad posibl o nwyddau eraill, a allai olygu nad yw Cymru wledig bellach yn rhan o'r hyn y deallwn y gallai ac y dylai fod.

O ran ein heffaith ar fasnach mewn rhannau eraill o'r byd, unwaith eto rydym yn ceisio ystyried hynny yn y mathau o gytundebau masnach a wnawn a'r hyn a wnawn gyda'n cymorth fel Llywodraeth. Fe fyddwch yn cofio, er enghraifft, y byddai'n well gan rai rhannau o'r diwydiant petrocemegol pe byddem yn parhau i fynd i rai o'r digwyddiadau rhyngwladol; rydym wedi dewis peidio â gwneud hynny, oherwydd ein bod yn newid i roi llawer mwy o'n cefnogaeth i weithgynhyrchu uwch a pheirianneg ac yn wir, i fod eisiau sicrhau mwy o gyfleoedd yn y sector ynni adnewyddadwy, yma yng Nghymru a thu hwnt. Felly, yn hytrach na'r pwynt cyffredinol, credaf y gallai fod yn fwy defnyddiol meddwl am rai o'r cwestiynau unigol hynny mewn perthynas â phwy y gwnawn fusnes â hwy fel gwledydd a chenhedloedd, ond hefyd y mathau o gwmnïau y bwriadwn eu cefnogi i sicrhau eu bod yn gallu tyfu'r economi yma ac mewn rhannau eraill o'r byd.

Diolch i'r Gweinidog.