Bu i'r newyddion torcalonnus bod ein Brenhines annwyl, Ei Mawrhydi y Frenhines Elizabeth II wedi marw ysgwyd pobl ein cenedl i'r byw, fel y gwnaeth ar draws y Gymanwlad ac, yn wir, y byd. Ar ran miloedd o bobl ar draws etholaeth Mynwy, rwy'n estyn hefyd gydymdeimlad diffuant i'r Brenin a'r teulu brenhinol ar yr adeg dristaf hon. Roeddem i gyd yn ofni y byddai'r amser trist hwn yn dod rhywbryd, ond roeddem ni'n gobeithio na fyddai byth yn cyrraedd. Nawr mae yma, mae gwacter enfawr yn treiddio i'n bywydau ni gan ei bod mor anodd amgyffred bywyd heb ein Brenhines, cymaint oedd y cariad enfawr a oedd gennym ni am y ddynes ryfeddol hon, ac ni fydd y cariad yna yn ein gadael.

Am dros 70 mlynedd, roedd Ei Mawrhydi'n gysondeb—gair yr ydym ni wedi'i ddefnyddio llawer heddiw, ond does dim gair gwell i'w ddisgrifio—yn ein bywydau, yn ddylanwad cadarn, yn golofn o gryfder diwyro yn pontio sawl cenhedlaeth ac yn ysbrydoli pobl ar draws y byd. Yn ystod ei theyrnasiad, yr hiraf erioed ar orsedd Prydain, mae'r Deyrnas Unedig, ac yn wir y byd, wedi newid y tu hwnt i ddychymyg. Esgynnodd y Frenhines Elizabeth II i'r orsedd, fel y gwyddom ni, yn dilyn diwedd yr ail ryfel byd, cyfnod lle'r oedd y byd yn aildrefnu yn dilyn y cyfnod dinistriol, erchyll hwnnw. Ac er gwaethaf nifer o ddigwyddiadau o arwyddocâd hanesyddol yn ystod ei theyrnasiad, rhoddodd y Frenhines Elizabeth sefydlogrwydd, arweinyddiaeth ac empathi i'r wlad a'r byd.

Yn ystod yr amseroedd da a'r drwg, roedd Ei Mawrhydi yn symbol o ysbryd y wlad, gan roi ysbrydoliaeth a gobaith i filiynau o bobl. Er gwaethaf y baich enfawr o bwysau a disgwyliad na allai llawer ohonom ddechrau ei dychmygu a oedd arni, ni chollodd Ei Mawrhydi erioed olwg ar yr hyn a oedd yn bwysig: y bobl a'r cymunedau ar draws ein Teyrnas Unedig a'r byd ehangach.

Ochr yn ochr â'i gŵr annwyl, Dug Caeredin, fe wnaeth y Frenhines gyfarfod â miloedd o bobl o bob cornel o'r byd. Roedd yr hoffter ohoni a'r parch a oedd iddi yn ddigymar, ac roedd yn rym o ddaioni a chariad a oedd yn uno'r byd. Roedd Ei Mawrhydi yn goruchwylio datblygiad y Gymanwlad—y teulu hynod bwysig hwnnw o genhedloedd—mewn byd sy'n newid yn barhaus, ac roedd hi wrth lyw sawl sefydliad ac elusennau, a bydd ei cholled yn cael ei deimlo gan gynifer. Bydd ei hymdeimlad o ddyletswydd, gostyngeiddrwydd, anhunanoldeb a defosiwn i'r Deyrnas Unedig a'r Gymanwlad i gyd yn parhau'n esiampl i ni i gyd am byth. Mae ei marwolaeth yn golled aruthrol i'r genedl ac, yn wir, i'r holl fyd. Diolch, Eich Mawrhydi, am eich ymrwymiad a'ch cariad di-ben-draw; boed i chi orffwys mewn hedd. Duw gadwo'r Brenin.