5. Datganiad gan y Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol: Ymgynghoriad ar Ardoll Ymwelwyr

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:39 pm ar 20 Medi 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Alun Davies Alun Davies Labour 4:39, 20 Medi 2022

(Cyfieithwyd)

Rwy'n ddiolchgar i chi, Weinidog. Bydd yr Aelodau'n falch o glywed y byddaf ond yn gwneud ymyrraeth fer y prynhawn yma. Rwy'n llwyr gefnogi ymgynghoriad, ac yn llwyr gefnogi'r ardoll yr ydych yn ei chynnig. Rwy'n credu bod angen i ni gael dadl go iawn am natur twristiaeth ac effaith twristiaeth ar ein cymunedau. Yn rhy aml o lawer yn y Siambr hon, rydym yn gwneud rhagdybiaethau ac rydym yn gweithio ar sail rhagdybiaethau, ac un o'r rhagdybiaethau hynny yw mai dim ond er lles y mae twristiaeth dorfol. Ond rydym ni'n gwybod bod twristiaeth dorfol yn effeithio'n negyddol iawn ar nifer o gymunedau, ac rydym wedi cael y drafodaeth honno am le tai, digartrefedd a gallu pobl i fyw yn eu cymunedau eu hunain. Felly, rwy'n credu bod angen trafodaeth go iawn ynglŷn â sut mae twristiaeth yn effeithio ar Gymru mewn ffordd gadarnhaol, yn ogystal â rhai o'r materion mwy negyddol.

Rwy'n talu ardoll ymwelwyr, neu dreth twristiaeth—beth bynnag rydych chi am ei alw—pan fyddaf yn teithio, mewn llawer o lefydd, ac nid yw'n effeithio arnaf i o gwbl. A dweud y gwir, rwy'n credu bod gen i ddyletswydd wirioneddol i dalu am y gwasanaethau rwy'n eu defnyddio pan wy'n ymweld â lle arall, ac rwy'n credu bod gen i gyfrifoldeb i wneud hynny hefyd. Mae arnaf i eisiau i'r dwristiaeth rwy'n cychwyn arni fel unigolyn neu fel teulu, beth bynnag, i fod o fudd i lefydd eraill, ac os yw hynny'n golygu cyfrannu tuag at seilwaith, rwy'n falch iawn o allu gwneud hynny, ac rwy'n credu y dylem ni ddadlau dros hynny.

Byddwn yn dweud wrthoch chi, Weinidog: Gobeithio y byddwch yn archwilio'r posibiliadau fydd ar gael i lywodraeth leol o ran darparu'r ardoll dwristiaeth hon. Gobeithio hefyd y byddwch yn edrych ar enghreifftiau mewn mannau eraill yn y byd. Er enghraifft, rwyf wedi talu toll, os mynnwch chi, i yrru i mewn i barc cenedlaethol yn yr Unol Daleithiau, yn ogystal â thalu treth ystafell, neu dreth dinas, mewn mannau ar draws Ewrop. Rwy'n credu bod yna amryw o bosibiliadau gwahanol ar gael i ni. A gobeithio, Weinidog, na fyddwch yn gwrando ar y lleisiau croch y tu ôl i chi, ond y byddwch yn edrych ar y ffeithiau caled o wahanol rannau o'r byd, lle mae ardoll twristiaeth yn helpu i gyfrannu at uniondeb y gymuned sy'n cael ei gwasanaethu, ac fe ddylem ni sicrhau bod y gymuned, bod pobl, yn dod yn gyntaf. Rwy'n gwybod bod y Torïaid wastad yn blaenoriaethu elw—byddan nhw'n gwneud hynny ddydd Gwener eto yn Llundain, maen nhw'n ei wneud heddiw. Ond fe hoffwn i i'r Llywodraeth yma flaenoriaethu cymunedau, pobl a bywoliaeth pobl, achos rwy'n credu mai dyna mae pobl Cymru yn disgwyl i ni ei wneud.