Gwella Diogelwch Dŵr

Part of 1. Cwestiynau i'r Gweinidog Newid Hinsawdd – Senedd Cymru am 1:58 pm ar 21 Medi 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Peter Fox Peter Fox Conservative 1:58, 21 Medi 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch, Weinidog. Gŵyr pob un ohonom yn y Siambr hon fod yr haf hwn wedi bod yn eithriadol o boeth a sych am gyfnod hir o amser; yn wir, mae’n debygol mai mis Mawrth i fis Awst eleni fydd y cyfnod o chwe mis sychaf ond dau ers i gofnodion ddechrau ym 1865. Er gwaethaf cynnydd diweddar mewn glawiad, cadarnhaodd Cyfoeth Naturiol Cymru yn gynharach y mis hwn fod pob rhan o Gymru wedi newid i statws sychder. Yn amlwg, mae hyn yn peri pryder i bobl ledled y wlad y bydd angen cyflenwad dŵr dibynadwy arnynt ar gyfer gweithgarwch sylfaenol o ddydd i ddydd. Mae’r diffyg glawiad wedi rhoi mwy fyth o bwysau ar y sector amaethyddol ar adeg sydd eisoes yn anodd, gan gynyddu costau bwyd ymhellach o bosibl. Weinidog, sut y mae Llywodraeth Cymru yn gweithio gyda phartneriaid fel Llywodraeth y DU, Dŵr Cymru a CNC i sicrhau gwell cyflenwadau dŵr yng Nghymru, a pha ystyriaethau a roddir gennych i gyrchu cyflenwadau dŵr ychwanegol? Rhoddaf enghraifft i chi yn fy etholaeth i, lle mae’r dŵr sy’n cael ei bwmpio allan o dwnnel Hafren—y ffynnon anferth, oddeutu 11 miliwn o alwyni y dydd—yn cael ei arllwys i aber afon Hafren. Mae rhywfaint o’r dŵr hwnnw eisoes yn cael ei ddefnyddio gan fragdy lleol, roedd rhywfaint yn arfer cael ei ddefnyddio gan yr hen felin bapur, ond mae yna 11 miliwn o alwyni y dydd, a gallai hwnnw fod yn ddŵr perffaith y gellid ei gyfeirio a’i dwnelu i mewn i gronfeydd dŵr lleol, neu beth bynnag. Mae'n enghraifft o sut y gallem wneud mwy yn yr oes hon o newid mawr.