Part of 1. Cwestiynau i'r Gweinidog Newid Hinsawdd – Senedd Cymru am 1:52 pm ar 21 Medi 2022.
Diolch, Weinidog. Mae'r ail gwestiwn a'r olaf yr hoffwn ei ofyn yn ymwneud â mater arall—grymuso cymunedau. Mae'n ymwneud â sawl portffolio, gan gynnwys newid hinsawdd yn ogystal â materion gwledig. Ond gan ganolbwyntio ar y portffolio hwn, gwelwyd dicter cymunedol yn Llanbradach yn ddiweddar ar ôl i gwmni preifat ddinistrio coetir clychau’r gog hardd a oedd yn bwysig i lawer o bobl. Nid oedd y cwmni wedi cael caniatâd cynllunio, a gwnaethant addo adfer y safle ar ôl i gannoedd o bobl brotestio, a diolch byth eu bod wedi gwneud hynny. Er bod y dinistr yn mynd yn groes i'r rheoliadau presennol, gellid bod wedi ei atal pe bai'r safle wedi bod mewn perchnogaeth gyhoeddus. Mae’r Sefydliad Materion Cymreig wedi cyhoeddi adroddiad yn ddiweddar yn dadlau o blaid pasio Bil grymuso cymunedau, a fyddai’n galluogi cymunedau i berchnogi asedau lleol yr ystyrir eu bod yn bwysig. Dywed yr adroddiad mai Cymru sydd â'r nifer lleiaf o hawliau statudol ym Mhrydain mewn perthynas â thir. Yn amlwg, gallai lleisiau cymunedol fod, a byddwn yn dadlau y dylent fod, yn llawer cryfach hefyd. A wnewch chi ddweud wrthyf beth yw safbwynt Llywodraeth Cymru ar gyflwyno deddfwriaeth i rymuso cymunedau fel y gall lleoedd fel Llanbradach a ledled Cymru sicrhau bod yr asedau cymunedol gwerthfawr hyn yn cael eu diogelu, os gwelwch yn dda?