Part of 2. Cwestiynau i Weinidog y Gymraeg ac Addysg – Senedd Cymru am 2:24 pm ar 21 Medi 2022.
Diolch, Lywydd. Weinidog, sefais yma yn ôl yn 2021 pan ddeuthum i'r Senedd hon am y tro cyntaf, y Senedd ddiwethaf, ac er fy mod ar y pwyllgor addysg, fe ddeuthum yn hwyr i'r adolygiad, ond fe wrandewais ar y dystiolaeth a chredu'r Llywodraeth pan ddywedasant eu bod eisiau newid addysg cydberthynas a rhywioldeb er gwell, rhywbeth yr oedd ei angen yn fawr. Fe nodais fy mhrofiad fy hun o addysg cydberthynas a rhywioldeb, a amlygodd, yn debyg i brofiad llawer o rai eraill, fod gwir angen newid yn y maes hwn. Cytunai pawb fod angen i'r hyn a gyflwynid fod yn ffeithiol, ac yn bwysicaf oll, yn briodol i oedran. Fe siaradais ar fater addysg cydberthynas a rhywioldeb o fewn wythnosau i ddychwelyd, ac yn ôl bryd hynny, fe ddywedais
'Roeddwn i'n amheus...ar y dechrau ac yn anghyfforddus â'r syniad bod fy mab 10 oed yn cael ei addysgu am gydberthynas a rhywioldeb ar y math hwnnw o lefel. Ond ar ôl clywed y dystiolaeth a gwrando ar bobl drwy gydol proses y pwyllgor o graffu ar hyn, rwyf bellach yn gyfforddus â'r hyn y byddai fy mab o bosibl yn cael ei addysgu yn ei gylch.'
Flynyddoedd ers hynny, mae'n ymddangos bod sail i fy mhryderon gwreiddiol. Yr hyn a welwn yw plant a phobl ifanc yn dod i gysylltiad â deunydd nad yw'n briodol i'w hoedran ac sydd eisoes yn cael effaith negyddol ar ein pobl ifanc. Efallai fod y cod addysg cydberthynas a rhywioldeb yn rhy hyblyg, Weinidog, yn rhy agored i wahanol ffyrdd o'i gyflwyno a'r ffocws arno gan ysgolion ledled Cymru. Weinidog, mae gennych gyfle i symleiddio'r canllawiau i warchod ac addysgu ein plant gyda ffeithiau a gwybodaeth sydd, fel y bwriadwyd iddynt ei wneud yn wreiddiol, yn rhoi'r wybodaeth sydd ei hangen ar ein plant i lywio'u ffordd drwy gyfnod dryslyd a datblygu i fod yn oedolion a'r cyfan sy'n mynd gyda hynny. Onid ydych chi'n cytuno, Weinidog, fod y canllawiau'n rhy llac o bosibl, a hyd yma, nad ydynt yn sicrhau'r wybodaeth ddiogel, seiliedig ar ffeithiau a addawyd i'n pobl ifanc i sicrhau bod perthnasoedd boddhaus a diogel yn cael eu cyflwyno?