Part of the debate – Senedd Cymru am 4:06 pm ar 11 Hydref 2022.
Diolch i'r Gweinidog am ei datganiad y prynhawn yma, ac rwy'n cefnogi'r neges honno'n fawr, annog pobl i fynd am eu brechiad ffliw a'u pigiad atgyfnerthu hefyd. Roeddwn yn falch iawn o noddi digwyddiad yn y Senedd yr wythnos ddiwethaf, i annog pobl i gymryd eu pigiad ffliw; rwy'n gwybod y cefais i a llawer o Aelodau eraill eu pigiad ffliw yn y digwyddiad hwnnw'r wythnos diwethaf.
Gweinidog, fe wnaethoch chi sôn yn eich datganiad heddiw, fe orffennoch chi drwy siarad am ymgyrch i annog pobl i fynd am eu brechlyn ffliw a'u pigiad atgyfnerthu. Ydych chi'n disgwyl i fyrddau iechyd gynnal yr ymgyrch honno ym mhob un o ardaloedd y byrddau iechyd lleol, neu oes elfen o Lywodraeth Cymru wedi bod yn rhan o ymgyrch fwy Cymru gyfan? Efallai y gallech chi ddweud ychydig mwy wrthym am hynny.
Roeddech chi'n sôn am bwysigrwydd, yn gwbl briodol, wrth gwrs, bod staff gofal iechyd ac eraill yn mynd am eu brechiad hefyd. Fel rwy'n ei ddeall, ar hyn o bryd, dim ond 29 y cant o staff gofal iechyd sydd wedi cael eu brechiad COVID 2022-23, ac mae un o bob tri oedolyn dros 65 oed wedi cael eu pigiad atgyfnerthu. Erbyn hyn, hyd yma, mae hynny, wrth gwrs, ymhell y tu ôl i darged Llywodraeth Cymru o weld 75 y cant yn manteisio ar y brechiad. Felly, mae gen i ddiddordeb, hefyd, yn eich asesiad dros y 12 mis diwethaf o ran y nifer sydd wedi ei gael. Mae'r pryder hwnnw, wrth gwrs, wrth i amser fynd yn ei flaen, fod pobl yn rhoi'r flaenoriaeth honno yn is i lawr eu hagenda blaenoriaeth. Pa mor llwyddiannus y mae'r 12 mis diwethaf hynny wedi bod o ran pobl yn cymryd eu pigiadau atgyfnerthu? Ydych chi'n poeni am y ffigyrau yr wyf newydd eu hamlinellu nawr? Ydych chi'n mynd i gyrraedd eich targed o 75 y cant, a pham 75 y cant? Sut gafodd y targed hwnnw ei gyflwyno, a beth mae'n ei olygu os nad yw eich targed yn cael ei gyrraedd? Hefyd, mae pryder fod rheoli heintiau ymhlith nifer o fyrddau iechyd wedi mynd i'r gwellt braidd, er gwaethaf y gwersi a ddysgwyd yn ystod COVID-19. Felly, y llynedd, dim ond 57 y cant o staff gofal iechyd â chyswllt uniongyrchol â chleifion wnaeth gymryd eu brechiad ffliw. Felly, efallai y caf ofyn i chi: a yw hynny'n bryder i chi a sut ydych chi'n bwriadu gwrthdroi hynny?
Roedd gen i gryn ddiddordeb i chi ddweud yn eich datganiad, Gweinidog, y bydd eich cyngor a'n dull gweithredu
'yn parhau i ganolbwyntio ar alluogi ac annog ymddygiadau gan unigolion i ddiogelu eu hunain'.
Felly, rwy'n darllen hynny ac yn ceisio deall hynny yn fy ngeiriau fy hun. A wnewch chi gadarnhau mai hunan gyfrifoldeb bellach yw dull Llywodraeth Cymru o reoli COVID yn y dyfodol?
Yr wythnos diwethaf, wrth gwrs, cyhoeddwyd adroddiad y gell gynghori dechnegol. Roedd yn ddarllen diddorol, wrth i mi ddarllen trwy hwnnw. Y pennawd mawr yno yw bod cyfraddau ysbytai yn llawer uwch yng Nghymru nag yn Lloegr, yn sylweddol, ac, wrth gwrs, rydyn ni'n gwybod bod cyfraddau marwolaeth yng Nghymru yn uwch nag yn unrhyw ran o'r DU fesul poblogaeth. Mae gen i ddiddordeb ym mha wersi yr ydych chi wedi'u dysgu yn hynny o beth i lywio dulliau o ymdrin ag achosion anadlol yn y dyfodol.