Part of the debate – Senedd Cymru am 5:37 pm ar 11 Hydref 2022.
Prynhawn da, Gweinidog. Rwy'n croesawu'r Bil hwn; mae'n Fil nodedig. Mae bob amser yn demtasiwn, onid yw e, pan fyddwn ni'n gwneud rhywbeth da—ac rwy'n credu bod hynny'n bendant wedi digwydd—i ddweud, 'Da iawn, ond beth am—?', ac mae gen i un o'r rheini, os caf i. Ond, rwyf fi am ddweud diolch yn fawr iawn am y gwaith sydd wedi ei wneud, a diolch am yr adroddiadau o'r pwyllgorau eraill hefyd. Rydym ni'n gwybod bod hwn yn fater rydych chi wedi gweithio arno a'ch bod chi'n ymroddedig iawn, iawn, fel y mae eich cydweithiwr.
Roeddwn i eisiau, mewn gwirionedd, dweud dau beth. Un yw tynnu sylw at rai o'r ymgyrchoedd cymunedol gwych hynny sydd wedi bod yn digwydd. Mae Surfers Against Sewage wedi bod yn cynnal cynllun achredu trefi, trefi di-blastig, lle, fel rydyn ni'n gwybod, mae cymunedau'n cymryd camau i weithio gyda busnesau lleol, grwpiau cymunedol, ysgolion, ac ati, er mwyn lleihau eu defnydd o blastigau ac i'w hailgylchu mewn ffyrdd cynhyrchiol. Mae 28 o drefi yng Nghymru wedi cael eu hachredu neu'n gweithio tuag at yr achrediad yna, ac rwy'n credu ei bod hi'n bwysig iawn ein bod ni'n cydnabod ac yn rhoi diolch am y gwaith sydd wedi cael ei wneud ar y lefel gymunedol yna achos mae wir yn bwysig ein bod ni'n codi'r ymwybyddiaeth yna ac yn ceisio newid y diwylliant yna. Dim ond tair tref yn ein rhanbarth ni sydd wedi gwneud hyn: Llanbedr Pont Steffan, Llanidloes ac Aberystwyth. Diolch i'r holl drefi hynny a'r bobl oddi mewn iddyn nhw am y gwaith maen nhw wedi ei wneud.
Felly, yr 'ond', i mi, os caf i, Gweinidog, yw tybed a allwn ni roi pwysau arnoch chi i fynd ymhellach ar y cynllun dychwelyd blaendal, y cyfeirir ato'n gyffredin fel cynllun dychwelyd potel. Fel y gwyddom, yn Norwy, mae'r cynllun dychwelyd poteli wedi arwain at ailgylchu 95 y cant o boteli, ond mae Llywodraeth y DU yn parhau i lusgo'u traed er iddynt ymrwymo i gyflwyno'r cynllun. Fy marn i, unwaith eto, efallai, yw y dylem ni yng Nghymru arwain y ffordd ar hyn, a dylen ni gynllunio a gweithredu cynllun ein hunain er mwyn i ni allu gwthio ymhellach, yn gyflymach ac ymlaen o ran ein hymrwymiad, yn hytrach nag aros i San Steffan fynd â hyn ymhellach.
Felly, rwy'n croesawu'r Bil ac yn diolch am y gwaith sydd wedi ei wneud, ac rwy'n edrych ymlaen at weithio gyda Llywodraeth Cymru, ac efallai i barhau â'r drafodaeth i weld sut y gallwn ni fynd ymhellach ac yn gyflymach. Diolch. Diolch yn fawr iawn.