Felly, nôl ym mis Ionawr, fe gyflwynais gynnig ar reoli rhenti yn y Siambr. Yn ôl y disgwyl, pleidleisiodd y Ceidwadwyr yn ei erbyn, tra bod y Blaid Lafur wedi ymatal, yn bennaf oherwydd addewid fod y Llywodraeth wedi comisiynu papur i edrych ar y syniad a fyddai'n bwydo i mewn i'r Papur Gwyn ar dai. Ond mae'r Papur Gwyn yn parhau i fod beth amser i ffwrdd, tra bod y cynnig hwn yn ymgais i ymateb i argyfwng uniongyrchol.

Felly, mae'r Senedd hon eisoes wedi derbyn yr egwyddor fod angen inni weld ymyrraeth yn y farchnad rentu er mwyn diogelu tenantiaid, gyda llawer ohonynt ymhlith y bobl fwyaf bregus yn ein cymdeithas. Yn groes i synau gan y Torïaid gyferbyn, sy'n credu mewn cronni cyfoeth ac sy'n honni bod y cynnig hwn yn wrth-landlordiaid, mae'r cynnig hwn sydd o'n blaenau heddiw, os yw'n wrth-unrhyw beth, yn wrth-ddigartrefedd ac o blaid sicrhau bod gan bawb do uwch eu pennau. Oherwydd yma heddiw mae gennym gynnig i wneud rhywbeth o leiaf i helpu llawer o'r rhai sydd dan fygythiad o fynd yn ddigartrefedd y gaeaf hwn, yn hytrach na gwneud dim. Dim ond cam dros dro yw rhewi rhenti, fel y mae'r enw'n awgrymu, i fynd i'r afael ag argyfwng uniongyrchol. Mae'r un peth yn wir am waharddiad ar droi pobl allan o'u cartrefi yn debyg i'r camau a gymerwyd gan y Llywodraeth hon pan oedd y pandemig COVID ar ei anterth. Nawr, rwy'n deall y pryderon am ganlyniadau anfwriadol cymryd y camau hyn. Mae yna bryderon y bydd rhenti'n cynyddu'n sylweddol ar ddiwedd y cyfnod, ac y bydd pobl yn cael eu gwneud yn ddigartref. Rwy'n deall y pryderon hynny. Ond mae canlyniadau i wneud dim, sef y bydd llawer o bobl yn cael eu gwneud yn ddigartref y gaeaf hwn oherwydd eu hanallu i dalu eu rhenti. Mae'n dilyn yn rhesymegol, felly, fod gwybod y bydd pobl yn mynd yn ddigartref yn ganlyniad cwbl fwriadol i wneud dim. 

Ddydd Llun diwethaf fe wnaethom nodi Diwrnod Digartrefedd y Byd, a bu'r Gweinidog yn torri rhubanau i agor adeilad Crisis Skylight yn Abertawe, a fydd yn helpu pobl sydd mewn perygl o fynd yn ddigartref. Wel, mae'n ddrwg gennyf ddweud bod perygl real iawn y bydd y ganolfan honno'n cael ei boddi dros y misoedd nesaf gan denantiaid a fydd wedi cael eu troi allan am nad ydynt yn gallu fforddio'r rhenti ar eu cartrefi. Rydym ynghanol argyfwng tai ac un o'r argyfyngau costau byw gwaethaf mewn cof. Fel pob argyfwng ariannol yn yr oes fodern, mae gwreiddiau'r argyfwng hwn ym maes tai hefyd. Yn achos rhentwyr preifat, y cyfan a wnânt yw gweithio'n galed—mwy nag un swydd weithiau—er mwyn trosglwyddo eu harian prin i landlord preifat.

Nawr, bydd y Torïaid yn dadlau bod yr argyfwng tai yn ganlyniad i brinder cyflenwad. Mae hynny'n gywir, hyd at bwynt. Mae yna ddiffyg cronig o dai cymdeithasol, canlyniad degawdau o danfuddsoddi. Ond mae'n ymddangos nad yw'r Torïaid yn deall eironi'r ddadl hon, oherwydd mae'n llwyr danseilio'r elfen fwyaf sylfaenol yn nogma'r farchnad agored y maent yn credu mor daer ynddi, sef cyflenwad a galw. Mae digon o alw ond mae'r ochr gyflenwi yn methu'n druenus. Yn union fel economeg o'r brig i lawr, nid yw cyflenwad a galw'n gweithio, ac mae'n un o fytholegau'r farchnad rydd. Mae'r prinder tai'n golygu bod cystadleuaeth ffyrnig am dai, gyda landlordiaid yn gallu cynyddu rhenti gan wybod bod pobl mewn sefyllfa enbyd.

Nawr, nid yw hyn yn wir am bob landlord, o bell ffordd. Ond ystyriwch y dyfyniad hwn o erthygl gan Rebecca Wilks ar gyfer Voice.Wales yr wythnos hon, ar ôl iddi fynychu digwyddiad ar gyfer buddsoddwyr eiddo Caerdydd yr wythnos diwethaf. Dywedodd hyn: