Part of the debate – Senedd Cymru am 4:10 pm ar 19 Hydref 2022.
Mae'r Aelod dros Aberconwy yn gwneud fy ail bwynt ar fy rhan.
Y rôl gyntaf bosibl i'r Llywodraeth yw rôl fwy goddefol; mae'n darparu'r amgylchedd lle gall pobl eraill wneud penderfyniadau a gwneud buddsoddiadau. Mae'r ail rôl, rwy'n credu, yn un lawer mwy diddorol. Mae'r ffordd y fframiais y cwestiwn, wrth gwrs, yn dangos lle rwy'n sefyll, sef sbardun gweithredol i newid. Gall y sector cyhoeddus—cawsom y ddadl hon ddoe dros wariant cyhoeddus, i ryw raddau—newid telerau'r ffordd y gwnawn bethau yn ein cymdeithas. Rwy'n croesawu rhai o'r penderfyniadau sy'n cael eu gwneud a fydd yn ein galluogi i gyflawni polisi ynni sy'n canolbwyntio ar reolaeth leol ar ffurf wasgaredig.
Yn amlwg, mae angen y strwythurau grid mawr ac mae angen inni allu darparu cyflenwad llwyth sylfaenol—rwy'n deall hynny i gyd—ond mae'n rhaid inni ddeall hefyd fod Ofgem yn rheoleiddiwr arall sydd wedi methu. Un o'r problemau sydd gennym—. Dyma lle roeddwn yn anghytuno â Llywodraeth Blair nad yw perchnogaeth yn bwysig ac y gallwch gyflawni popeth drwy reoleiddio. Rwy'n credu bod perchnogaeth yn bwysig. Rwy'n credu bod ethos cwmni cyhoeddus yn bwysig, ac rwyf hefyd yn credu bod gallu cwmni cyhoeddus i ddarparu er budd cyhoeddus yn bwynt pwysig i bob un ohonom.
Felly, hoffwn weld Llywodraeth Cymru yn canolbwyntio—ac mae'r Llywodraeth yn dweud hyn mewn rhannau o'i hymateb—ar gynhyrchu ynni'n fwy lleol. Nawr, sut y gallwn ni wneud hynny? Sut y gallwn ni leihau'r risg sydd ynghlwm wrth hynny? Sut y gallwn ni ddarparu'r cyllid a fyddai'n galluogi llywodraeth leol ddiwygiedig, er enghraifft, i fuddsoddi mewn cwmnïau ynni lleol, neu gyfleoedd cyflenwi ynni cydweithredol? Credaf fod honno'n ddadl hynod ddiddorol y gallwn ei chael. Ac rwyf am erfyn ar y Gweinidog—gallaf weld bod fy amser yn dirwyn i ben—