4. Pa asesiad y mae'r Gweinidog wedi'i wneud o effaith dolydd blodau gwyllt ar fywyd gwyllt yn Sir Ddinbych? OQ58599

Llywydd, cofnododd prosiect blodau gwyllt sir Ddinbych 268 o rywogaethau blodau gwyllt ar eu safleoedd yn 2021. Nid oedd 136 o'r rhywogaethau hynny wedi cael eu canfod yno o'r blaen, ac mae rhwydwaith safleoedd y prosiect yn tyfu bob blwyddyn, wedi'i gefnogi gan fenter Lleoedd Lleol ar gyfer Natur Llywodraeth Cymru.

Diolch am yr ymateb yna, Prif Weinidog, a'r rheswm rwy'n gofyn y cwestiwn y prynhawn yma yw bod nifer o drigolion ardal Nant Close yn Rhuddlan wedi cysylltu â mi, ac o ardaloedd arfordirol y Rhyl a Phrestatyn dros yr haf, sy'n bryderus iawn am rai o ddefnyddiau dolydd blodau gwyllt mewn ardaloedd preswyl adeiledig. Nawr, gallaf yn sicr weld budd dolydd blodau gwyllt a'r effeithiau cadarnhaol y mae'r rhain yn eu cael ar hybu bioamrywiaeth a bywyd gwyllt yn sir Ddinbych, ond a fyddech chi'n ymuno â mi, Prif Weinidog, i alw ar sir Ddinbych ac awdurdodau lleol i fabwysiadu agwedd fwy synnwyr cyffredin at brosiectau o'r fath? Felly, lle ceir tystiolaeth dda o effeithiolrwydd, yna cadwch nhw ar bob cyfrif, ond pan nad oes llawer o dystiolaeth o hyn, yna torrwch nhw i lawr ac adfer rhywfaint o drefn arddwriaethol, fel y gallwn ni chwalu'r myth bod y cyngor yn rhy ddiog i dorri'r lawnt a rhoi sicrwydd i'm hetholwyr bod—[Torri ar draws.]

Gadewch i'r Aelod orffen ei gwestiwn. Gadewch i'r Aelod orffen ei gwestiwn, os gwelwch yn dda.

Diolch. Fel y gallwn ni chwalu'r myth bod y cyngor yn rhy ddiog i dorri'r lawnt a rhoi sicrwydd i'm hetholwyr y bydd yr haf nesaf yn fwy effeithiol na'r un yma.

Wel, Llywydd, wnes i wir ddim dychmygu'r prynhawn yma y byddem ni'n clywed bod plaid Geidwadol Cymru yn erbyn blodau. [Chwerthin.] Maen nhw yn erbyn bron popeth arall, ond doeddwn i ddim wedi disgwyl gweld dolydd blodau gwyllt yn cael eu hychwanegu at eu rhestr o bethau nad ydyn nhw'n eu cefnogi yn y Gymru fodern. Wrth gwrs, nid wyf i'n cefnogi'r hyn a ddywedodd y prynhawn yma. A dweud y gwir, rwy'n llongyfarch Cyngor Sir Ddinbych yn llwyr.

A gyda llaw, Llywydd, dyma fyddai gweithredoedd Cyngor Sir Ddinbych wedi bod ar adeg pan oedd y Blaid Geidwadol yn rhan o weinyddiaeth Cyngor Sir Ddinbych, oherwydd nid ydych chi'n creu dôl blodau gwyllt mewn pum munud. Gall hi gymryd nifer o flynyddoedd i gyflawni'r hyn y llwyddodd ei gydweithwyr i'w gyflawni yn sir Ddinbych.

Rwy'n credu ei fod yn fater o glod gwirioneddol i brosiect blodau gwyllt sir Ddinbych, yn gweithio gyda'r awdurdod lleol, eu bod nhw wedi gallu creu bron i 50 erw o ddolydd brodorol lleol ar draws y sir. Mae honno'n gamp sylweddol iawn. Mae'n gyfraniad go iawn at gynnal bioamrywiaeth, i wneud y pethau y gallwn ni eu gwneud sy'n gwneud gwahaniaeth. Rwy'n eu llongyfarch, ac rwy'n credu y byddai'n llawer gwell i'w Haelod lleol gefnogi'r ymdrechion hynny yn hytrach na lladd arnyn nhw o'r ymylon.

A gaf i ddatgan diddordeb yn gyflym? Rwy'n aelod o Ymddiriedolaeth Natur Gogledd Cymru. Diolch. Fe es i gyfarfod cyffredinol blynyddol yr ymddiriedolaeth natur ddydd Sadwrn. Maen nhw'n gwneud gwaith gwych gyda thirfeddianwyr o ran eu rheoli nhw ar gyfer natur, a siaradodd y prif swyddog gweithredol am bryderon sylweddol am bolisïau Llywodraeth y DU yn gwanhau amddiffyniadau amgylcheddol o adael yr UE, a hefyd dadreoleiddio o dan barthau buddsoddi. Siaradodd am y ffordd y mae Cymru'n arwain y ffordd o ran polisïau natur, ac un prosiect gwych yw prosiect natur 'Iddyn Nhw' Llywodraeth Cymru, yn gweithio gyda chynghorau a phartneriaethau natur lleol, gan reoli lleiniau ymyl ffordd a glaswelltiroedd amwynder ar gyfer bioamrywiaeth, gan sicrhau cefnogaeth y trigolion. Mae Aelodau Seneddol Ceidwadol y gogledd wedi bod yn ysgrifennu at arweinwyr cynghorau, gan gynnwys rhai sir Ddinbych, yn eu hannog i ddangos diddordeb yn y parthau dadreoleiddio buddsoddi hyn, a gwn na ymgynghorwyd â dau arweinydd cynghorau yn Lloegr sydd ar y ffin cyn iddyn nhw gael eu hychwanegu at y rhestr.

Felly, Prif Weinidog, a wnewch chi ysgrifennu at arweinwyr cynghorau gogledd Cymru, i rannu eich pryderon ynglŷn â'r pwysau sydd arnyn nhw o ran yr amgylchedd naturiol o dan y parthau buddsoddi wedi'u dadreoleiddio? Ac a allech chi hefyd ysgrifennu i gefnogi'r gwaith da y maen nhw'n ei wneud yn y prosiect 'Iddyn Nhw', yn rheoli ein hardaloedd bywyd gwyllt a'n lleiniau glaswellt ar gyfer bioamrywiaeth, fel y gallwn sicrhau cefnogaeth ein trigolion ynghyd â nhw? Rwy'n poeni y gallai ddisgyn ymhellach i lawr y rhestr o dan gyni cyllidol 2. Diolch.

Wel, Llywydd, yn gyntaf oll, a gaf i ddiolch i Carolyn Thomas am yr holl waith y mae hi wedi ei wneud, a gomisiynwyd gan y Dirprwy Weinidog Newid Hinsawdd, i hyrwyddo gwell rheolaeth o'n lleiniau ffyrdd a'n glaswelltiroedd ar draws y gogledd? Mae Carolyn Thomas yn llygad ei lle, Llywydd. Dyma beth mae dadreoleiddio yn ei olygu. Yn ymarferol, yr hyn y mae'n ei olygu yw diddymu'r amddiffyniadau sydd gennych chi a minnau fel y gallwn ni warchod ein hamgylchedd, fel y gallwn ni wneud yn siŵr bod yr hawliau rydym ni'n eu mwynhau yno ar ein cyfer ni ar gyfer y dyfodol. Mae hon yn broblem wirioneddol i ni yma yng Nghymru, oherwydd mae gennym ni safleoedd dynodedig trawsffiniol lle byddwn ni eisiau gwneud yn siŵr bod y safonau uchaf yn cael eu cynnal, ac ni fyddwn yn hapus iawn â'r syniad y dylid gostwng y safonau hynny i fynd ar drywydd rhyw fath o ymrwymiad ideolegol i ddileu'r amddiffyniadau sy'n bodoli ar hyn o bryd.

Rwy'n hapus iawn i ysgrifennu, yn y ffordd y mae'r Aelod wedi awgrymu, i longyfarch yr awdurdodau hynny yn y gogledd sy'n gwneud gwaith gwych yn y maes hwn a gwneud yn siŵr eu bod nhw'n deall bod ganddyn nhw yn Llywodraeth Cymru Lywodraeth sydd ar eu hochr nhw.