Wel, hoffwn ddiolch i'r Aelod am y ffordd mae wedi ymgysylltu â'r mater hwn, ac rwy'n deall ei bryderon, ac mae'r cwestiynau hynny'n deg. Fe wnaf i geisio ateb rhai ohonyn nhw nawr. Byddaf yn ysgrifennu ato gyda'r rhai nad wyf wedi eu hateb, ac fel y dywedais i, byddwn yn sefydlu cyfarfod iddo ef ac eraill siarad â phrif beiriannydd Llywodraeth Cymru i siarad drwy'r cwestiynau a'r pryderon manwl sydd ganddo.

Rwy'n credu bod y cwestiynau cyffredinol, 'A gafodd digon ei wneud?' 'Oes yna wersi wedi eu dysgu?', yn gwestiynau teg, ac mae'r rheiny'n gwestiynau rydyn ni'n eu gofyn i ni'n hunain, a byddwn ni'n adolygu'r hyn sydd wedi digwydd i'n cael ni i'r cam hwn. Rwy'n credu ei bod hi’n deg dweud bod ein swyddogion wedi synnu pan gawsom yr adroddiad ddydd Mercher diwethaf bod angen gwneud gwaith brys. Cefais wybod amdano ddydd Mercher a chefais wybod i ddechrau nad yw'n anarferol i bryderon gael eu codi, ond y broses yw eu herio a'u profi, o ystyried canlyniadau cau, i wneud yn siŵr ein bod ni’n gwbl sicr. Cefais wybod wedyn ddydd Iau, ar ôl cael profion pellach a sgyrsiau pellach—. Fel y dywedais i, mae’r cwmni o beirianwyr sydd wedi bod yn gwneud y gwaith hwn yn fyd-enwog am y gwaith hwn. Maen nhw hefyd yn gweithio ar bont grog Clifton, felly maen nhw'n gyfarwydd â'r math o beirianneg dan sylw. Ac o ystyried bod eu cyngor mor glir, teimlwyd bod yn rhaid gwneud hyn yn syth, ond nid oedd yn rhywbeth yr oeddem ni wedi’i ragweld. Felly, yn amlwg, roedd rhywbeth wedi newid ers yr archwiliad blaenorol i fod angen y gwaith hwn. Ond, ar un ystyr, roedd y system yn gweithio. Mae'r system yn un sy’n cynnwys gwiriadau—gwiriadau rheolaidd, gwaith dilynol, dadansoddiad—a dyna ddigwyddodd. Cafodd ei nodi am y tro cyntaf fel problem yn 2019, roedd cyfyngiad ar gerbydau trwm yn croesi, gwnaed gwaith dilynol a phrofi pellach, ac mae hynny wedi arwain at benderfyniad a thrafodaeth heddiw. Felly, ar un ystyr, mae'r mesurau diogelwch a oedd gennym ni ar waith wedi profi eu bod yn effeithiol.

Mae'r risg o ddigwyddiad trychinebus yn digwydd i'r bont yn dal i fod yn isel, ond mae'n rhy uchel i ni allu mentro. Ac fel y nododd yr Aelod yn gywir, mae hon yn bont hen iawn. Gosodwyd tua 40 o hongwyr newydd yn lle hen rai yn yr 1990au, ond mae dros 200 yn weddill sy'n llawer hŷn, a thechnoleg llawer hŷn. Ac mae hynny hefyd yn creu rhywfaint o ansicrwydd, oherwydd mae'r dechnoleg fwy newydd yn gallu cael ei phrofi ac yn gallu cael ei monitro mewn ffordd llawer mwy dibynadwy. Mae gennym ni rywfaint o ansicrwydd gyda'r hongwyr llawer hŷn. Dyna un o'r rhesymau pam rydyn ni wedi bod yn ofalus wrth wneud y penderfyniadau rydym ni wedi’u gwneud. Mae'n bosib y bydd y gwiriadau fydd yn digwydd dros y pythefnos nesaf yn canfod ein bod ni wedi gorymateb ac y byddwn ni’n gallu agor y bont, gyda chyfyngiad pwysau, llawer, llawer cynt. Mae fy swyddogion yn fy nghynghori eu bod nhw’n credu bod hynny'n annhebygol, ond mae'n sicr yn bosibilrwydd, ac ni fyddwn ni’n cadw hon ar gau yn hirach nag yr ydym ni’n credu sydd wedi ei gyfiawnhau drwy bwyso a mesur risgiau.

Er mwyn ceisio ateb rhai o'r cwestiynau am lif y traffig, wel, mae cynlluniau yn cael eu datblygu gyda'r awdurdod lleol a gyda UK Highways i fonitro hynny ac i roi unrhyw fesurau lliniaru ar waith, ac rwy'n hapus i roi mwy o fanylion i chi am y rheini. O ran, wedyn, y cynlluniau wrth gefn o ran beth ddylai ddigwydd os yw'r ddwy bont ar gau—. A dim ond rhywfaint o sicrwydd ar hyn—mae hyn wedi tueddu i ddigwydd rhywbeth fel dim mwy na dwywaith y flwyddyn. Felly, mae'n ddigwyddiad prin, a phan mae'n digwydd, mae'n digwydd yn gyffredinol am fater o oriau. Mae'n amlwg yn achosi aflonyddwch enfawr, ac nid wyf i'n ei leihau; rydw i yn ei roi mewn cyd-destun o ran pa mor aml. Rydw i’n meddwl ei bod wedi'i chau 10 gwaith ers 1987, pont Britannia.

Nawr, fel mae'n digwydd, mae yna wyntoedd cryfion yn cael eu rhagweld ar gyfer yfory, felly mae'n caniatáu i ni roi cynlluniau ar waith ar unwaith i hysbysu gyrwyr o'r amodau ac annog y rhai sydd â cherbydau agored i niwed, fel carafanau a beiciau modur, i beidio â theithio tra bod yr amodau gwynt uchel hynny’n mynd rhagddynt, ac mae'r rhai sy'n gwneud hynny yn gwneud hynny ar eu risg eu hunain. Mae'r swyddogion yn gweithio gydag asiantaeth cefnffyrdd y gogledd ar strategaeth wyntoedd uchel newydd ar gyfer yr A55 Britannia i adolygu hyrddiadau gwynt yn erbyn cyflymder cerbydau, a gallai'r opsiwn i leihau'r terfyn cyflymder i 30 mya gynorthwyo gyda chaniatáu i'r cerbydau mwyaf agored i niwed groesi pan fydd hyrddiadau gwynt uchel. Mae cynlluniau wrth gefn hefyd yn cael eu drafftio, a byddai opsiynau cychwynnol yn y cynllun hwn yn cynnwys yr opsiynau i gynyddu cyfleusterau parcio a theithio, creu opsiynau safle pentyrru posibl, ac adolygu'r defnydd o'r rheilffyrdd i'r ynys ac oddi yno. Felly, mae llawer o feddwl, fel y gallech chi ddychmygu, yn mynd i edrych ar ystod gyfan o bosibiliadau, o ystyried pwysigrwydd y ddolen hon.

O ran cadernid y bont yn yr hirdymor, fel soniodd Rhun ap Iorwerth, mae gwaith wedi bod yn mynd ymlaen i edrych ar drydydd croesiad. Mae hynny bellach wedi mynd trwy gam 2 WelTAG. Byddai'n costio rhywle yn agos i £400 miliwn. Dyna'r amcangyfrif presennol. Felly, mae'n benderfyniad sylweddol i'w wneud a buddsoddiad i'w wneud. Fel y gwyddoch chi, mae wedi cael ei adolygu fel rhan o'r panel adolygu ffyrdd, ynghyd â'r holl gynlluniau eraill yng Nghymru, a byddwn ni hefyd yn gofyn i adolygiad Burns yn y gogledd edrych ar ba gynlluniau wrth gefn y gellid eu rhoi ar waith yn y tymor byr. Hyd yn oed pe byddem ni’n ddechrau ei hadeiladu nawr, mae'r broses yn cymryd tua saith mlynedd. Mae'r pethau yma'n ddrud ac yn araf. Felly, byddwn ni’n gofyn i Burns fynd i'r afael â'r broblem o ran cadernid yn y tymor hwy, a bydd yr adroddiad hwnnw ar gael y flwyddyn nesaf.

Felly, rwy'n credu, fel rydw i wedi’i nodi, rydyn ni’n gwneud rhai pethau tymor byr. Os yw'r archwiliad hwnnw ymhen pythefnos yn dangos mai'r penderfyniad oedd yr un cywir, yna bydd rhywfaint o fodelu manwl yn cael ei wneud gan gwmni cwbl ar wahân, sydd hefyd yn brofiadol iawn yn y strwythurau hyn, i wneud yn siŵr ei fod yn annibynnol, ac yna bydd modelu pellach yn cael ei wneud. Felly, byddwn ni’n sicrhau ein bod ni’n gwneud hyn yn iawn a byddwn ni’n sicrhau ein bod ni’n ei wneud gyda diogelwch mewn golwg, a byddwn ni’n gwneud popeth o fewn ein gallu yn y cyfamser i helpu pobl Ynys Môn a thu hwnt sy'n profi anghyfleustra oherwydd y tagfeydd mae hyn yn ei achosi ar adegau prysur.