Diolch, Llywydd. A gaf i yn gyntaf oll ddiolch i'r Aelodau am eu cyfraniadau yn y ddadl hon heddiw, sy'n disgyn, fel y dywedsom ni, yn y cyfnod cofio, amser i ni i gyd fyfyrio a chydnabod y rhai sydd wedi gwasanaethu, y rhai sy'n parhau i wasanaethu ac, fel rydym ni wedi clywed, y rhai sydd wedi gwneud yr aberth eithaf? Rwy'n credu y'i caf hi'n anodd iawn yn yr amser sy'n weddill i gyfeirio at bob un sylw a wnaeth pob Aelod, ond a gaf i ddweud bod y ffaith bod cymaint o gyfraniadau yn dyst i gydnabod gwasanaeth ein cymuned lluoedd arfog a chyn-filwyr gan Aelodau o bob rhan o'r Siambr hon?

Os trof at welliant Plaid Cymru a chyfraniad Peredur yn gyntaf, rydym ni'n cefnogi'r gwelliant hwnnw yn fawr. Mae'n un y gallwn ni, rwy'n credu, y gallwn ni i gyd ei gefnogi, yn enwedig, fel y dywedsoch chi, yng nghyd-destun presennol, ingol y delweddau ofnadwy rydym ni'n eu gweld o ddioddef o Wcráin, a mannau eraill yn y byd o ran hynny. Realiti erchyll rhyfel yw dioddefaint anochel sifiliaid, yn ogystal â'r rhai sy'n gwasanaethu yn y lluoedd arfog. Dylai pob un, wrth gwrs, ymdrechu i sicrhau heddwch, ac mae ein Hacademi Heddwch, yr Academi Heddwch, a ariennir gennym ni, yn y deml heddwch yng Nghaerdydd yn cydnabod hynny ac yn adeiladu ar y traddodiad Cymreig pwysig hwnnw, yn ogystal â'n swyddogaeth a'n dyheadau i fod yn genedl noddfa, sydd hefyd yn bwysig, gan gydnabod effaith rhyfel ar sifiliaid a'r hyn y gallwn ei chwarae i ddarparu lloches, cynhesrwydd a gobaith.

Soniodd llawer o'r Aelodau am yr angen am adeiladu ar y gefnogaeth sydd eisoes yn bodoli i gyn-filwyr, a hefyd yr heriau y mae llawer o'n cyn-filwyr yn eu hwynebu'n gyffredin â, efallai, llawer o aelodau o'n cymunedau ar hyn o bryd, yn anffodus, wrth i'r argyfwng costau byw barhau i frathu. Rwy'n siŵr y dylid bod wedi cylchredeg hyn ymhlith yr Aelodau, ond rydym ni wedi clywed geiriau o ddiolch yn gwbl briodol am yr hyn y mae'r Lleng Brydeinig Frenhinol yn ei wneud wrth gefnogi cyn-filwyr, a byddwn yn rhannu'r gydnabyddiaeth honno o'r hyn y maen nhw'n ei wneud yn fawr. Ond mae'r Lleng Brydeinig Frenhinol wedi anfon gwybodaeth yn ddiweddar am y gefnogaeth maen nhw'n ei ddarparu ar gyfer cyn-filwyr, ac os nad yw'r Aelodau wedi gweld hynny'n barod, byddwn yn eu hannog i edrych ar eu gwefan ac i rannu hynny gyda'u hetholwyr mewn gwirionedd. Yn amlwg, mae yna lawer o sefydliadau trydydd sector sy'n gweithio gyda chyn-filwyr, fel Woody's Lodge a mannau eraill, sy'n sicrhau bod cyn-filwyr yn ymwybodol o'r budd-daliadau a'r pethau eraill y mae ganddyn nhw, yn gwbl briodol, yr hawl iddynt.

Rydym ni wedi clywed am y cynnydd a wnaed ar hyd y blynyddoedd o ran Deddf y Lluoedd Arfog a'r cyfamod. Ac fe soniodd Mark Isherwood am wobrau'r cyn-filwyr, ac rwyf wedi bod yn falch iawn o fod yn bresennol, y ddwy flynedd ddiwethaf. Mae'n dda eu gweld yn mynd o nerth i nerth ac yn talu teyrnged mewn gwirionedd ac yn cydnabod sut mae'r rhai sydd wedi gwasanaethu, ein cyn-filwyr, wedi cyfrannu at ein cymunedau mewn llawer iawn o ffyrdd gwahanol, gan gael effaith enfawr a gwneud gwahaniaeth enfawr.

Darren, dim ond i roi—[Torri ar draws.] Nid Darren oedd hynny, dydw i ddim yn meddwl [Chwerthin.] Er hynny, dim ond i gyffwrdd—fe gyfeirioch chi at y tri phennaeth hynny o'r lluoedd arfog yma yng Nghymru, y Brigadydd Fraser, y Comodôr Dai Williams a'r Brigadydd Dawes, ac fe hoffwn i'n fawr iawn ymuno â chi i ddiolch iddyn nhw am bopeth maen nhw'n ei wneud. Rwy'n wirioneddol hynod falch o'r berthynas waith agos yr ydym ni wedi gallu ei meithrin fel Llywodraeth Cymru gyda nhw, gyda chyfarfodydd rheolaidd, nid dim ond gweld ein gilydd yn y digwyddiadau amrywiol, ac edrych ymlaen mewn difrif at allu siarad ag ystod eang o Weinidogion yn ddiweddarach y mis hwn. Ond alla i ddim deall pam mae'r Brigadydd Dawes am gyfnewid Aberhonddu am hinsoddau cynhesach Cyprus.

Mae llawer o Aelodau wedi siarad am yr hyn y byddan nhw'n ei wneud, wrth i ni i gyd dalu teyrnged y penwythnos hwn ac ar ddydd Gwener, ar Ddydd y Cofio ei hun, gan fynd i'r gwasanaethau hynny mewn cymunedau ledled y wlad. Rydym ni hefyd wedi clywed gan Sam Kurtz a James Evans am bwysigrwydd cymuned y lluoedd arfog i'w hetholaethau, a lle maen nhw'n byw, nid yn unig yn hanesyddol, ond heddiw, a gwerth yr ôl troed hwnnw yma mewn cymunedau ledled Cymru, a dyna pam y byddwn ni bob amser yn gweithio gyda'n cymheiriaid yn Llywodraeth y DU i gynnal a chadw'r ôl troed hwnnw yma yng Nghymru.

Dim ond wrth gloi, fe wnaethon ni siarad am yr angen—. Rydym ni i gyd wedi cyffwrdd â sut, wrth i bob blwyddyn fynd heibio i gofio, y rhai a fu'n ymladd yn yr ail ryfel byd, ychydig ohonyn nhw sydd yno ger y cofebau yn gallu dod i dalu teyrnged i'r rhai y buont yn gwasanaethu gyda nhw, yn ingol iawn, hefyd. Ac rwy'n credu, o'r hyn a ddywedodd fy nghydweithwyr Jack Sargeant ac Alun Davies, bwysigrwydd cadw'r hanes hwnnw'n fyw—ein bod yn trosglwyddo hynny i genedlaethau'r dyfodol ac ein bod ni'n dysgu o wrthdaro'r gorffennol yn y gobaith nad ydyn nhw'n cael eu hailadrodd yn y dyfodol hefyd.

Soniodd nifer o Aelodau am sut—. Rwy'n croesawu'r sylwadau cadarnhaol am y gwaith y mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud, ond fel bob amser, fel unrhyw beth, dylen ni bob amser fod yn uchelgeisiol i adeiladu ar y gwaith hwnnw a gwneud mwy. Rwy'n cydnabod, mewn blynyddoedd blaenorol, y bu hon yn ddadl am goffáu ac mae bellach wedi dod yn ddadl flynyddol, ond gwn yn y gorffennol, y bu datganiad ynghylch Diwrnod y Lluoedd Arfog, ac efallai yr hoffwn ymrwymo yma heddiw i geisio ail-gyflwyno hynny eto yn y dyfodol, i'n galluogi i gael cyfle i efallai edrych yn fanylach ar y gefnogaeth i'r rhai sy'n gwasanaethu nawr, a'n cyn-filwyr nawr, wrth i ni ganolbwyntio heddiw yn fwy ar bwysigrwydd cofio. 

Felly, wrth gloi, hoffwn ddiolch i'r Aelodau unwaith eto am eu cyfraniadau, a dim ond ymrwymo cefnogaeth Llywodraeth Cymru i'n cyn-filwyr a'r rhai sy'n parhau i wasanaethu ein gwlad ar yr adeg hynod bwysig hon o'r flwyddyn. Diolch yn fawr.