– Senedd Cymru am 3:24 pm ar 16 Tachwedd 2022.
Y datganiadau 90 eiliad sydd nesaf. Y datganiad cyntaf prynhawn yma gan Joyce Watson.
Diolch, Lywydd. Mae'n Wythnos Entrepreneuriaeth y Byd, a hoffwn achub ar y cyfle i ddathlu'r gwaith gwych y mae ein colegau'n ei wneud, yn helpu i gynnau gyrfaoedd entrepreneuriaid newydd. Mae Wythnos Entrepreneuriaeth y Byd yn ymwneud ag annog pobl, yn enwedig pobl ifanc, i ddechrau eu busnesau eu hunain a thynnu sylw at yr effaith gadarnhaol y gallant ei chael o ran arloesi a datblygu cynaliadwy, oherwydd mae mwy a mwy o fusnesau y dyddiau hyn, yn enwedig busnesau bach ac entrepreneuriaid, yn troi at faterion cydraddoldeb, cyfiawnder cymdeithasol, cynaliadwyedd, yn ogystal â thwf economaidd.
Mae colegau ledled Cymru a'r rhai yn fy rhanbarth wedi gweithio'n ddiflino i gynorthwyo pobl ifanc sydd wedi gorfod bod mor wydn yn y blynyddoedd diweddar hyn, gan gynnig cymorth busnes fel cyngor dwyieithog un i un, cynnal gweminarau a chynorthwyo busnesau newydd, a chyfleoedd am ddim i brofi masnach, yn ogystal â chysylltiadau â diwydiant a busnesau lleol. Yng Ngholeg Sir Gâr, mae Jackie Stephens, myfyriwr gradd mewn tecstilau, wedi cael ei hysbrydoli a'i chynorthwyo i ddechrau ei busnes gwehyddu â llaw, Studio Cynefin, sy'n dylunio bagiau ac ategolion hardd, cynaliadwy. Fel y dywedodd hi, 'Mae'r ysbrydoliaeth gan diwtoriaid a darlithwyr y cwrs, brwdfrydedd a chefnogaeth cydlynydd cyflogadwyedd y Coleg, Becky Pask, a'r cyngor a'r arweiniad ymarferol a ddarperir gan y coleg wedi bod yn amhrisiadwy.' Felly, pob lwc i Jackie ac i'n holl entrepreneuriaid newydd.
Yr ail ddatganiad 90 eiliad. Joel James.
Diolch, Lywydd. Ddeuddydd yn unig yn ôl, ar 14 Tachwedd, fe wnaethom nodi Diwrnod Diabetes y Byd, ac eleni cafwyd cyhoeddiad gwych gan y Sefydliad Ymchwil Diabetes Ieuenctid a Diabetes UK am gynllun gwyliadwriaeth gynnar a ariennir ar y cyd ar gyfer astudio diabetes awto-imiwn, sef rhaglen dreialu sgrinio ar gyfer diabetes math 1 sydd â'r potensial i drawsnewid y ffordd y caiff y cyflwr ei ganfod a'i reoli yn ei gamau cynharaf. Nod y rhaglen, y gyntaf o'i bath yn y DU, fydd recriwtio 20,000 o blant rhwng tair a 13 oed ac asesu eu risg o ddatblygu diabetes math 1, gan osod y sylfeini ar gyfer datblygu rhaglen sgrinio bosibl ledled y DU.
Er bod diabetes math 1 yn cael ei reoli ar hyn o bryd drwy ddefnyddio inswlin, mae triniaethau imiwnotherapi newydd ar y gorwel a allai atal neu oedi'r cyflwr. Bydd yr astudiaeth hon yn elfen hanfodol wrth helpu i gyflwyno'r imiwnotherapïau hynny. Mae'r risg o diabetes math 1 yn cynyddu gyda nifer yr awto-wrthgyrff gwahanol sy'n bresennol yn y gwaed. Mae risg y rhai sydd â dau neu fwy o awto-wrthgyrff o ddatblygu diabetes math 1 o fewn 15 mlynedd yn 85 y cant, ac mae bron yn sicr y byddant yn datblygu'r cyflwr yn ystod eu hoes. Felly, bydd yr ymchwil yn newid bywydau i blant y canfyddir bod eu risg yn uchel, gan y bydd yn galluogi teuluoedd i gadw llygad am arwyddion rhybudd cetoasidosis diabetig, a all fod yn farwol os na chaiff ei drin.
Mae darganfod tuedd ar gyfer diabetes math 1 hefyd yn golygu y gellir cynnig cymorth ac addysg i rieni a phlant, gan gynnwys gwybodaeth am symptomau a dulliau rheoli, er mwyn helpu i'w paratoi ar gyfer diagnosis o ddiabetes math 1. Bydd teuluoedd hefyd yn cael cyfle i gael eu hachos wedi'i ddilyn yn hirdymor, yn cael cyfle i fod yn destun monitro agosach ac o bosibl, yn cael cyfle i ddechrau triniaeth inswlin yn gynt, a fydd yn helpu i reoli'r cyflwr.
Yn olaf, hoffwn achub ar y cyfle i ddiolch i bawb sy'n ymwneud â pharatoi a chodi arian ar gyfer yr astudiaeth hon, yn enwedig yr Athro Parth Narendran, athro meddygaeth diabetes, a Dr Lauren Quinn, cymrawd ymchwil clinigol ym Mhrifysgol Birmingham. Diolch.